Đối tượng Nguyễn Văn Nguyên và đối tượng Nguyễn Dương Thọ
Ngang nhiên cướp của giết người
Một buổi tối đầu đông năm 1983, những cơn mưa rả rích khiến cho thời tiết như trở nên lạnh hơn. Những con đường đã vắng bóng người qua lại. Quán bán cơm của vợ chồng anh Cao Hữu Xăm tại thôn Ngọc Liễn, xã Đại Hà, huyện Đồ Sơn (Hải Phòng) lúc này chỉ còn vài khách đang ngồi rì rầm nhâm nhi bên ly rượu. Không khí đang im ắng thì có những vị khách lạ mặt bước vào quán. Tưởng những vị khách mới đến đang muốn dùng bữa, anh Xăm tiến lại gần hỏi chuyện. Trong lúc một trong những vị khách kia đang nói chuyện với chủ quán thì bất ngờ từ phía sau quán có một bóng đen lao vào, rút trong người một khẩu súng ngắn chĩa về phía chủ quán và nhanh như cắt giật ngay lấy chiếc cát sét ở góc nhà đưa cho đồng bọn. Trước khi rút khỏi quán, để đe dọa những người trong quán, đối tượng cầm súng còn bắt một phát súng chỉ thiên.
Chứng kiến hành động ăn cướp ngang nhiên, trắng trợn ngay khi những đối tượng bỏ chạy ra cổng những thực khách trong quán của anh Xăm cùng với chủ quán lập tức đuổi theo. Anh Xăm lúc này đuổi kịp 1 trong số 4 đối tượng và vật ngã tên này xuống mương nước. Tuy nhiên trong quá trình vật lộn anh Xăm đã bị đồng bọn của những đối tượng này bắn và đâm trọng thương. Nghe tiếng súng nổ, tiếng la hét, nhiều người dân sống ở quanh khu vực đổ ra truy bắt toán cướp. Tên cầm súng lúc đó đã chống trả quyết liệt, dùng súng bắn cho đến khi hết đạn thì bị bắt giữ, nhưng 3 đồng bọn của hắn thì đã nhanh chân trốn thoát.
Anh Cao Hữu Xăm sau mặc dù được người dân đưa đi cấp cứu kịp thời nhưng do vết thương quá nặng nên đã tử vong 2 ngày sau đó. Còn đối tượng bị bắt đã được người dân giao cho cơ quan công an. Ngay sau đó vụ việc đã được cơ quan công an làm sáng tỏ. Đối tượng bị bắt có tên là Vũ Ngọc Huy, SN 1955 ở thôn Đương Thắng, xã Ngũ Đoan, huyện Đồ Sơn. Theo lời khai nhận của Vũ Ngọc Huy, do tăm tia thấy nhà anh Cao Hữu Xăm có chiếc đài cát sét 6060 là một tài sản lớn ở thời điểm đó nên Huy đã bàn cùng các đối tượng ở cùng thôn là Nguyễn Dương Thẹ, Nguyễn Dương Thọ và Nguyễn Văn Nguyên tìm cách cướp tài sản của anh Xăm.
Để thực hiện kế hoạch của mình, các đối tượng đã tụ tập ở nhà Huy. Sau đó Thọ đưa cho huy khẩu súng K54 và 7 viên đạn. Huy đưa cho Thẹ chiếc lê súng AK. Thọ cũng giắt theo mình 1 chiếc lê AK còn Nguyên thì cầm theo chiếc kéo thợ may. Tối hôm đó, theo sự phân công của Huy các đối tượng đã ngang nhiên xông vào quán và cướp tài sản của anh Xăm. Thẹ là người cầm cát xét bỏ chạy trược còn Nguyên chính là người bị anh Xăm vật ngã xuống mương nước trong lúc truy đuổi. Khi thấy đồng bọn bị bắt, Huy và Thọ đã quay lại giải cứu cho Nguyên. Huy đã rút súng bắn vào hông anh Xăm còn Thọ là người dùng lê AK để đâm anh Xăm.
Theo tài liệu khám nghiệm lúc đó, phát súng của Huy đã làm anh Xăm vỡ xương chậu còn vết đâm xuyên ngực anh Xăm của Thọ đã trực tiếp gây ra cái chết cho nạn nhân. Sau khi Huy bị bắt, Thẹ đã trốn vào miền Nam và cũng bị bắt không lâu sau đó. Ngày 10-5-1984, TAND TP Hải Phòng đã mở phiên tòa xét xử và tuyên phạt Vũ Ngọc Huy mức án tù chung thân về các tội “Giết người”, “Cướp tài sản” và “Tàng trữ vũ khí”, Nguyễn Dương Thẹ 16 năm tù về tội “Cướp tài sản”. Riêng đối với Nguyễn Dương Thọ và Nguyễn Văn Nguyên do đã bỏ trốn nên cơ quan Công an buộc phải ra quyết định truy nã.
30 năm sống trong vỏ bọc
Hơn 30 sau khi vụ án cướp của giết người xảy ra, việc 2 đối tượng còn lại vẫn nhởn nhơ ngoài vòng pháp luật thực sự là một “món nợ” đối với lực lượng công an TP Hải Phòng. Và trách nhiệm trả món nợ ấy thuộc về những cán bộ của Phòng Cảnh sát truy nã tội phạm Công an TP Hải Phòng. Sau khi rà soát lại các quyết định truy nã thì đây là 2 trường hợp được đặc biệt quan tâm bởi các đối tượng đã lấn trốn rất lâu ngoài vòng pháp luật và chắc chắn đã có những sự thay đổi không nhỏ để che giấu nhân thân và hành vi phạm tội của mình. Tuy nhiên bằng sự quyết tâm cao độ các trinh sát đã lên kế hoạch quyết tâm truy bắt bằng được 2 đối tượng này.
Và Nguyễn Văn Nguyên là kẻ đầu tiên phải đền tội. Các trinh sát đã lật lại những trang hồ sơ về Nguyễn Văn Nguyên bắt đầu tìm manh mối từ những người họ hàng của Nguyên năm xưa ở khu vực mỏ Cao Sơn, phường Cẩm Sơn, TP Cẩm Phả (Quảng Ninh). Tuy nhiên người thân thích trong gia đình Nguyên hầu như đều đã mất, chỉ còn duy nhất một người chị gái của Nguyên là còn sống. Trước đó, các trinh sát đã nắm được một thông tin quan trọng. Đó là sau khi gây án Nguyên có một thời gian ở cùng người chị gái này với cái tên giả là Trần Văn Duy (SN 1958, ở Thanh Miện, Hải Hưng cũ, nay là Hải Dương), nhưng sau đó Nguyên đi đâu thì không ai hay biết. Bằng các biện pháp nghiệp vụ, các trinh sát phát hiện được một thông tin hết sức quan trọng, có lần chị gái Nguyên đã vào thăm người nhà tại khu vực nông trường 18 hay 19 gì đó ở Tây Nguyên.
Từ những tài liệu thu thập được, đầu tháng 5-2014, Phòng Cảnh sát truy nã CATP Hải Phòng đã cử một tổ công vào Tây Nguyên xác minh. Sau những nỗ lực không biết mệt mỏi, cuối cùng công sức của tổ công tác đã được bù đắp bằng kết quả tìm thấy cái tên Trần Văn Duy SN 1958, ở thôn 16A, xã A Ekly, huyện K.Rông Pắc, tỉnh Đắk Lắk. Tuy nhiên tổ công tác phải đối mặt với một thực tế là Trần Văn Duy hiện nay đã khác rất nhiều so với Nguyễn Văn Nguyên của 30 năm về trước. Duy hiện đã có vợ và 3 người con, trong đó con trai lớn là kỹ sư cơ khí đang làm việc tại TP Hồ Chí Minh, 2 cô con gái đều học đại học. Bản thân Duy cũng được nhận xét là người hiền lành, chịu khó làm ăn.
Để khẳng định Trần Văn Duy chính là đối tượng Nguyễn Văn Nguyên đang bị pháp luật truy bắt, cơ quan công an bắt buộc phải đưa ra những bằng chứng thuyết phục. Một phương án đã được tiến hành ngay, lực lượng công an đã có mặt tại huyện Thanh Miện (Hải Dương) để xác minh về người có tên là Trần Văn Duy. Kết quả người này cho biết, trước đó vào khoảng năm 1983 đã từng bị mất Chứng minh thư nhân dân. Để có thêm tài liệu chứng cứ, tổ công tác đã làm việc với phòng Hồ sơ của Công an tỉnh Đắc Lắc. Kết quả danh chỉ bản của Trần Văn Duy ở thôn 16A, xã A Ekly, huyện K.Rông Pắc không trùng khớp với người mang tên Trần Văn Duy đích thực. Ngay khi đã có đầy đủ bằng chứng, phương án bắt giữ Nguyên đã được đặt ra. Khi Nguyễn Văn Nguyên vừa đi rẫy về đã lập tức bị áp giải về trụ sở công an xã. Mặc dù Nguyên luôn khẳng định mình chính là Trần Văn Duy và cơ quan công an đã nhầm người, tuy nhiên trước những bằng chứng khoa học sắc bén, Nguyên Văn Nguyên đã buộc phải thừa nhận mình chính là hung thủ gây ra vụ án nghiêm trọng trước đó 31 năm.
Kẻ cuối cùng bị bắt
Tròn 1 năm sau khi Nguyễn Văn Nguyên bị dẫn giải về Hải Phòng để quy án, đối tượng cuối cùng còn lại trong vụ án cũng đã bị lực lượng truy nã tội phạm của Công an Hải Phòng bắt giữ, khép lại một trong những vụ án có thời gian thuộc vào diện kỷ lục từ trước đến nay. Bằng các biện pháp nghiệp vụ, các trinh sát đã xác định Nguyễn Dương Thọ hiện sống dưới vỏ bọc là Nguyễn Đức Bình, SN 1958, quê quán ở xã Trường Thọ, huyện An Lão, TP Hải Phòng. Từ những nguồn tin thu thập được và đặc biệt là thông tin sau khi bắt giữ Nguyễn Văn Nguyên, các trinh sát có được thông tin hết sức bất ngờ. Nguyên Dương Thọ cũng sống tại xã E Akly, huyện Krông Pắc, tỉnh Đắc Lắc, là địa bàn nơi trước kia Nguyên lẩn trốn. Sau khi củng cố đầy đủ chứng cứ, ngày 10-5, một tổ công tác do đích thân Trung tá Nguyễn Hồng Nam - Phó trưởng phòng Cảnh sát truy nã tội phạm Công an TP Hải Phòng đã lên đường truy bắt đối tượng.
Trong chuyến truy bắt đối tượng Nguyễn Dương Thọ lần này, một khó khăn không nhỏ đối với tổ công tác, đó là sau khi lực lượng công an bắt được Nguyên, Thọ thấy động nên đã bỏ trốn khỏi nơi cư trú. Tuy nhiên, sở dĩ Tổ công tác quyết định cất vó lần này xuất phát từ một thông tin hết sức quan trọng. Bằng các biện pháp nghiệp vụ, các trinh sát nắm được thông tin ngày 15-5, nhà Thọ sẽ tổ chức đám giỗ và sau một thời gian thấy tình hình yên ổn, nhiều khả năng Thọ sẽ mò về ăn giỗ.
Kế hoạch vây bắt Thọ được tổ công tác bàn bạc kỹ cùng Phòng Cảnh sát truy nã tội phạm Công an tỉnh Đắc Lắc và Công an xã E Akaly. Lực lượng vây bắt đã được bố trí đội hình đón lõng các ngả xung quanh nhà của Thọ. Tuy nhiên do số lượng người đến ăn giỗ ở nhà Thọ quá đông, thêm vào đó nhận dạng của đối tượng chưa rõ ràng nên tổ công tác quyết định ém quân đợi thời cơ thuận lợi sẽ tiến hành bắt giữ. Đúng 11h đêm hôm đó, sau hơn 12 tiếng đồng hồ phục kích, khi xác định đối tượng Nguyễn Dương Thọ đang có mặt trong nhà, đồng thời lúc này những người đến ăn giỗ trong nhà Thọ đã vãn, lệnh bắt đối tượng được đưa ra. Ngay lập tức các mũi trinh sát đã đồng loạt áp sát và bắt giữ Thọ.
Trong khi người nhà của Thọ ra sức tranh luận với tổ công tác rằng các anh đã bắt nhầm người nhà của họ, rằng người nhà của họ tên là Bình chứ không phải cái tên mà cơ quan công an đưa ra thì Thọ sau giây phút có phần giật mình vì ngỡ ngàng đã phải lặng lẽ tra tay vào còng. Trước khi bị dẫn giải trở về nơi mà y đã gây ra tội ác, Thọ xin cán bộ công an để được nói lời từ biệt với gia đình. Người đàn ông đã ở vào độ tuổi gần 60 này tâm sự với Trung tá Nguyễn Hồng Nam, những năm đã qua, ông ta vẫn sống trong sự thấp thỏm, lo âu với tội lỗi mà mình đã gây ra và biết cuối cùng sẽ có một ngày mình sẽ phải trả giá cho những tội lỗi đó. Như vậy sau 32 năm kể từ sau khi vụ án nghiêm trọng xảy ra những kẻ phạm tội cuối cùng đã phải trả giá cho những tội ác mà mình đã gây ra.
