Dàn dựng vụ bắt cóc tự tống tiền gia đình, phạm tội gì?

ANTD.VN - Hỏi: Do thua cá độ bóng đá, con trai tôi chủ mưu, cùng một số đối tượng dàn dựng vụ bắt cóc chính bản thân mình, đòi gia đình tôi phải đưa 3 tỷ đồng. Sau đó, khi giao nhận tiền thì một đối tượng bị lực lượng công an bắt giữ. Chân tướng vụ việc vì thế mà nhanh chóng được làm sáng tỏ. Xin hỏi luật sư, việc làm của con tôi và các đối tượng liên quan có bị xử lý hình sự không? Nếu có thì đó là tội gì và hậu quả ra sao?  Nguyễn Văn Huyên (Hà Nội)

Trả lời: 

Hành vi của con trai bạn và các đối tượng khi dàn dựng vụ bắt cóc nhằm mục đích chiếm đoạt 3 tỷ đồng có dấu hiệu của tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, theo Điều 174 - Bộ luật Hình sự năm 2015. Cụ thể, điều luật này quy định: “Người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 2.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm”. 

Các trường hợp đó là: Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản mà còn vi phạm; Đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 173, 175 và 290 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm; Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội và tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ. Nếu phạm tội có tổ chức; Có tính chất chuyên nghiệp; Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng; Tái phạm nguy hiểm; Lợi dụng chức vụ, quyền hạn hoặc lợi dụng danh nghĩa cơ quan, tổ chức; Dùng thủ đoạn xảo quyệt thì sẽ bị phạt tù từ 2 năm đến 7 năm… 

Luật sư Giang Hồng Thanh (VPLS Giang Thanh; Số 197 phố Đặng Tiến Đông, Trung Liệt, Đống Đa, Hà Nội)

Và mức hình phạt cao nhất của tội danh này lên đến tù chung thân, trong đó có trường hợp tài sản người phạm tội chiếm đoạt từ 500 triệu đồng trở lên. Ngoài ra, điều 174 còn quy định, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1- 5 năm, hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

Theo quy định của điều luật, tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” cấu thành bởi 2 yếu tố. Một là có ý thức chiếm đoạt tài sản của người khác và thực hiện hành vi gian dối nhằm đạt được mục đích chiếm đoạt tài sản đó. Đối chiếu với quy định này thì hành vi của con trai bạn cùng các đối tượng liên quan đã thỏa mãn cả 2 yếu tố là mong muốn chiếm đoạt 3 tỷ đồng của gia đình bạn và tạo dựng (gian dối) bị bắt cóc để nhằm mục đích gia đình bạn phải đưa 3 tỷ đồng.

Mặc dù điều luật luật quy định các mức hình phạt tù như nêu trên, song mức hình phạt cụ thể áp dụng đối với những người phạm tội trong vụ án này sẽ phụ thuộc vào số tiền chiếm đoạt được. Ngoài ra, cơ quan pháp luật còn căn cứ vào thái độ khai báo thành khẩn của người phạm tội, vào ý thức khắc phục hậu quả thông qua việc nộp lại số tiền đã chiếm đoạt, vào mong muốn giảm nhẹ hình phạt đối với người phạm tội mà người bị hại đưa ra… để quyết định giảm nhẹ mức án đối với những người phạm tội hơn mức án mà điều luật quy định.