Mạo danh người khác chiếm đoạt tiền sẽ bị xử lý tội lừa đảo

ANTD.VN - Hỏi: Qua tin nhắn zalo, người bạn hỏi vay tôi 50 triệu đồng. Vì thường ngày vẫn trao đổi, nhắn tin với nhau qua zalo nên tôi không kiểm tra lại trước khi chuyển tiền. Ít ngày sau gặp lại, tôi hỏi bạn có việc gì mà phải vay tiền thì mới biết tin nhắn hỏi vay tiền kia là do kẻ xấu giả mạo. Cùng thời điểm, nhiều người cũng rơi vào cảnh ngộ như tôi. Xin hỏi luật sư, kẻ giả mạo bạn tôi chiếm đoạt 50 triệu đồng của tôi và nhiều người khác nữa phạm tội gì, mức hình phạt như thế nào?  Hoàng Đăng Mạnh (Vĩnh Phúc)

Mạo danh người khác chiếm đoạt tiền sẽ bị xử lý tội lừa đảo ảnh 1Luật sư Giang Hồng Thanh (VPLS Giang Thanh; Địa chỉ: Số 197 phố Đặng Tiến Đông, Trung Liệt, Đống Đa, Hà Nội)

Trả lời:

Qua các phương tiện thông tin đại chúng, có thể thấy trường hợp mà bạn gặp phải nhiều người cũng từng mắc. Thậm chí đã có những vụ án tương tự được đưa ra tòa án xét xử. Theo quan điểm của chúng tôi, hành vi của người mạo danh bạn của bạn hỏi vay tiền rồi chiếm đoạt có dấu hiệu phạm vào tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, theo quy định tại Điều 174 - Bộ luật Hình sự năm 2015.

Theo đó, điều luật này xác định: “Người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 2.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm”.

Các trường hợp sẽ bị xử lý với mức hình phạt nêu trên là: Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản mà còn vi phạm; Đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 173, 175 và 290 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm; Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội và tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ. 

Trường hợp phạm tội có tổ chức; Có tính chất chuyên nghiệp; Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng; Tái phạm nguy hiểm; Lợi dụng chức vụ, quyền hạn hoặc lợi dụng danh nghĩa cơ quan, tổ chức; Dùng thủ đoạn xảo quyệt thì sẽ bị phạt tù từ 2 năm đến 7 năm… 

Và mức hình phạt cao nhất của tội danh này lên đến tù chung thân, trong đó có trường hợp tài sản người phạm tội chiếm đoạt từ 500 triệu đồng trở lên. Ngoài ra, Điều 174 còn quy định, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 năm đến 5 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

Mặc dù, bạn chỉ bị chiếm đoạt 50 triệu đồng nhưng quá trình điều tra nếu cơ quan chức năng chứng minh được người phạm tội đã chiếm được tiền của nhiều người thì tổng số tiền đó sẽ được làm căn cứ để xác định khung, khoản truy tố. Giả sử tổng số tiền mà người phạm tội chiếm đoạt được của nhiều người từ 500 triệu đồng trở lên thì người này sẽ bị áp dụng khoản 4, Điều 174 với hình phạt là từ 12 năm tù đến 20 năm tù hoặc tù chung thân.

Sở dĩ hành vi của người mạo danh người khác để chiếm đoạt 50 triệu đồng của bạn có dấu hiệu phạm vào tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” là vì theo quy định, tội danh này luôn cấu thành bởi 2 yếu tố. Đó là người phạm tội có ý thức chiếm đoạt tài sản và sử dụng thủ đoạn gian dối nhằm đạt được mục đích chiếm đoạt tài sản. Trong tình huống này, rõ ràng bạn đã bị lầm tưởng người vay tiền là người bạn thân hàng ngày vẫn nhắn tin, trao đổi qua zalo nên mới giao tiền và bị chiếm đoạt mất. Đây chính là thủ đoạn gian dối mà người phạm tội sử dụng để đạt được mục đích.

Nếu vụ án được đưa ra xét xử thì ngoài việc căn cứ vào điều luật nêu trên, tòa án còn căn cứ vào thái độ khai báo; sự ăn năn, hối cải; nhân thân người phạm tội và các tình tiết tăng nặng hoặc giảm nhẹ trách nhiệm khác để áp dụng mức hình phạt tương xứng với tính chất, mức độ phạm tội mà người đó gây ra.