Xét xử Hà Văn Thắm: Đối chất gay gắt về số tiền hàng trăm tỷ đồng

ANTD.VN - Chiều 30-8, phiên xử Hà Văn Thắm cùng đồng phạm tiếp tục phần thẩm vấn, xoay quanh hành vi lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản… 

Điều khá bất ngờ là quá trình trả lời phần thẩm của HĐXX, Nguyễn Xuân Sơn (SN 1962) – cựu TGĐ Ngân hàng TMCP Đại Dương (Oceanbank) đã có những thay đổi nhất định trong lời khai của mình, so với giai đoạn CQĐT cũng như tại phiên tòa bị trả hồ sơ hồi tháng 3-2017.

Cụ thể, bị truy vấn về nguồn tiền gần 70 tỷ đồng chiếm đoạt thông qua Công ty CP BSC Việt Nam (Công ty BSC, do Hà Văn Thắm lập ra), bị cáo Sơn trình bày đã dùng hết số tiền này để “chăm sóc khách hàng” gửi tiền ở Oceanbank. Và theo bị cáo, nhiều lần mang tiền đi “chăm sóc khách hàng” đều có giám đốc các chi nhánh đi cùng như ở Bà Rịa – Vũng Tàu hay Quảng Ngãi.

Vậy nhưng khi HĐXX gọi bị cáo Nguyễn Thị Kiều Liên – cựu Giám đốc Oceanbank Vũng Tàu đứng lên đối chất thì thấy, lời khai của Sơn không hoàn toàn như vậy. Bởi theo bị cáo Liên, một số lần cựu TGĐ Oceanbank vào Vũng Tàu công tác hoặc đi gặp khách hàng, bị cáo có được đi cùng. Nhưng bị cáo không hề được biết “sếp” có đưa tiền cho ai đó hay không.

Nguyễn Xuân Sơn - Cựu TGĐ Oceanbank tại phiên tòa

Cũng theo bị cáo Liên, việc tháp tùng “sếp” đi ngoại giao thường liên quan đến công việc của chi nhánh. Tuy nhiên, nội dung công việc mà bị cáo cựu TGĐ Oceanbank trao đổi với khách hàng như thế nào và về nội dung gì thì bị cáo không nắm được 

Đặc biệt khi bị truy vấn gắt gao về khoản tiền đặc biệt lớn xuyên suốt vụ án là hơn 246 tỷ đồng nhận từ Oceanbank để chi lãi ngoài hợp đồng, bị cáo Sơn lập tức rơi vào sự lúng túng. Trong khi đó, tại giai đoạn điều tra cũng như ở phiên tòa trước, cựu TGĐ Oceanbank khai, bị cáo đã chi tới 60% (khoảng 120 tỷ đồng), trong số 200 tỷ đồng mà bị cáo này thực nhận.

Những người được bị cáo chi số tiền nêu trên là một số cá nhân thuộc Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (PVN) và việc chi tiền đều thông qua ông Ninh Văn Quỳnh -  Kế toán trưởng của PVN. Tuy nhiên, tại phiên tòa này, bị cáo Sơn xác nhận lại số tiền “chăm sóc khách hàng” ở PVN chỉ là vài chục tỷ đồng.

Trước thái độ khai báo của Sơn, HĐXX đã buộc phải nhắc nhở bị cáo này là cần khai báo thành khẩn. Vì đó chính là cách duy nhất để bị cáo được xem xét giảm nhẹ trách nhiệm trong quá trình xét xử. Ngoài ra, chứng minh cho lời khai của Sơn là không đúng thực tế, Thẩm phán Trương Việt Toàn dẫn chứng trong 34 cựu GĐ và Phó GĐ phòng giao dịch, không có bất kỳ lời khai nào cho thấy ai đó cùng đi “chăm sóc khách hàng” với bị cáo.   

Tạm chấp nhận lời khai của Sơn, HĐXX truy vấn tiếp những người ở PVN và ông Ninh Văn Quỳnh đã làm gì giúp bị cáo khiến bị cáo phải cảm ơn họ. Đáp lời, cựu TGĐ Oceanbank cho rằng thời điểm đó, ông Quỳnh đã giúp đỡ cho ngân hàng rất nhiều trong việc gửi tiền và sử dụng các dịch vụ của Oceanbank.

Bị truy vấn tiếp, bị cáo Sơn trình bày: “Thực ra không phải cảm ơn anh Quỳnh mà Chủ tịch Hà Văn Thắm nói cảm ơn các đồng chí lãnh đạo Tập đoàn vì sự giúp đỡ cho OceanBank. OceanBank có khoản chi phí cho lãnh đạo Tập đoàn để đối nội, đối ngoại và nhờ anh Ninh Văn Quỳnh nhận hộ”. Tiếp đến, Sơn cho rằng nhiều lần đến cảm ơn và không theo quy luật nào nên không nhớ chính xác.

Cựu Chủ tịch Oceanbank - Hà Văn Thắm theo dõi sát lời khai của đồng phạm 

Làm rõ việc chi tiền lãi ngoài của Nguyễn Xuân Sơn, HĐXX phân tích: “Nếu bị cáo không chứng minh được thì có nghĩa là bị cáo cầm cả số tiền đó. Khi ấy, mức án sẽ khác”. Trả lời tòa án, cựu TGĐ Oceanbank lý giải, phiên tòa trước bị cáo không khai như hôm nay vì bị cáo bị truy tố về tội cố ý làm trái, không chiếm đoạt tài sản của Oceanbank hay Chủ tịch Hà Văn Thắm.

“Bị cáo nghĩ nếu khai báo ra làm ảnh hưởng đến khách hàng, đặc biệt PVN là doanh nghiệp lớn nên bị cáo rất trăn trở. Nếu bị truy tố về tội cố ý làm trái thì bị cáo cố gắng chịu đựng. Nay VKS truy tố bị cáo tội chiếm đoạt, mà bản chất không phải như vậy, chưa kể các bị cáo khác cũng bị ảnh hưởng theo. Vì thế bị cáo xin khai đúng sự thật, chỉ có điều nhiều chi tiết bị cáo không nhớ” – Nguyễn Xuân Sơn phân trần.

Đến lượt bị tòa thẩm vấn, Nguyễn Xuân Thắng (SN 1979, em họ bị cáo Sơn) – cựu Phó GĐ Khách hàng lớn và Đối tác chiến lược Oceanbank khai từng vài lần được Thắm nhờ chuyển tiền cho Sơn nhưng không biết đó là tiền gì. Tuy nhiên, theo hồ sơ vụ án tòa công bố, tổng cộng 40 lần Thắng giao nhận tiền hộ giữa Thắm và Sơn.

Về việc có đi cùng Sơn đưa tiền cho ai đó không, Thắng nói không nhớ nhưng xác nhận 2 lần mang tiền đến cho Sơn thì gặp ông Quỳnh tại phòng làm việc của anh họ. Sau đó, Thắng còn xách hộ túi tiền mang đến từ phòng Sơn xuống phòng ông Kế toán trưởng PVN.

Quá trình vừa bị thẩm vấn vừa bị tiến hành đối chất, cựu TGĐ Oceanbank khai, giai đoạn bị cáo làm TGĐ ngân hàng (2009-2010) đã nhận hơn 69 tỷ đồng để “chăm sóc khách hàng”. Trong đó có khoảng 30 tỷ đến 40 tỷ chi cho ông Ninh Văn Quỳnh, số còn lại là chi cho các khách hàng khác.

Tại tòa, Nguyễn Xuân Thắng (em họ bị cáo Sơn) thừa nhận 2 lần xách túi tiền vào phòng Kế toán PVN

Cũng theo lời khai của Sơn, về sau (từ cuối 2010), khi trở lại PVN làm việc thì Thắm vẫn thường xuyên nhờ cựu TGĐ Oceanbank đưa tiền “chăm sóc khách hàng” cho một số người ở PVN, thông qua ông Ninh Văn Quỳnh nhằm duy trì quan hệ. Và mỗi lần nhận tiền từ Thắm, bị cáo Sơn đều gọi ông Quỳnh đến nhận để chi cho đối ngoại.

Về phần mình, bị tòa xét hỏi, ông Ninh Văn Quỳnh (từ 2014 đến nay giữ chức Phó TGĐ PVN), khẳng định không hề nhận tiền từ Sơn và Thắng. Ông Quỳnh khai, thực hiện thỏa thuận giữa PVN và Oceanbank, PVN chỉ đạo cho các đơn vị, nhà thầu sử dụng các dịch vụ tiền gửi tại ngân hàng này. Có thời điểm cao điểm, PVN và các công ty thành viên đã gửi tại Oceanbank tới 25 nghìn tỷ đồng.

Khi HĐXX nêu ra, việc chi chăm sóc khách hàng là có thật và chi tiền cho ông cũng có cơ sở, “đương kim” Phó TGĐ Oceanbank trình bày, về tổng thể lãnh đạo PVN nhận thức được chính sách, chế độ nhà nước quy định không được nhận lãi ngoài. Nếu nhận có thể bị kết luận là tham ô, nhận hối lộ.

“Do đó, khi một trong các công ty con của PVN “dính” vào vụ nhận lãi suất ngoài, trong vụ Huỳnh Thị Huyền Như, chúng tôi đã có văn bản nhắc nhở tất cả các công ty thuộc Tập đoàn. Đó là “điểm nhấn”, chúng tôi phải nhắc nhở các cán bộ công nhân viên của mình” – ông Ninh Văn Quỳnh nêu quan điểm.

Đối chất lời khai giữa cựu TGĐ Oceanbank với Phó TGĐ PVN, bị cáo Nguyễn Xuân Sơn một lần nữa khẳng định: “Bị cáo chỉ nói lên sự thật thôi. Anh Ninh Văn Quỳnh có thừa nhận hay không thì HĐXX xem xét”. Dứt lời, bị cáo Sơn nói thêm: “Bị cáo chỉ biết đã đưa tiền cho ông Ninh Văn Quỳnh, cả khi bị cáo làm TGĐ OceanBank đến khi về Tập đoàn rồi vẫn tiếp tục đưa theo lệ cũ”.