Xét xử Trịnh Xuân Thanh và đồng phạm: Có đủ căn cứ xác định tham ô tài sản

ANTD.VN - Sau 4 ngày tạm dừng, sáng 2-2, phiên tòa xét xử Trịnh Xuân Thanh – nguyên Chủ tịch HĐQT Tổng công ty Xây lắp Dầu khí Việt Nam (PVC) và đồng phạm tham ô tài sản, xảy ra tại Công ty CP Bất động sản Điện lực dầu khí Việt Nam (PVP Land) tiếp diễn với phần đối đáp của Viện kiểm sát. 

Trịnh Xuân Thanh giữ vai trò quyết định

Bày tỏ quan điểm đối đáp, đại diện Viện Kiểm sát nhân dân TP Hà Nội (VKS) thực hành quyền công tố cho rằng tại phiên tòa, các luật sư bào chữa cho bị cáo Trịnh Xuân Thanh đã đưa ra các căn cứ, lập luận và đề nghị HĐXX tuyên bố bị cáo này không phạm tội “Tham ô tài sản” như luận tội của VKS.

Về nội dung này, VKS nêu rõ Trịnh Xuân Thanh là người có vai trò chỉ đạo, quyết định việc cho chuyển nhượng hơn 12 triệu cổ phần của PVP Land tại Công ty Xuyên Thái Bình Dương, quyết định về giá tương đương 34 triệu đồng/m2 đất Dự án Nam Đàn Plaza, thấp hơn giá các cổ đông Công ty Xuyên Thái Bình Dương thỏa thuận ngày 27-3-2010 là 52 triệu đồng/m2. Từ đó, Trịnh Xuân Thanh đã tạo ra chênh lệch giá để cùng đồng phạm chiếm đoạt cổ phần trị giá trên 87 tỷ đồng.

Bị cáo Trịnh Xuân Thanh tại phiên tòa

Và thực tế các bị cáo đã chiếm hưởng và chia nhau 49 tỷ đồng, trong đó bị cáo Thanh được nhận 14 tỷ đồng. Chứng minh tội phạm của Trịnh Xuân Thanh, VKS đã viện dẫn khoản 4, Điều 7, Quy chế người đại diện của PVC tại doanh nghiệp khác. Theo đó, quy chế của HĐQT PVC quy định nghĩa vụ của Tổng công ty là “chỉ đạo kịp thời người đại diện xử lý các vấn đề liên quan đến quyền lợi, nghĩa vụ của chủ sở hữu tại công ty và định hướng công ty hoạt động phù hợp với chiến lược của tổng Công ty”.

Như vậy, việc cho chuyển nhượng hơn 12 triệu cổ phần của PVP Land tại Công ty Xuyên Thái Bình Dương đã không được thực hiện đúng. Cụ thể, với cương vị Chủ tịch HĐQT PVC, Trịnh Xuân Thanh đã có những chỉ đạo không đúng quy định của quy chế, gây thiệt hại cho PVP Land là doanh nghiệp có vốn của PVC, trong đó có tài sản Nhà nước.

VKS cho rằng tại phiên tòa, các bị cáo Đinh Mạnh Thắng (nguyên Chủ tịch HĐQT Công ty CP Đầu tư và thương mại Dầu khí Sông Đà), Thái Kiều Hương (nguyên Phó Tổng giám đốc Công ty CP Đầu tư Vietsan), Đào Duy Phong (nguyên Chủ tịch HĐQT PVP Land) và Nguyễn Ngọc Sinh (nguyên Tổng giám đốc PVP Land) đều khai về việc Trịnh Xuân Thanh biết việc ký hợp đồng với giá 34 triệu đồng/m2 là thấp hơn giá trị 52 triệu đồng/m2.

Bị cáo Lê Hòa Bình (nguyên Chủ tịch HĐQT Công ty CP Xây dựng và dịch vụ 1-5 và Công ty CP Minh Ngân) cũng khai tại cơ quan điều tra về việc bị cáo Bình chấp nhận ký Hợp đồng với giá 34 triệu đồng/m2, phần 18 triệu đồng chênh lệch sẽ chuyển cho một số cá nhân vì tổng vẫn là giá 52 triệu đồng/2 đất Dự án Nam Đàn Plaza như đã thống nhất tại Hợp đồng đặt cọc ngày 27-3-2010.

Từ những viện dẫn nêu trên, đại diện VKS khẳng định, VKSND Tối cao truy tố bị cáo Trịnh Xuân Thanh về tội “Tham ô tài sản” với vai trò là người chỉ đạo, quyết định là hoàn toàn có căn cứ, đúng người, đúng tội. Các luật sư cho rằng bị cáo Trịnh Xuân Thanh không phạm tội “Tham ô tài sản” là không có căn cứ.

Đủ cơ sở kết luận vai trò đồng phạm

Về vai trò đồng phạm, giúp sức trong vụ án, VKS cho biết các luật sư có ý kiến cho rằng các bị cáo Đinh Mạnh Thắng, Thái Kiều Hương, Huỳnh Nguyễn Quốc Duy (nghề nghiệp tự do), Lê Hòa Bình, Đinh Thị Kim Thoa (nguyên Kế toán trưởng Công ty CP Xây dựng và dịch vụ 1-5 và Công ty CP Minh Ngân) không có hành vi đồng phạm giúp sức cho các bị cáo Trịnh Xuân Thanh, Đào Duy Phong, Nguyễn Ngọc Sinh chiếm đoạt tiền của Nhà nước.

Nêu lại quan điểm của luật sư, VKS khẳng định có đủ cơ sở để xác định những bị cáo nêu trên có hành vi đồng phạm trong vụ án. Cụ thể, đối với bị cáo Đinh Mạnh Thắng đã chủ động thông báo với Trịnh Xuân Thanh về việc có khách hàng mua cổ phần của PVP Land, tại Công ty Xuyên Thái Bình Dương với giá 52 triệu đồng/m2.

Đại diện VKS bày tỏ quan điểm đối đáp tại phiên xét xử

Sau đó, bị cáo Thắng còn tổ chức cho bị cáo Hương gặp Trịnh Xuân Thanh để thuyết phục phê duyệt cho PVP Land chuyển nhượng cổ phần. Bị cáo Thắng cũng chính là người liên hệ với bị cáo Phong, giới thiệu để bị cáo Hương đưa bị cáo Duy đến gặp gỡ thỏa thuận việc chuyển nhượng cổ phần và tác động để bị cáo Phong đồng ý bán cổ phần.

Theo đại diện VKS, khi nhận số tiền 19 tỷ đồng từ bị cáo Hương (trong đó cá nhân bị cáo Thắng được hưởng 5 tỷ đồng), bị cáo Thắng biết rất rõ đó là số tiền mà Thắng và bị cáo Thanh được hưởng từ việc Thắng tác động đến bị cáo Thanh và bị cáo Phong là những người có quyền quyết định trong việc cho phép chuyển nhượng cổ phần của PVP Land tại Công ty Xuyên Thái Bình Dương.

Khi nhận một số tiền lớn như vậy, Đinh Mạnh Thắng buộc phải biết đó là tiền phi pháp, là tiền chênh lệch giá từ việc bị cáo tác động đến bị cáo Thanh và bị cáo Phong. Vì vậy, VKS khẳng định Đinh Mạnh Thắng là người giúp cho bị cáo Thanh chiếm đoạt được số tiền 14 tỷ đồng của Nhà nước và bản thân bị cáo Thắng cũng chiếm hưởng 5 tỷ đồng.

Cần sung công quỹ Nhà nước 19 tỷ đồng

Về vấn đề dân sự trong vụ án, tại phiên tòa, đại diện VKS cũng đã nêu rõ quan điểm về việc giải quyết. Cụ thể, trong số tiền 49 tỷ đồng đã bị các bị cáo chiếm đoạt thì có khoản tiền 19 tỷ đồng bị cáo Trịnh Xuân Thanh và Đinh Mạnh Thắng chiếm đoạt nhưng đã chuyển trả lại cho Thái Kiều Hương. Và sau đó tiếp tục được chuyển thành tiền Lê Hòa Bình thanh toán tiền mua cổ phần cho Công ty Vietsan.

Về số tiền 19 tỷ đồng này, VKS đã đề nghị HĐXX thu hồi của Công ty Vietsan để sung công quỹ Nhà nước. Tuy nhiên, trong phần tranh tụng công khai tại phiên tòa, đại diện theo ủy quyền của Công ty CP Đầu tư Vietsan có ý kiến cho rằng, sau khi CQĐT khởi tố vụ án xảy ra tại Công ty CP Xây dựng và dịch vụ 1-5 thì Hợp đồng ngày 5-4-2010 chuyển nhượng hơn 6 triệu cổ phần của Công ty CP Đầu tư Vietsan đã bị hủy bỏ.

Bị cáo Đinh Mạnh Thắng tại phần thẩm vấn trong phiên tòa

Vì thế Công ty CP Đầu tư Vietsan đã chuyển trả lại cho Công ty CP Minh Ngân 93 tỷ đồng, trong đó có số tiền 19 tỷ đồng nêu trên. Từ đó, đại diện Công ty CP Đầu tư Vietsan đã đề nghị HĐXX xem xét lại đề nghị vấn đề dân sự trong vụ án của VKS.

Tóm tắt lại quan điểm của Công ty CP Đầu tư Vietsan, VKS cho rằng quá trình điều tra vụ án đã làm rõ 19 tỷ đồng này là do Đinh Mạnh Thắng và Trịnh Xuân Thanh được chia hưởng trong số tiền các bị cáo đã chiếm đoạt trong việc chuyển nhượng cổ phần của PVP Land tại Công ty Xuyên Thái Bình Dương.

Sau khi sự việc bị phát hiện, Đinh Mạnh Thắng và Trịnh Xuân Thanh đã trả lại cho bị cáo Thái Kiều Hương. Và sau đó, số tiền 19 tỷ đồng đã được Thái Kiều Hương và Lê Hòa Bình thống nhất chuyển thành tiền thanh toán cổ phần giữa Công ty CP Đầu tư Vietsan và Công ty CP Minh Ngân.

Xét thấy số tiền đó là tài sản của PVP Land (doanh nghiệp có vốn của PVC, trong đó có tài sản Nhà nước) và bị cáo Trịnh Xuân Thanh, Đinh Mạnh Thắng được chia hưởng trong số tiền các bị cáo chiếm đoạt của PVP Land. Do vậy, căn cứ khoản 3, Điều 47 – BLHS năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017, VKS cho rằng cần phải thu hồi sung công quỹ Nhà nước.