Hàng trăm bị hại lại ra tòa đòi quyền lợi trong vụ án giãn dân phố cổ

ANTD.VN - Dù mới chỉ được chấp thuận về chủ trương nhưng Xương và đồng phạm vẫn thúc đẩy việc mua bán căn hộ với hàng trăm hộ dân, khiến những người này “tiền mất tật mang”.

Theo đó, ngày 14-3, TAND TP Hà Nội mở phiên tòa xét xử Nguyễn Quốc Xương (SN 1958) - nguyên Phó Tổng giám đốc Công ty CP Vật liệu xây dựng và xuất nhập khẩu Hồng Hà  (gọi tắt là Công ty Hồng Hà) về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, theo Điều 139-BLHS năm 1999. Tuy nhiên, do sức khỏe yếu nên bị cáo Xương có đơn xin được xét xử vắng mặt.

Liên quan, Nguyễn Đức Thắng (SN 1950), trú tại phường Giảng Võ, Ba Đình, Hà Nội) và Nguyễn Thắng Lợi (SN 1955), nguyên Tổng giám đốc Công ty CP Phát triển kinh tế Hà Nội (gọi tắt là Công ty Hà Nội) cũng cùng bị truy tố về tội danh, quy định tại Điều 139-BLHS.

Hành vi phạm tội của các bị cáo nêu trên bắt nguồn từ Dự án Đầu tư xây dựng nhà ở phục vụ giãn dân phố cổ Hà Nội, tại Khu đô thị Việt Hưng, quận Long Biên. Sau ngày vụ án xảy ra, các bị cáo đã bị đưa ra xét xử qua 2 cấp tòa (sơ thẩm, phúc thẩm) nhưng sau đó bị hủy toàn bộ vụ án khi được đưa ra xem xét theo trình tự giám đốc thẩm.

Bị cáo Nguyễn Đức Thắng (bên trái) và đồng phạm tại phiên tòa

Tiến hành xét xử sơ thẩm Nguyễn Quốc Xương và đồng phạm lần thứ 2, TAND TP Hà Nội đã triệu tập tổng số 152 bị hại trong vụ án, nguyên đơn dân sự cũng như đại diện một số tổ chức, cá nhân liên quan, người bào chữa… 

Cáo trạng truy tố các bị cáo cho thấy, ngày 14-6-2000, UBND TP Hà Nội giao cho UBND quận Hoàn Kiếm làm chủ đầu tư Dự án Đầu tư xây dựng nhà ở phục vụ giãn dân phố cổ Hà Nội (gọi tắt là Dự án giãn dân phố cổ) trên cơ sở huy động các nguồn vốn ứng trước để thực hiện. Sau đó, doanh nghiệp thực hiện dự án sẽ thu hồi vốn khi bán nhà cho người dân. Ước tính, tổng vốn thực hiện dự án giai đoạn 1 khoảng 4.000 tỷ đồng.

Nắm bắt chủ trương trên và thông qua các mối quan hệ xã hội, Nguyễn Đức Thắng đã tiếp thị, môi giới cho Công ty Hà Nội (do Nguyễn Đức Lợi em trai Thắng làm Tổng giám đốc) và Công ty Hồng Hà do Trần Ứng Thanh là Tổng giám đốc với UBND quận Hoàn Kiếm để được thực hiện dự án quan trọng này.

Trên cơ sở đó, ngày 23-8-2010, UBND quận Hoàn Kiếm ban hành quyết định giao cho Công ty Hồng Hà thu xếp nguồn vốn và chuẩn bị dự án đầu tư Dự án giãn dân phố cổ. Cùng ngày, UBND quận Hoàn Kiếm cũng ra công văn chấp thuận đề nghị của Công ty Hồng Hà xin được hưởng một số ưu đãi trong dự án.

Cụ thể là doanh nghiệp được mua 50 căn hộ chung cư cao tầng để cải thiện điều kiện ăn, ở của cán bộ, công nhân viên. Ngoài ra, công văn này của UBND quận Hoàn Kiếm cũng đồng ý về mặt nguyên tắc để Công ty Hồng Hà được sử dụng kinh doanh với tỷ lệ 15% căn hộ, trên tổng dự án mà doanh nghiệp bỏ vốn ra đầu tư.

Cũng theo cáo trạng truy tố các bị cáo, bằng 2 văn bản nêu trên, UBND quận Hoàn Kiếm mới chỉ chấp thuận về mặt chủ trương, trách nhiệm công việc và những quyền lợi mà Công ty Hồng Hà sẽ được hưởng trong tương lai. Bởi thời điểm ấy, Dự án giãn dân phố cổ chưa được UBND TP Hà Nội phê duyệt quy hoạch chi tiết; UBND quận Hoàn Kiếm chưa triển khai thiết kế xây dựng và chưa ký kết hợp đồng với Công ty Hồng Hà.

Về mặt thực tế, Công ty Hồng Hà cũng chưa nhận khu đất dự kiến triển khai dự án và cũng chưa triển khai thực hiện đầu tư dự án theo trình tự các bước mà pháp luật quy định… Dù vậy, Nguyễn Quốc Xương vẫn chỉ đạo người của doanh nghiệp ký kết các hợp đồng mua bán căn hộ; hợp đồng góp vốn; hợp đồng đặt cọc mua bán căn hộ với hàng trăm người dân.

Mở rộng điều tra, cơ quan tố tụng xác định, Trần Ứng Thanh, Nguyễn Đức Thắng, Nguyễn Thắng Lợi và Nguyễn Quốc Xương đã có hành vi gian dối ngay từ đầu để được thực hiện dự án. Sau đó, 4 người này tiếp tục lấy danh nghĩa Công ty Hồng Hà được thực hiện Dự án giãn dân phố cổ để lừa dối 146 lượt người và chiếm đoạt gần 170 tỷ đồng.

Quá trình giải quyết vụ án, các bị cáo mới trả được hơn 32 tỷ đồng cho một số bị hại và phần lớn số tiền còn lại thì mất khả năng thanh toán… Trước khi phiên tòa sơ thẩm lần thứ 2 này được mở ra, Trần Ứng Thanh đã chết nên cơ quan tố tụng buộc phải ra quyết định đình chỉ giải quyết vụ án đối với bị cáo này.

Phiên tòa, dự kiến diễn ra trong nhiều ngày.