Phân tích tâm lý, giải mã các vụ án ghê rợn

ANTD.VN - Nhiều vụ án đặc biệt nghiêm trọng đã xảy ra và truy bắt được đối tượng gây án đã là khó, nhưng để tội phạm “tâm phục, khẩu phục” thì còn khó hơn rất nhiều. 

Ngôi nhà nơi Tuấn sát hại “bạn nghiện” rồi cắt bỏ bộ phận sinh dục của nạn nhân

Trong từng chuyên án, các chiến sỹ công an đều vận dụng tối đa những kiến thức được học về công tác điều tra, khám phá các vụ án, và một yếu tố không thể thiếu trong đó là phân tích tâm lý đối tượng gây án, để giải mã các vụ án khó.

Không thể lấp liếm tội ác

Bạn đọc hẳn vẫn chưa hết bàng hoàng bởi hành vi sát hại “bạn nghiện” một cách man rợ của Phan Văn Tuấn (SN 1984, trú tại huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên) xảy ra vào đêm 20-5. Do mâu thuẫn trong làm ăn, Tuấn đã ra tay sát hại anh Nguyễn Văn T (SN 1993, ở cùng quê với Tuấn), ngay tại nhà của mình. Thật ghê rợn bởi sau khi giết chết “bạn  nghiện”, Tuấn đã dùng dao rạch bụng và còn cắt đi bộ phận sinh dục của nạn nhân.

Sau 3 ngày tích cực điều tra, lực lượng Cảnh sát hình sự (CSHS) Công an tỉnh Hưng Yên đã nhanh chóng tìm ra hung thủ của vụ án là Phan Văn Tuấn. Tuy nhiên, ban đầu kẻ sát nhân máu lạnh này  một mực chối bay mọi tội lỗi cho dù lực lượng công an đã tìm được khá nhiều chứng cứ liên quan đến Tuấn. Làm thế nào để Tuấn phải khuất phục và khai nhận hành vi phạm tội? Câu hỏi đặt ra cho lực lượng phá án. 

Những cán bộ xét hỏi dày dạn kinh nghiệm được phân công đấu trí với tên tội phạm ngoan cố và yếu tố phân tích tâm lý tội phạm đã được các chiến sỹ công an vận dụng tối đa. Trước đó, lực lượng công an đã tìm hiểu, được biết Tuấn làm nghề tự do, nổi tiếng ăn chơi trong khu vực và nghiện ma túy, có nhiều mối quan hệ phức tạp ngoài xã hội, trong đó có anh T.

“Nhiều câu hỏi được đặt ra cho đối tượng như: Có quen biết với nạn nhân không? Đêm 20-5 đi đâu, làm gì? Anh lý giải thế nào về những vệt máu đã chuyển thành màu nâu phủ trên lớp cỏ từ nhà anh ra bờ sông, cũng như vết trượt dài ở mép sông gần nơi phát hiện xác nạn nhân?...” - một cán bộ Phòng CSHS - Công an tỉnh Hưng Yên cho biết. Trước những câu hỏi chắc nịch và dồn dập của các điều tra viên, mặt Tuấn dần biến sắc và âm thanh phát ra từ cổ họng anh ta cứ yếu dần. 

Đối tượng Tuấn trong vụ án mạng ở Hưng Yên

Biết đây là lúc tâm lý đối tượng đang bị xáo trộn dữ dội, các chiến sỹ công an đã đưa ra những bằng chứng không thể chối cãi, buộc Tuấn khai nhận hành vi phạm tội một cách dã man, tàn bạo không thể lấp liếm được mà đối tượng đã gây ra. Cũng theo lời khai của Tuấn, việc rạch ổ bụng và cắt bộ phận sinh dục của nạn nhân rồi ném xác xuống sông nhằm đánh lạc hướng cơ quan điều tra và để xác phân hủy nhanh hơn trong nước, gây khó khăn cho công tác xác định lai lịch, nhân thân nạn nhân của lực lượng công an.

Trong một vụ án khác do lực lượng CSHS - Công an Hà Nội khám phá cách đây không lâu, hung thủ mới 20 tuổi nhưng đã thực hiện hành vi sát hại người lái “xe ôm” rất dã man với 12 nhát dao, rồi tẩm xăng đốt xác phi tang. Theo Thượng tá Cao Văn Thái, Phó Trưởng Phòng CSHS - CATP Hà Nội, kẻ sát nhân là Nguyễn Văn Đạt, quê ở huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hóa. Hiện trường vụ án bên bờ sông Nhuệ, huyện Thường Tín, Hà Nội và nạn nhân là ông Q., một người hành nghề “xe ôm” vốn hiền lành, chăm chỉ. 

Vì lý do nghiệp vụ, chúng tôi không tiết lộ công tác xác minh, khám phá chuyên án đặc biệt nghiêm trọng này và chỉ xoáy sâu vào lĩnh vực phân tích tâm lý tội phạm, buộc kẻ gây án phải khuất phục trước những lý lẽ, lập luận sắc bén của cơ quan điều tra.

Thượng tá Cao Văn Thái kể lại: “Khi mới phát hiện và đưa Đạt về trụ sở công an để đấu tranh, ban đầu kẻ thủ ác tỏ ra lì lợm, ngoan cố không khai nhận hành vi phạm tội. Chúng tôi đã thu thập nhiều chứng cứ, tài liệu chứng minh Đạt là đứa trẻ hư, thường lên mạng internet xem những bộ phim bạo lực kích động, sex và chơi các trò game không mang tính giáo dục cộng đồng. Từ đó, cơ quan điều tra đã phân tích tâm lý tội phạm, tìm ra nguyên nhân sâu xa dẫn đến động cơ gây án của Đạt nhằm cướp tài sản của ông Q. để có tiền ăn chơi”. 

Cùng với đó, cơ quan điều tra đã căn cứ vào hành vi phạm tội của hung thủ, nhất là cách thức gây án dã man, mất nhân tính của đối tượng để đấu tranh với kẻ sát nhân mới 20 tuổi. Biết không thể chối tội, Đạt đã khai nhận tội lỗi. “Khi đối tượng đặt bút ký vào bản cung, khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội, chúng tôi như trút đi gánh nặng công việc, bởi đã khám phá xong vụ án. Nhưng, ở góc độ nhân văn thì quả thật chúng tôi rất tiếc cho một thanh niên đang chập chững vào đời, chỉ vì sớm tiêm nhiễm những thói xấu để rồi sa vào vũng bùn tội lỗi lúc nào không biết” - Thượng tá Cao Văn Thái chia sẻ.

Đối tượng Long trong vụ án mạng ở huyện Thanh Oai

Điểm trúng huyệt tội phạm

“Nhiều chuyên án phức tạp, với những đối tượng ngoan cố, chúng tôi phải áp dụng các biện pháp đấu tranh bằng việc tác động tâm lý, tìm ra điểm yếu để hạ gục tội phạm”, Đại tá Dương Văn Giáp, Trưởng phòng CSHS - CATP Hà Nội cho biết. Vụ Nguyễn Việt Long (SN 1988, trú tại huyện Thanh Oai) bị Phòng CSHS - CATP Hà Nội phối hợp với Công an tỉnh Lạng Sơn và Đồn Biên phòng cửa khẩu Tân Thanh phát hiện, bắt giữ khi đang lẩn trốn tại khu vực biên giới Việt - Trung là dẫn chứng rõ nét.

Theo hồ sơ vụ án, Long đã sát hại bà Nguyễn Thị S. (SN 1964, ở xóm Chợ, xã Bình Minh, huyện Thanh Oai) để cướp tài sản. Biết bà S. là người sống độc thân, lại có nhiều tiền bạc, Long đã đột nhập vào nhà nạn nhân dùng hung khí giết chết gia chủ rồi cướp tiền và xe máy, sau đó trốn vào Thanh Hóa. Tiếp theo, Long đã lên Cửa khẩu Tân Thanh, Lạng Sơn định trốn sang Trung Quốc, nhưng không thành vì bị lực lượng CSHS Công an Hà Nội phối hợp với Công an tỉnh Lạng Sơn phát hiện, bắt giữ. 

Sau nhiều ngày lẩn trốn, khi bị bắt, Long giữ vẻ mặt lạnh tanh, không biểu lộ cảm xúc, miệng như bị gắn xi măng, quyết không khai động cơ dẫn đến hành vi phạm tội. Tìm hiểu về đối tượng, lực lượng phá án được biết Long từng lái công nông chở đất và chở hàng thuê cho mấy người bán gà ở chợ huyện, ham chơi game.

Tiếp tục phân tích tâm lý tội phạm, cơ quan điều tra phát hiện trong quá trình bị bắt giữ tại cơ quan công an, tâm trạng của Long có những diễn biến phức tạp, vừa tỏ vẻ hối lỗi, nhưng lại không dám đối diện với sự thật trước mắt là một bản án nghiêm khắc của pháp luật với tội danh giết người cướp tài sản.

Nắm được tâm lý đối tượng, các điều tra viên đã phân tích cho Long hiểu rõ pháp luật chỉ châm trước cho những kẻ phạm tội biết ăn năn. Và như bị điểm trúng huyệt, Long đã khai nhận hành vi phạm tội, nói rõ động cơ sát hại bà S. là do bị nạn nhân nhận ra mình là người quen trong khi thực hiện hành vi trộm cắp tài sản, vì hàng ngày Long vẫn chở thuê gà ra chợ huyện cho những người bán gà ở đây.