Khi nào bị cáo bị bắt tạm giam tại phiên tòa?

ANTD.VN - Chiều 23-10-2017 vừa qua, trong phiên tòa xét xử phúc thẩm vụ án nhập lậu thuốc của Công ty CP VN Pharma (Công ty Pharma), cơ quan công an đã thi hành lệnh bắt bị cáo Nguyễn Minh Hùng - nguyên Tổng Giám đốc Công ty Pharma và bị cáo Võ Mạnh Cường - người môi giới cho Công ty Pharma mua lô thuốc ung thư H-Capita. Liên quan đến sự việc này, nhiều người dân đã đặt câu hỏi: Việc làm này của cơ quan tiến hành tố tụng có đúng quy định?

Khi nào bị cáo bị bắt tạm giam tại phiên tòa? ảnh 1Luật sư Hoàng Huy Được (Đoàn Luật sư Hà Nội)

Liên quan đến nội dung trên, luật sư Hoàng Huy Được - Phó Chủ nhiệm Đoàn Luật sư Hà Nội cho rằng, theo điều 79 Bộ luật Tố tụng Hình sự về các biện pháp và căn cứ áp dụng biện pháp ngăn chặn, để kịp thời ngăn chặn tội phạm hoặc khi có căn cứ chứng tỏ bị can, bị cáo sẽ gây khó khăn cho việc điều tra, truy tố, xét xử hoặc sẽ tiếp tục phạm tội, cũng như khi cần bảo đảm thi hành án, Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án trong phạm vi thẩm quyền tố tụng của mình hoặc người có thẩm quyền theo quy định của Bộ luật này có thể áp dụng một trong những biện pháp ngăn chặn như: bắt, tạm giữ, tạm giam, cấm đi khỏi nơi cư trú, bảo lĩnh, đặt tiền hoặc tài sản có giá trị để bảo đảm.

Còn theo Điều 88, Bộ luật Tố tụng Hình sự, tạm giam có thể được áp dụng đối với bị can, bị cáo trong các trường hợp phạm tội đặc biệt nghiêm trọng, tội rất nghiêm trọng. Hoặc đối với tội phạm ít nghiêm trọng mà Bộ luật Hình sự quy định hình phạt tù trên 2 năm và có căn cứ cho rằng người đó có thể trốn hoặc cản trở việc điều tra, truy tố, xét xử hoặc có thể tiếp tục phạm tội. Cơ quan ra lệnh tạm giam phải kiểm tra căn cước của người bị tạm giam và thông báo ngay cho gia đình người bị tạm giam và cho chính quyền xã, phường, thị trấn hoặc cơ quan, tổ chức nơi người bị tạm giam cư trú hoặc làm việc biết.

Khi nào bị cáo bị bắt tạm giam tại phiên tòa? ảnh 2Lệnh bắt bị cáo Nguyễn Minh Hùng và bị cáo Võ Mạnh Cường được thực hiện ngay tại phiên tòa phúc thẩm

Bên cạnh đó, Điều 80 Bộ luật Tố tụng Hình sự cũng quy định những người có quyền bắt bị can, bị cáo để tạm giam gồm: Viện trưởng, Phó Viện trưởng Viện KSND và Viện kiểm sát quân sự các cấp; Chánh án, Phó Chánh án TAND và Tòa án quân sự các cấp; Thẩm phán giữ chức vụ Chánh toà, Phó Chánh tòa Tòa phúc thẩm Tòa án nhân dân tối cao; Hội đồng xét xử; Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng cơ quan điều tra các cấp phải được Viện kiểm sát cùng cấp phê chuẩn. Người thi hành lệnh phải đọc lệnh, giải thích lệnh, quyền và nghĩa vụ của người bị bắt và phải lập biên bản về việc bắt.

Như vậy, việc lực lượng công an bất ngờ công bố lệnh bắt bị cáo Nguyễn Minh Hùng - nguyên Tổng Giám đốc Công ty Pharma và bị cáo Võ Mạnh Cường - người môi giới cho VN Pharma mua lô thuốc H-Capita trong phiên tòa xét xử phúc thẩm vụ án nhập lậu thuốc của Công ty Cổ phần VN Pharma là đúng quy định, thuộc phạm vi quyền hạn của Tòa án cấp phúc thẩm. Điều này  nhằm đảm bảo cho việc điều tra, xét xử và thi hành án. 

Cũng theo luật sư Hoàng Huy Được, Điều 243 Bộ luật Tố tụng Hình sự cũng nêu rõ, sau khi nhận hồ sơ vụ án, Tòa án cấp phúc thẩm có quyền quyết định việc áp dụng, thay đổi hoặc hủy bỏ biện pháp ngăn chặn. Việc áp dụng, thay đổi hoặc hủy bỏ biện pháp tạm giam do Chánh án, Phó chánh án Tòa án nhân dân cấp tỉnh, Tòa án quân sự cấp quân khu, Thẩm phán giữ chức vụ Chánh tòa, Phó chánh Tòa phúc thẩm, Tòa án nhân dân tối cao quyết định. Thời hạn tạm giam không được quá thời hạn xét xử phúc thẩm quy định tại Điều 242 của Bộ luật Tố tụng Hình sự.

Như vậy, xét về quy trình, căn cứ theo quy định tại các Điều 79, 80 và 88 cùng các quy định khác của Bộ luật Tố tụng Hình sự, khi có căn cứ chứng tỏ bị can, bị cáo sẽ gây khó khăn cho việc xét xử hoặc sẽ tiếp tục phạm tội, khi cần bảo đảm thi hành án hoặc xét thấy cần kịp thời ngăn chặn tội phạm thì Chánh án, Phó Chánh án Tòa án nhân dân và Tòa án quân sự các cấp, Hội đồng xét xử có quyền ra quyết định tạm giam hoặc bắt bị can, bị cáo để tạm giam.