Một doanh nghiệp thắng kiện hải quan

(ANTĐ) - Trong 2 ngày 29 và 30-12, TAND huyện Gia Lâm đã mở phiên tòa xét xử vụ án hành chính do Công ty TNHH Sản xuất thép Thành Long đứng đơn khởi kiện Quyết định của Chi cục Hải quan ga đường sắt quốc tế Yên Viên thuộc Cục Hải quan Hà Nội với nội dung đã áp “nhầm” mức thuế suất.

Lô hàng hai lần được áp “thêm” thuế

Đại diện Chi cục Hải quan đường sắt quốc tế Yên Viên (bên trái) và đại diện Công ty TNHH sản xuất thép Thành Long tại phiên tòa

Ngày 3-7-2009, Công ty TNHH Sản xuất thép Thành Long làm thủ tục hải quan để nhập khẩu lô hàng 3.802,92 tấn thép cuộn tròn hợp kim từ đối tác Trung Quốc tại Chi cục Hải quan đường sắt quốc tế Yên Viên. Theo đó, với mã hàng này được áp dụng thuế nhập khẩu là 10% và thuế VAT là 5%. Công ty Thành Long cũng nộp kèm theo tờ khai hải quan Chứng thư giám định thành phần của Vinacontrol số 09A0HQ1427 với bảng ghi thành phần hóa học của 5 mẫu thép này.

Sau khi kiểm tra lô hàng, Chi cục Hải quan Yên Viên không xác định được loại thép này có dùng trong xây dựng hay không để xác định giá trị và áp mã số tính thuế. Vì thế, Chi cục Hải quan Yên Viên đã đề nghị Chi cục kiểm tra sau thông quan (cũng thuộc Cục Hải quan Hà Nội) cùng phối hợp với doanh nghiệp để lấy mẫu hàng gửi đi một số trung tâm giám định, theo đó làm cơ sở tính thuế chuẩn xác lô hàng này.

Kết quả đầu tiên của mẫu thử được Trung tâm Kỹ thuật 1 kết luận là “phù hợp thép cốt bê tông trong xây dựng” nên Chi cục Hải quan Yên Viên ra Quyết định số 115 ấn định thuế chênh lệch tăng lên so với công ty tự kê khai hơn 389 triệu đồng. Tiếp đó, Chi cục Hải quan Yên Viên lại nhận được kết luận giám định của Trung tâm Kỹ thuật tiêu chuẩn đo lường chất lượng 3 kết luận 5 mẫu thép của Công ty Thành Long là “thép không hợp kim”. Và Chi cục Hải quan Yên Viên lại ra thêm Quyết định số 132 ấn định số thuế chênh lệch so với công ty tự khai báo là 1,597 tỷ đồng ấn định thuế nhập khẩu từ 10% lên 15%. Không chấp nhận cách áp thuế trên, Công ty Thành Long đã làm đơn khởi kiện ra TAND huyện Gia Lâm yêu cầu hủy bỏ Quyết định 132 của Chi cục Hải quan Yên Viên vì cho rằng sai luật định.

Cơ sở nào để giám định mẫu thép?

Tại phiên tòa, đại diện của Trung tâm Kỹ thuật 1 và Trung tâm Kỹ thuật tiêu chuẩn đo lường chất lượng 3 cho rằng đã căn cứ theo “tiêu chuẩn của Hội Tiêu chuẩn đo lường chất lượng của Mỹ” với nguồn gốc tài liệu “mua trên mạng internet”. Còn trên thực tế, Chứng thư giám định của Vinacontrol Hà Nội do Công ty Thành Long gửi Chi cục Hải quan Yên Viên  căn cứ vào quy định của pháp luật Việt Nam (TCVN 7446-1:2004) để phân tích. HĐXX đã cho rằng, căn cứ áp dụng của 2 đơn vị này không phù hợp và chấp thuận kết luận của Vinacontrol trong việc xác định mặt hàng của Công ty Thành Long là “thép hợp kim, không dùng trong xây dựng”.

Đại diện giám đốc Công ty Thành Long tại tòa, bà Trần Thị Thu Hiền khẳng định lô hàng thép nhập khẩu này phải căn cứ qui định của pháp luật Việt Nam về tiêu chuẩn đo lường chất lượng. Theo quy định của Tổng cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng và biểu thuế xuất nhập khẩu của Bộ Tài chính thì nguyên tố Bo có trong thép lớn hơn 0,0008% thì được xác định là thép hợp kim. Trong khi đó, lô hàng nhập khẩu nói trên của Công ty Thành Long có thành phần nguyên tố Bo gấp hơn hai lần qui định của Bộ Tài chính.

Bên cạnh đó, bà Hiền “tố” việc tiến hành lấy mẫu đi giám định của Chi cục Hải quan Yên Viên cũng vi phạm nghiêm trọng các qui định về trình tự, thủ tục của ngành này. Theo quy tắc khi lấy mẫu giám định, Chi cục Hải quan Yên Viên bắt buộc phải lập Phiếu lấy mẫu và Biên bản bàn giao mẫu, nhưng cơ quan này đã bỏ qua hai văn bản quan trọng này, chỉ lập mỗi biên bản… làm việc.

Tại tòa, ông Trịnh Văn Sử - Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan Yên Viên cho rằng, việc Chi cục Hải quan Yên Viên ban hành Quyết định 132 là hoàn toàn chính xác, đúng luật. Ngoài ra, Chi cục Hải quan Yên Viên cũng “nại”, lô hàng của doanh nghiệp Thành Long là “trường hợp đặc biệt” nên chi cục này đã phải “cải cách” vì có sự tham gia của 3 bên (có thêm Chi cục kiểm tra sau thông quan tham gia). Nhưng đại diện Chi cục Hải quan Yên Viên vẫn nhấn mạnh: “Những gì mà Chi cục Hải quan đã làm là hoàn toàn tuân thủ theo đúng luật định”.

Với những căn cứ trên hồ sơ tài liệu và kết quả tranh tụng tại tòa, HĐXX đã ra phán quyết hủy bỏ Quyết định 132 của Chi cục Hải quan Yên Viên vì đã vi phạm nhiều trình tự, quy định của ngành này về lấy mẫu giám định.

Nguyễn Thủy