Xét xử Hà Văn Thắm: Viện kiểm sát hé mở vụ án Oceanbank giai đoạn hai

ANTD.VN - Sáng 24-9, phiên xét xử Hà Văn Thắm – cựu Chủ tịch HĐQT Ngân hàng TMCP Đại Dương (Oceanbank) tiếp tục phần đối đáp trực diện giữa kiểm sát viên với các luật sư…

Bước vào phần đối đáp ở ngày tiếp theo này, dù vẫn còn một số luật sư mong muốn được trình bày thêm một ý kiến đối đáp nữa nhưng HĐXX đã yêu cầu tạm dừng vì vẫn còn nhiều thời gian để tiếp tục đối đáp. Thay vào đó, HĐXX mời đại diện VKS đứng lên đối đáp với một số ý kiến trước đó của luật sư.

Mở lời đối đáp, ông Đào Thịnh Cường – một trong hai Kiểm sát viên thực hành quyền công tố tại phiên xử nói: “Có nhiều ngôn từ quá khổ so với khả năng lắng nghe của chúng tôi”. Dứt lời, đại diện VKS cho rằng ít có vụ án mà quan điểm của VKS đã thay đổi và được tiếp thu thẳng thắn như vụ án này.

Về một số vấn đề luật sư nêu ra tại phần đối đáp, theo VKS đã rõ nên không cần thiết phải đối đáp thêm. Còn về tội “Cố ý làm trái…”, theo Điều 165 –BLHS, khách thể bị xâm hại của tội danh này không chỉ là vật chất. Trong đó, thiệt hại về vật chất thì giữa luật sư và VKS có quan điểm trái chiều.

VKS Đào Thịnh Cường cùng cộng sự tại phần đối đáp lần hai với các luật sư vào 24-9.

Nhắc lại thiệt hại về vật chất (số tiền chi lãi ngoài hơn 1.576 tỷ đồng - PV), đại diện VKS nói: “Trong phần luận tội cũng như đối đáp đã nêu rõ. Số tiền lấy từ các tài khoản phục vụ cho ngân hàng được chi và hoàn ứng không có chứng từ, hóa đơn hợp lệ. Việc chi lãi ngoài không có chứng từ hợp lệ, không có khả năng thu hồi thì đó là thiệt hại”.

Nói về kết luận giám định đối với Oceanbank, VKS cho biết, HĐXX đã nhận được giải trình của Ngân hàng Nhà nước. Quá trình điều tra xác định hành vi phạm tội của các bị cáo dựa trên nhiều nguồn chứng cứ, theo quy định pháp luật. Kết luận giám định cũng chỉ là một trong những nguồn chứng cứ được xem xét. Trong kết luận giám định giảm trừ hơn 200 tỷ đồng đã hoàn ứng. Cơ quan điều tra và VKS vẫn xác định có những vi phạm bị coi là thiệt hại.

Tiếp đó, đại diện VKS khẳng định, Oceanbank là tổ chức tín dụng nên muốn hay không thì các hoạt động của mình đều phải tuân thủ luật tổ chức tín dụng, không phụ thuộc vào việc có hay không ngân hàng nào sai phạm. Trước yêu cầu của Thông tư 02 thì Oceanbank, nhất là Chủ tịch, Tổng giám đốc ngân hàng này phải có năng lực điều hành, thay đổi giải pháp để đáp ứng được thực tế.

Thế nhưng với những động cơ mang tính cá nhân, Hà Văn Thắm đã gây ra những hành vi trái pháp luật, chi lãi vượt trần, chỉ đạo toàn hệ thống thực hiện hành vi với hàng ngàn tỷ đồng được chi cho các cá nhân, lãnh đạo tổ chức có nguồn tiền gửi. “Nguồn tiền này có tiền của nhà nước. Giai đoạn hai sẽ làm rõ ai chiếm đoạt, chiếm đoạt thế nào? Có phải tiền nhàn rỗi không?” – đại diện VKS hé mở.

HĐXX sơ thẩm vụ án Hà Văn Thắm do Thẩm phán Trần Nam Hà (giữa) làm chủ tọa 

Theo VKS, qua những việc này cho thấy bị cáo Thắm và các đồng phạm đã tiếp tay cho tham ô nên phải bị lên án, xử lý. Tuy nhiên, các bị cáo và luật sư lại cho rằng chấp nhận làm trái là chính đáng để yêu cầu miễn trừ trách nhiệm hình sự. VKS khẳng định không có cơ sở và không nhà nước nào chấp nhận điều đó.

Đặt ra những vấn đề đã rõ ràng ở Thông tư 02, VKS chỉ ra rằng các luật sư cũng nêu chung chung là thực trạng nhiều ngân hàng cũng vi phạm chi lãi ngoài nhưng không bị xử lý để đưa ra những yêu sách, yêu cầu này nọ. “Tôi không muốn làm tổn thương luật sư nhưng đó là những yêu cầu khiếm nhã, không có văn hóa tranh luận tại phiên tòa” – KSV nói.

Việc các luật sư viện dẫn Nghị quyết 41 về các yếu tố có lợi cho bị can, bị cáo và BLHS 2015 không còn tên điều luật “Cố ý làm trái…”, VKS cho rằng trích dẫn vậy cũng không đầy đủ. Bởi đối với hành vi cố ý làm trái cùng một số tội khác nếu xảy ra trước 0h ngày 1-1-2018 mà đang điều tra, truy tố xét xử thì vẫn tiếp tục áp dụng BLHS năm 1999.

Về hành vi chiếm đoạt, liên quan đến tội danh 281 hay 280, VKS nhìn nhận, quá trình điều tra chính bị cáo Thắm thừa nhận, bối cảnh Oceanbank khi ấy phải thực hiện theo yêu cầu của Nguyễn Xuân Sơn – cựu TGĐ ngân hàng này về việc chi lãi ngoài. Theo bị cáo Thắm, các khách hàng của PVN quá lớn nên không có cách nào khác phải chăm sóc.

Trong khi đó, thực tế các khoản chi đó không được hạch toán vào PVN mà vào túi các cá nhân. Để rồi Nguyễn Xuân Sơn sử dụng cá nhân và một phần chia chác cho những người thân tín, cụ thể là Ninh Văn Quỳnh, mua sắm nhà cửa, cho con đi du học. Vì thế không thể có căn cứ nào cho thấy bị cáo Sơn sử dụng một phần vào từ thiện, phúc lợi, quà biếu lãnh đạo bộ. ngành với danh nghĩa PVN.

Sau cùng, đại diện VKS cho rằng các căn cứ nêu ra tại phần tranh luận và đối đáp đã rất rõ nên không tranh luận lại. “Cuối cùng chỉ đề nghị HĐXX xem xét những đề nghị của VKS hướng xử lý hình  sự, trách nhiệm dân sự để có bản án phù hợp, khách quan” – ông Đào Thịnh Cường, một trong ba KSV giữ quyền công tố tại phiên xử nói.

Trước những nội dung đối đáp lần thứ hai nêu trên của đại diện cơ quan truy tố, nhiều luật sư vẫn tỏ ra không hài lòng với quan điểm của VKS. Vì thế ngay sau đó, một số luật sư vẫn tiếp tục nhắc lại những vấn đề mà theo luật sư là chưa thỏa đáng và chưa thật sự sáng tỏ.

Chiều nay, phiên tòa đi vào phần lời nói sau cùng của 51 bị cáo và sau đó HĐXX sơ thẩm TAND TP Hà Nội sẽ bước vào phần nghị án kéo dài.