- Lấy xe bỏ chạy khi bị lập biên bản, phạm tội gì?
- Làm chết người vì đốt xưởng, phạm tội gì?
- Lừa đảo nhận tiền "chạy án" rồi dọa tố ngược, phạm tội gì?
(Ảnh minh họa)
Nội dung vụ việc:
C rút trong người ra 1 con dao gấp, anh L nhìn thấy và bỏ chạy, nhưng C đuổi theo đâm nhiều nhát khiến anh gục xuống và chết trên đường đi cấp cứu. Khi C cầm dao đuổi đâm anh L thì A cũng chạy theo với mục đích can ngăn, nhưng do bị 1 thanh niên ném đá vào người nên A quay lại cầm gạch ném nhau với người đó.
Sau khi đâm anh L, C cầm dao chạy đến chỗ A. A nhìn thấy C cầm dao nhưng không nhìn thấy C đâm anh L. A lên xe nổ máy bảo: “Đi thôi” và chở C bỏ chạy về nhà A. Khi về đến nhà, C kể chuyện cho A nghe về việc đâm anh L, nhưng không biết anh L có chết không. A nói với C: “Chắc không chết đâu”. A còn nhìn thấy C mặc chiếc quần bò dính máu. Khoảng 21h30, sau khi ăn cơm ở nhà A, C gọi điện cho bạn đến đón đi. Khoảng 30 phút sau, C quay lại nói với A: “Thằng kia chết rồi”. Thấy vậy A đã cầm chiếc áo khoác mà mình đã mặc khi đi với C đem đốt và cạo hết râu. Một ngày sau đó, cơ quan điều tra đã ra lệnh bắt khẩn cấp đối với C và A.
Vấn đề đặt ra trong vụ việc này là Cao Hải A đã phạm tội gì?
Ý kiến bạn đọc
Không tố giác tội phạm
Điều 19 Bộ luật Hình sự 2015 quy định: Người nào biết rõ tội phạm đang được chuẩn bị, đang được thực hiện hoặc đã được thực hiện mà không tố giác, thì phải chịu trách nhiệm hình sự về tội không tố giác tội phạm. Theo nội dung vụ việc, có thể thấy sau khi Nguyễn Chí C đâm anh Đỗ Quang L xong và quay lại thì lúc này Cao Hải A có nhìn thấy C cầm dao. Khi về đến nhà A lại nghe C kể về việc đâm anh L và sau đó biết nạn nhân đã chết. Như vậy, A có mặt tại hiện trường, nhìn thấy C cầm dao, biết việc C phạm tội, nhưng đã không tố giác với cơ quan pháp luật. Do vậy, theo tôi Cao Hải A đã phạm tội Không tố giác tội phạm theo Điều 390 Bộ luật Hình sự 2015.
Nguyễn Xuân Hạnh (Lương Sơn - Hòa Bình)
Phạm tội Che giấu tội phạm
Theo tôi, trong vụ việc này Cao Hải A đã phạm tội Che giấu tội phạm theo Điều 389 Bộ luật Hình sự 2015. Cùng thời gian Nguyễn Chí C đâm anh Đỗ Quang L, thì A cầm gạch đuổi và ném nhau với một số người khác. C đâm anh L xong cầm dao chạy ra chỗ A, sau đó A đã dùng xe máy chở C bỏ chạy. A không biết việc C đâm anh L. Tuy nhiên, khi về nhà, nghe A kể việc đâm anh L và khi biết nạn nhân đã chết, sợ bị công an phát hiện nên A đã đi đốt áo khoác mà mình mặc khi đi cùng C, đồng thời cạo râu để với mục đích để công an không phát hiện ra mình nhằm che giấu hành vi giết người của C. Như vậy, hành vi này của Cao Hải A theo tôi đã cấu thành tội Che giấu tội phạm.
Hà Thị Thắm (Trạm Tấu - Yên Bái)
Tội Gây rối trật tự công cộng
Có thể thấy, xuất phát từ việc Cao Hải A và Nguyễn Chí C có mâu thuẫn với chị Nguyễn Hương T đã dẫn tới việc xô xát xảy ra tiếp theo, hậu quả làm anh Đỗ Quang L bị đâm chết. A là người có mặt tại hiện trường, khi C cầm dao đuổi đâm anh L thì A có chạy theo với mục đích can ngăn nhưng sau đó quay lại cầm gạch ném nhau với một số đối tượng. Như vậy, A và C đã có hành vi gây mất trật tự nơi công cộng dẫn đến hậu quả anh L đã bị đâm chết. A biết việc C đâm anh L nhưng không tố giác với công an, vì vậy hành vi của A có dấu hiệu của cả tội Gây rối trật tự công cộng theo Điều 318 Bộ luật Hình sự 2015 và tội Không tố giác tội phạm theo Điều 390 Bộ luật Hình sự 2015.
Nguyễn Thị Én (Hưng Hà - Thái Bình)
Bình luận của luật sư
Qua các diễn biến tình tiết của vụ án, cho thấy hành vi của Cao Hải A đồng thời có những dấu hiệu pháp lý của cả 3 tội được quy định trong Bộ luật Hình sự, đó là tội Che giấu tội phạm, Không tố giác tội phạm và Gây rối trật tự công cộng. Tuy nhiên, với tính chất và nội dung cụ thể trong vụ án này, theo quan điểm của chúng tôi chỉ có thể xử lý hình sự A về một tội danh duy nhất.
Trước hết chúng ta hãy cùng xem Cao Hải A có phạm tội Che giấu tội phạm theo Điều 389 Bộ luật Hình sự 2015 hay không? Theo quy định tại Điều 18 và Điều 389 Bộ luật Hình sự 2015 thì: Người nào không hứa hẹn trước, nhưng sau khi biết tội phạm được thực hiện đã che giấu người phạm tội, dấu vết, tang vật của tội phạm hoặc có hành vi khác cản trở việc phát hiện, điều tra, xử lý người phạm tội, thì phải chịu trách nhiệm hình sự về tội Che giấu tội phạm. Như vậy, về mặt khách quan của tội phạm theo quy định của điều luật sẽ có 4 loại hành vi che giấu trong tội này.
Thứ nhất, che giấu người phạm tội được hiểu là chứa chấp, nuôi giấu trong nhà, tìm địa điểm cho người phạm tội ẩn náu, giúp người phạm tội bỏ trốn v.v… Thứ hai, che giấu các dấu vết của tội phạm, ví dụ: tẩy xoá, làm thay đổi, làm mất đi các dấu vết có ý nghĩa rất quan trọng cho việc chứng minh tội phạm. Thứ ba, che giấu tang vật của tội phạm như hành vi che giấu các công cụ, phương tiện dùng vào việc thực hiện tội phạm, tiền hoặc tài sản bị can chiếm đoạt được. Thứ tư, có hành vi khác cản trở việc phát hiện, điều tra, xử lý người phạm tội.
Trong vụ việc này, Nguyễn Chí C phạm tội Giết người, những dấu vết có ý nghĩa quan trọng cho việc chứng minh hành vi giết người của Nguyễn Chí C là vết máu trên chiếc quần bò mà H đã mặc khi gây án, con dao gấp nhọn mà C đã dùng để đâm anh Đỗ Quang L. Do vậy, hành động Cao Hải A đã đốt áo khoác mặc khi đi cùng Nguyễn Chí C và cạo râu của mình… không hề làm thay đổi bản chất hay làm mất đi các dấu vết có ý nghĩa rất quan trọng cho việc chứng minh tội Giết người của C.
Các hành động trên của A thực chất là nhằm mục đích che giấu cho hành vi của chính A và sợ bị liên luỵ khi cơ quan điều tra phát hiện ra, chứ không phải và cũng không thể coi đó là có những hành vi khác cản trở việc phát hiện, điều tra, xử lý người phạm tội được. Do đó, theo chúng tôi A không phạm tội Che giấu tội phạm.
Về quan điểm cho rằng Cao Hải A phạm tội Không tố giác tội phạm. Theo quy định tại Điều 19 và Điều 390 Bộ luật Hình sự thì: Người nào biết rõ tội phạm đang được chuẩn bị, đang được thực hiện hoặc đã được thực hiện mà không tố giác, thì phải chịu trách nhiệm hình sự về tội không tố giác tội phạm. Như vậy, không tố giác tội phạm được hiểu là không báo cáo cho cơ quan có thẩm quyền về một tội phạm mà mình biết rõ đang được chuẩn bị thực hiện, hoặc đã được thực hiện, hoặc biết rõ một kẻ sắp phạm tội hay đã phạm tội rồi nhưng không báo cáo.
Trong vụ việc này rõ ràng là Cao Hải A không trực tiếp chứng kiến việc Nguyễn Chí C dùng dao đâm anh Đỗ Quang L mà chỉ nghe C kể lại. Trong thâm tâm A cũng nghĩ là không thể có hậu quả chết người xảy ra được thể hiện qua lời A nói với C: “Chắc không chết đâu”. Khi hậu quả chết người xảy ra, A cũng chỉ biết thông qua lời nói của C chứ không trực tiếp chứng kiến.
Ngoài ra, sau khi vụ án xảy ra, chỉ trong thời gian chưa đến 1 ngày cơ quan điều tra đã điều tra ra thủ phạm. Xét về mặt tâm lý tội phạm học thì sau khi thấy hậu quả chết người xảy ra có liên quan đến mình thì A sẽ rất hoang mang, lo lắng, thậm chí là hoảng sợ. Với một khoảng thời gian ngắn như vậy, chắn chắn A chưa thể tĩnh tâm để xác định mình nên hoặc cần phải làm gì tiếp theo. Cũng không loại trừ giả thiết A cũng đã nghĩ đến việc phải ra trình báo các cơ quan có thẩm quyền về vụ việc, nhưng lại chưa kịp thực hiện việc đó. Do vậy, theo chúng tôi A không phạm tội Không tố giác tội phạm.
Căn cứ theo nội dung vụ việc, chúng tôi có cơ sở cho rằng hành vi của Cao Hải A chỉ phạm tội Gây rối trật tự công cộng theo Điều 318 Bộ luật Hình sự 2015. Khi Nguyễn Chí C cầm dao đuổi đâm anh Đỗ Quang L thì A chạy theo để can ngăn, nhưng do bị một thanh niên ném đá nên A đã quay lại cầm gạch ném nhau với người này. C đâm anh L xong cầm dao chạy đến chỗ A, sau đó cả 2 cùng bỏ chạy.
Như vậy, A cùng một số đối tượng đã có hành vi gây mất trật tự nơi công cộng dẫn đến hậu quả anh L đã bị đâm chết. Mặc dù A có nhìn thấy C cầm dao, nghe C kể chuyện đâm anh L bị chết, nhưng không trực tiếp chứng kiến hành vi phạm tội của C. Sau khi C đâm anh L, một ngày sau, cơ quan điều tra đã bắt khẩn cấp đối với C và A. Vì vậy, Cao Hải A chỉ phạm tội Gây rối trật tự công cộng.
Luật sư Đoàn Mạnh Hùng Văn phòng luật sư Hùng Mạnh
