Phạm tội khi đang bị bệnh trầm cảm có bị xử lý hình sự?

ANTD.VN -  Thời gian qua, trên các phương tiện thông tin đại chúng tôi thấy một số trường hợp người bị bệnh trầm cảm gây án. Trong gia đình tôi, chị gái tôi sau khi sinh con thứ 2 cùng có những biểu hiện mắc bệnh trầm cảm như lúc nhớ lúc quên, nhiều lúc ngồi cười nói một mình, hay có phản ứng tiêu cực với mẹ chồng, thậm chí còn cầm gậy đuổi đánh gây thương tích cho bà. Xin hỏi luật sư, người bị bệnh trầm cảm có hành vi vi phạm pháp luật có bị xử lý không?Hoàng Quang Hùng (Lào Cai)

Luật sư Lê Hồng Vân (Đoàn Luật sư Hà Nội)

Trả lời:

Bộ luật Hình sự quy định, trách nhiệm hình sự là điều kiện quan trọng và cần thiết để xác định một người có lỗi hay không khi thực hiện hành vi gây nguy hiểm cho xã hội. Chỉ khi có năng lực trách nhiệm hình sự thì mới có thể là chủ thể của tội phạm. Một người với tâm sinh lý phát triển bình thường, khi đạt độ tuổi nhất định sẽ có năng lực trách nhiệm hình sự. Tuy nhiên trong một số trường hợp do mắc các bệnh tâm thần nên năng lực này có thể bị hạn chế. 

Điều 13 Bộ luật Hình sự đã nêu rõ: Người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội trong khi đang mắc bệnh tâm thần hoặc một bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình, thì không phải chịu trách nhiệm hình sự; đối với người này, phải áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh. Người phạm tội trong khi có năng lực trách nhiệm hình sự, nhưng đã lâm vào tình trạng quy định tại khoản 1 Điều này trước khi bị kết án, thì cũng được áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh. Sau khi khỏi bệnh, người đó có thể phải chịu trách nhiệm hình sự.

Người mắc bệnh trầm cảm khi phạm tội sẽ được đưa đi giám định tâm thần. Không phải mọi trường hợp có tiền sử bị bệnh tâm thần hay đang bị bệnh tâm thần thì không phải chịu trách nhiệm hình sự.

Chỉ những người mắc bệnh tâm thần (điều kiện về bệnh lý) đến mức mất khả năng nhận thức, mất khả năng điều khiển hành vi của mình (điều kiện về tâm lý) khi thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội mới được coi là thuộc tình trạng không có năng lực trách nhiệm hình sự và không phải chịu trách nhiệm hình sự. Do đó kết quả giám định pháp y tâm thần sẽ là yếu tố quan trọng để xác định người bị trầm cảm khi phạm tội có bị truy tố trách nhiệm hình sự hay không.