Xung quanh vụ "nước mắm nhiễm Asen"

Thông tin mang ý đồ xấu có thể bị xử lý bằng hình sự

ANTD.VN - Đó là quan điểm của Luật sư Giang Hồng Thanh – Trưởng VPLS Giang Thanh (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) khi trao đổi với PV Báo ANTĐ, xoay quanh câu chuyện nước mắm chứa asen mà Vinastas công bố mới đây.

PV: Như mọi người đều biết, vừa qua Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng (Vinastas) công bố có tới 67% mẫu nước mắm nhiễm asen gây tâm lý lo lắng và hoang mang dư luận, theo luật sư việc này đã tác động tới xã hội như thế nào?

Luật sư Giang Hồng Thanh: Có thể khẳng định rằng, nước mắm là một loại gia vị phổ biến nhất trong bữa ăn hàng ngày của hầu hết các gia đình Việt Nam. Người ta có thể không sử dụng nhiều loại gia vị, nhưng nhất thiết không thể thiếu nước mắm. Theo Tổng cục thống kê, mỗi năm người dân Việt Nam tiêu thụ hơn 200 triệu lít nước mắm. Điều đó cho thấy nước mắm là một trong loại gia vị thiết yếu nhất trong bữa ăn hàng ngày của người dân Việt Nam.

Luật sư Giang Hồng Thanh

Trong khi đó, vừa qua, trước thông tin có tới 67% mẫu nước mắm nhiễm Asen mà Vinastas công bố, nhiều gia đình, người dân đã rơi vào tình trạng hoang mang, lo lắng. Bởi lẽ hầu hết người dân chỉ biết lờ mờ rằng Asen là chất độc có khả năng gây ung thư chứ không mấy người biết Asen vô cơ mới độc hại.

Đặc biệt, cơ quan công bố thông tin “giật mình” nêu trên lại chính là cơ quan có chức năng bảo vệ sức khỏe người dân và những người tiêu dùng. Thế nên ngay lập tức phần lớn người dân đều tin tưởng vào thông tin mà Vinastas đưa ra. Việc người dân lo lắng về sự an toàn đối với sức khỏe của mình và người thân đã gây ra một sự xáo trộn lớn trong cuộc sống thường ngày.

Không ít người còn bày tỏ sự lo ngại trước vấn đề thực phẩm nói chung và các loại gia vị nói riêng, ngay sau khi thông tin nước mắm chứa sen được Vinastas công bố. Thậm chí, đã có những gia đình “quay lưng” hẳn đối với loại gia vị truyền thống là nước mắm.

PV: Đối với người tiêu dùng là vậy, song ở góc độ các doanh nghiệp, sơ sở sản xuất, kinh doanh nước mắm bảo đảm đầy đủ điều kiện, tiêu chuẩn thì sao, thưa luật sư?

Thông tin mang ý đồ xấu có thể bị xử lý bằng hình sự ảnh 2

Nhiều người thực sự hoảng hốt trước thông tin nước mắm nhiễm asen

Luật sư Giang Hồng Thanh: Sau khi Vinastas công bố thông tin về việc nước mắm có Asen và nước mắm có độ đạm càng cao thì hàm lượng Asen càng lớn, nhiều người dân đã “tẩy chay” ngay hoặc rất hạn chế sử dụng một số sản phẩm nước mắm, nhất là nước mắm truyền thống.

Như vậy rõ ràng là nhiều doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh nước mắm đã bị thiệt hại lớn cả về vật chất lẫn uy tín do bị người tiêu dùng không hoặc sử dụng rất ít loại gia vị này. Và đặc biệt trong sản xuất, kinh doanh, một khi uy tín thương hiệu, sản bị ảnh hưởng xấu, bị gây thiệt hại thì không phải ngày một, ngày hai là có thể lấy lại được. Từ đó kéo theo sự thiệt về vật chất, doanh thu sẽ mang tính lâu dài.

PV: Giả sử việc công bố chất lượng nước mắm của Vinastas là sai sự thật với động cơ không trong sáng thì những cá nhân và tổ chức này có phải chịu trách nhiệm hình sự không?

Luật sư Giang Hồng Thanh: Như chúng ta biết, hiện Bộ Y tế đã công bố kết quả kiểm tra, giám sát chất lượng nước mắm trên quy mô toàn quốc do liên Bộ Y tế, Công thương, NN&PTNT thực hiện, cho thấy 100% nước mắm không phát hiện thấy chất Asen vô cơ.

Nếu công bố của Bộ Y tế là chính xác và cơ quan chức năng xác định được thông tin do Vinastas đưa ra trước đó là có ý đồ, động cơ, mục đích xấu thì việc làm này của Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng mang dấu hiệu của tội “Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân” theo quy định tại Điều 258 - Bộ luật Hình sự và người đứng đầu cơ quan, tổ chức này có thể sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.

Ngoài ra, cá nhân bị xử lý hình sự theo tội danh trên hoặc Vinastas còn có thể phải bồi thường thiệt hại đối với các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh nước mắm bị ảnh hưởng.   

PV: Đối với các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh nước mắm đảm bảo tiêu chuẩn và bị thiệt hại nặng nề sau thông tin mà Vinastas đưa ra thì có quyền khởi kiện không, thưa luật sư?

Luật sư Giang Hồng Thanh: Trong trường hợp cá nhân của Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng được loại trừ trách nhiệm hình sự thì các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh nước mắm bảo đảm các tiêu chuẩn cũng hoàn toàn có quyền khởi kiện yêu cầu bồi thường những thiệt hại mà họ phải gánh chịu từ những thông tin chưa đầy đủ và không chính xác của Vinastas.

Tuy nhiên, điều quan trọng là các cơ sở, doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh nước mắm đảm bảo chất lượng phải chứng minh được thiệt hại. Mặt khác cũng phải chứng minh được mối quan hệ nhân quả giữa thông tin của Vinastas công bố với những thiệt hại xảy ra trong thực tế.  

Cảm ơn luật sư!