Siết chặt thủ tục pháp lý với dịch vụ cho thuê xe tự lái

ANTD.VN - Lợi dụng những thủ tục cho thuê xe sơ sài, nhiều đối tượng lừa đảo dễ dàng thuê những chiếc xe trị giá hàng trăm triệu đồng, rồi mang đến các cửa hàng cầm đồ cầm cố lấy tiền tiêu xài…

Để phòng ngừa, hạn chế những vụ việc tương tự, theo Trung tá Mai Văn Thuần, Đội trưởng Đội Chống tội phạm xâm phạm sở hữu (Đội 6), Phòng CSHS - CATP Hà Nội, phải siết chặt những thủ tục pháp lý với dịch vụ cho thuê xe tự lái.

“Tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản nhằm vào dịch vụ cho thuê xe tự lái ngày càng tăng bởi tài sản chiếm đoạt được có giá trị lớn, dễ tiêu thụ. Việc đấu tranh với tội phạm lừa đảo nhằm vào dịch vụ này gặp không ít khó khăn, đa số các vụ lừa đảo được phát hiện sau khi quá thời hạn trả xe, khách hàng không thanh lý hợp đồng và đến lúc này chủ cơ sở mới hoảng hốt vì biết đã sập bẫy tội phạm. Mặt khác, thủ đoạn của đối tượng lừa đảo rất tinh vi, nhất là việc làm giả giấy tờ xe rất khó phân biệt được thật, giả” - Trung tá Mai Văn Thuần chia sẻ.

Những cú lừa ngoạn mục

Cuối tháng 9 vừa qua, Cơ quan CSĐT - CAQ Nam Từ Liêm (Hà Nội) đã làm rõ hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản do Vương Thành Luân (SN 1993), ở huyện Thạch Thất, Hà Nội gây ra. Cơ quan công an đã điều tra, bước đầu làm rõ do ham cá độ bóng đá, nợ nần tiền bạc nhiều người không có khả năng thanh toán, Luân nảy sinh ý định đến các cơ sở kinh doanh cho thuê xe ô tô tự lái để lừa đảo.

Từ tháng  6-2017 đến khi bị phát hiện, Luân đã liên tiếp gây ra 3 vụ lừa đảo, chiếm đoạt tài sản nhằm vào một cơ sở cho thuê xe tự lái nằm trên đường Phạm Hùng, phường Mễ Trì, quận Nam Từ Liêm. Sau khi thuê được xe, Luân đã lợi dụng lòng tin của nhiều người để rao bán xe “thanh lý” giá rẻ. Bằng thủ đoạn nêu trên, Luân đã kiếm được hàng trăm triệu đồng qua các phi vụ lừa đảo…

“Cần siết chặt những thủ tục ràng buộc pháp lý khi cho thuê và thuê xe ô tô tự lái. Điều quan trọng nhất là chủ cơ sở cho thuê xe tự lái phải kiểm tra thường xuyên phương tiện của mình khi đã cho thuê và chặt chẽ ngay từ khâu lập hợp đồng cho thuê xe, tránh tạo sơ hở cho tội phạm lợi dụng phạm tội”

Đại tá Dương Văn Giáp, Trưởng phòng CSHS - CATP Hà Nội

Cách đây không lâu, Cơ quan CSĐT - CAQ Đống Đa, Hà Nội cũng làm rõ một phụ nữ quê ở tỉnh Ninh Bình đã lạm dụng tín nhiệm, chiếm đoạt tài sản dưới hình thức thuê xe tự lái. Từ việc thuê ô tô tự lái ở một cơ sở, rồi cho người khác thuê lại để hưởng tiền chênh lệch, đối tượng thấy cách làm ăn kiểu này không mất vốn mà lại kiếm được lợi nhuận, đã nghĩ cách làm giả giấy ủy quyền của công ty cho thuê xe tự lái, để bán những chiếc xe ô tô đã thuê. 

Theo cán bộ Đội Cảnh sát kinh tế - CAQ Đống Đa, với thủ đoạn tinh vi này đối tượng đã chiếm đoạt 7 chiếc xe ô tô của một số đơn vị, cá nhân. Trong vụ án này, các cơ sở cho thuê xe tự lái đã bộc lộ nhiều sơ hở trong khâu làm thủ tục cho thuê. Đơn cử như chỉ cần một Giấy ủy quyền giả và một số giấy tờ cá nhân khác được photocopy, đối tượng có thể thuê 1 chiếc ô tô tự lái.

Tương tự vụ việc trên, vừa qua Cơ quan CSĐT - CAQ Đống Đa đã quyết định khởi tố, tạm giam một “nữ quái” quê ở tỉnh Quảng Ninh, là sinh viên của một trường đại học về hành vi lạm dụng tín nhiệm, chiếm đoạt tài sản. Theo tài liệu của cơ quan công an, đối tượng này đã trực tiếp gây ra 10 vụ lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt nhiều ô tô của các cơ sở và cá nhân cho thuê xe tự lái tại Hà Nội và một số tỉnh, thành phố khác.

Lợi dụng những thủ tục cho thuê xe sơ sài, đối tượng dễ dàng thuê những chiếc xe trị giá hàng trăm triệu đồng, rồi mang đến các cửa hàng cầm đồ cầm cố lấy tiền tiêu xài… Ngoài những thủ đoạn nêu trên, các đối tượng lừa đảo còn lợi dụng lòng tin của những người thân quen, rồi mượn tư cách pháp nhân của họ để thuê xe tự lái mang đi đặt, hoặc bán bằng giấy tờ giả.

Các trung tâm cho thuê xe tự lái dễ bị tội phạm lợi dụng để lừa đảo, lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản

Bịt chặt lỗ hổng pháp lý

Trao đổi với phóng viên, Trung tá Mai Văn Thuần nhấn mạnh, chỉ với những hợp đồng sơ sài, nhiều chủ cơ sở cho thuê xe ô tô tự lái đã tạo sơ hở để tội phạm gây ra các vụ lừa đảo, lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản. Gần đây, đã xuất hiện hoạt động tội phạm tự ý thay đổi màu sơn, đeo BKS giả vào xe thuê tại các cơ sở kinh doanh cho thuê xe tự lái để làm phương tiện thực hiện các hoạt động phạm tội khác với tính chất và mức độ tinh vi, gây khó khăn cho công tác điều tra. 

Để phòng ngừa, đấu tranh có hiệu quả với loại tội phạm này, các chủ cơ sở kinh doanh cho thuê xe tự lái cần siết chặt điều kiện cho thuê xe. Theo một số chuyên gia tư vấn luật, nếu trước đây khách hàng chỉ cần đặt tiền và cho xem chứng minh nhân dân, hoặc hộ khẩu gốc để thuê xe, thì điều kiện thuê cần siết chặt hơn như: phải đặt lại sổ hộ khẩu và tài sản thế chấp có giá trị, cung cấp số điện thoại cố định, di động để chủ cơ sở kinh doanh kiểm tra, theo dõi thường xuyên. Ngoài ra, đối với những loại xe đắt tiền, sau khi ký hợp đồng cho thuê, chủ cơ sở cần phải trực tiếp hoặc cử nhân viên đi xác minh và tìm hiểu thông tin về nơi ở của người thuê trước khi giao xe.

Anh Đặng Thanh Bình (43 tuổi), chủ một cơ sở cho thuê xe tự lái, nhà ở thị trấn Trâu Quỳ, huyện Gia Lâm, Hà Nội cho biết: “Trung tâm cho thuê xe của chúng tôi cho khách thuê với những thủ tục đơn giản. Chỉ cần chứng minh nhân dân và một số tiền đặt cọc từ 20 - 50 triệu đồng/xe, nhưng chúng tôi đã gắn chíp theo dõi tự động trên xe, nên suốt hành trình khách thuê đều được nhân viên trung tâm theo dõi sát sao”.

Nói có vẻ chắc chắn là như vậy, nhưng theo anh Bình, làm nghề này không được chủ quan, mất cảnh giác. Đối với những khách hàng có dấu hiệu nghi vấn lừa đảo, cơ sở anh quản lý vẫn cử người xác minh nhân thân của khách rồi mới giao xe.

Theo Đại tá Dương Văn Giáp, Trưởng phòng CSHS - CATP Hà Nội, đa số các chủ cơ sở cho thuê xe tự lái bỏ qua những thủ tục ràng buộc pháp lý nhất định để cho thuê xe và đến khi xảy ra những vụ lừa đảo, hay lạm dụng tín nhiệm, chiếm đoạt tài sản mới nhờ đến cơ quan công an giải quyết.

Nhiều vụ mang tính chất lừa đảo, lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản dưới thức thuê xe tự lái, nhưng không thể xử lý hình sự được bởi ngay từ ban đầu giữa khách và chủ cơ sở cho thuê xe không có sự ràng buộc chặt chẽ bởi những thủ tục, hợp đồng cho thuê và thuê xe nên chỉ xử lý được bằng dân sự, làm giảm tính nghiêm minh của pháp luật.

Do vậy, cần siết chặt những thủ tục ràng buộc pháp lý khi cho thuê và thuê xe ô tô tự lái. Điều quan trọng nhất là chủ cơ sở cho thuê xe tự lái phải kiểm tra thường xuyên phương tiện của mình khi đã cho thuê và chặt chẽ ngay từ khâu lập hợp đồng cho thuê xe, tránh tạo sơ hở cho tội phạm lợi dụng phạm tội.