Kiểm soát tiền chất
Biện pháp hữu hiệu phòng chống ma túy tổng hợp
(ANTĐ) - Theo các chuyên gia phòng chống ma túy, xu hướng sử dụng ma túy ở Việt Nam sau giai đoạn chuyển từ thuốc phiện sang heroin hiện nay đang thịnh hành việc sử dụng ma túy tổng hợp, đặc biệt là trong giới trẻ.
 |
| Các cơ quan chức năng tiêu hủy ma túy là tang vật của một số vụ án hình sự |
Tại nước ta, ngoài việc ma túy được bọn tội phạm tuồn vào nội địa từ nước ngoài nhưng do các lực lượng chức năng tăng cường kiểm soát biên giới, trong khi thị trường ma túy luôn khan hàng, nên đã xuất hiện một số vụ sản xuất ma túy tổng hợp ngay trong nội địa. Trong đó có vụ sản xuất ma túy với số lượng cực lớn như vụ án Dư Kim Dũng và đồng bọn tổ chức sản xuất ma túy tổng hợp trên tàu neo đậu trên biển đã bị Công an Hải Phòng triệt phá, thu hàng chục nghìn viên ma túy tổng hợp.
Muốn sản xuất được ma túy tổng hợp bắt buộc phải có tiền chất vì vậy đối với bọn tội phạm ma túy, tiền chất cũng là một mặt hàng quý. Tiền chất được sử dụng rộng rãi trong các lĩnh vực y tế, công nghiệp, hóa chất, nghiên cứu khoa học,… trong đó có một số loại tiền chất chủ yếu có thể bị lợi dụng để sản xuất ma túy tổng hợp là axit sulfuric, axit axetic, acetone, toluene, safrole… Do sự phổ biến và dễ tìm như vậy, nên đã có không ít tiền chất trong loại này bị bọn tội phạm tìm cách mua bán, trộm cắp, chiếm đoạt hoặc thông đồng với nhân viên của chính các đơn vị, cơ quan quản lý để lấy ra nhằm sản xuất trái phép ma túy.
Tổ công tác liên ngành kiểm soát tiền chất bao gồm Bộ Công an, Bộ Công thương, Bộ Y tế, Tổng cục Hải quan cho biết, hiện nay cả nước có hơn 300 đơn vị có chức năng xuất nhập khẩu, sử dụng tiền chất. Trong những năm gần đây, trung bình các đơn vị này được cấp giấy phép nhập khẩu khoảng 1,35 triệu tấn và hơn 6 triệu lít tiền chất, trong khi đó xuất khẩu khoảng 41.000 tấn và 4,5 triệu lít tiền chất, trong đó phần lớn là các tiền chất có thể là nguyên liệu sản xuất trái phép ma túy tổng hợp nếu lọt vào tay bọn tội phạm.
Đồng thời, trên thị trường cũng trôi nổi nhiều tiền chất được mua bán tự do, không có hóa đơn chứng từ, không nguồn gốc nên việc mua bán tiền chất khá dễ dàng, khó kiểm soát và truy nguyên nguồn gốc người mua bán. Trong số người mua tiền chất, có không ít những kẻ buôn bán, sản xuất ma túy trá hình nhằm mục đích đen tối. Điều đáng lo ngại là số lượng không nhỏ tiền chất này được đưa ra từ các đơn vị kinh doanh hóa chất hợp pháp.
Trong thời gian qua, lực lượng Công an toàn quốc đã phát hiện, bắt giữ nhiều vụ mua bán, vận chuyển với số lượng lớn. Điển hình là vụ Cục CSĐT tội phạm về ma túy (C47 Bộ Công an) phối hợp với Công an TP.HCM phát hiện và bắt giữ Phùng Bảo Ninh và đồng bọn mua bán tiền chất với số lượng lớn để sản xuất ma túy trên địa bàn TP.HCM, thu giữ gần 22 tấn tiền chất mà các đối tượng định sử dụng để sản xuất ma túy tổng hợp methamphetamine; C47 và Hải quan sân bay Tân Sơn Nhất phối hợp bắt giữ vụ đối tượng vận chuyển 193kg tiền chất có nguy cơ cao sản xuất ma túy tổng hợp từ Ấn Độ vào Việt Nam…
Hiện nay công tác quản lý và kiểm soát tiền chất ở nước ta còn chưa hoàn thiện, có nhiều sơ hở, trong khi bọn tội phạm triệt để lợi dụng các sơ hở này, sử dụng những thủ đoạn rất tinh vi và xảo quyệt để phạm tội, thu siêu lợi nhuận. Hành lang pháp lý về kiểm soát tiền chất tuy đã được chỉnh sửa và bổ sung nhiều lần nhưng vẫn chưa đáp ứng yêu cầu của thực tế.
Nhiều đơn vị có chức năng kinh doanh tiền chất hợp pháp lại không nắm rõ các quy định của Nhà nước về kiểm soát tiền chất, bán ra thị trường tự do những loại tiền chất có thể sử dụng sản xuất ma túy tổng hợp mà không biết, vô hình chung đã tiếp tay gián tiếp cho bọn tội phạm ma túy. Không loại trừ khả năng, một số nhân viên tha hóa, biến chất của các đơn vị này còn có thể cấu kết với bọn tội phạm để trục lợi. Công tác kiểm tra, giám sát của các lực lượng chức năng gặp nhiều khó khăn, nhất là đối với thị trường tự do.
Trong thời gian tới, lực lượng chức năng, trong đó chủ công là lực lượng công an cần tăng cường nắm tình hình và theo dõi, triệt phá, tấn công mạnh vào các đường dây tội phạm mua bán trái phép tiền chất nhằm mục đích sản xuất ma túy, kịp thời ngăn chặn ngay từ đầu các hành vi sản xuất trái phép ma túy tổng hợp, không để tình hình diễn biến phức tạp và trở nên khó kiểm soát.
Phạm Vũ
