Tỉnh ngộ thì đã quá muộn, có khi vào tù!

ANTĐ - Như Báo ANTĐ đã đưa tin, sáng 29-2 tại phố Ái Mộ, phường Bồ Đề, quận Long Biên, Hà Nội đã xảy ra vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng khiến 3 người tử vong. Người điều khiển chiếc xe ô tô gây tai nạn là nhân viên cửa hàng rửa xe không có bằng lái. Đáng buồn, đây không phải chuyện hiếm gặp!

Tỉnh ngộ thì đã quá muộn, có khi vào tù! ảnh 1

Hiện trường vụ tai nạn giao thông trên đường Trần Quang Khải và vụ tai nạn tại phố Ái Mộ, phường Bồ Đề, Long Biên

Điểm lại những vụ tai nạn đau lòng

Vào cuối tháng 11-2015, tại điểm trông giữ xe ô tô ở đường Trần Quang Khải, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội, trong quá trình điều khiển xe của khách vào bãi, một nhân viên ở đây đã đạp nhầm chân ga khiến chiếc xe bất ngờ lao vọt ra đường, đâm vào chiếc taxi đang lưu thông, húc đổ 2 xe máy trước khi đâm tiếp vào một chiếc Lexus đang đỗ ở quán bar đối diện. Cú đâm không những gây hư hỏng nặng hàng loạt phương tiện mà còn khiến 1 người phụ nữ bị thương.

Trước đó, tại khu vực ngã tư Nhổn, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội, một người đàn ông đưa chiếc xe ô tô vào cửa hàng rửa xe gần đó rồi ra quán cà phê ngồi đợi. Một lát sau, nhân viên rửa xe đã tự ý nổ máy rồi đạp mạnh chân ga khiến chiếc xe lùi thẳng ra đường với tốc độ lớn và đâm vào 1 xe máy, 1 xe đạp điện khiến 2 người bị thương. 

Còn tại một điểm rửa xe trên đường Chu Văn An (quận Bình Thạnh, TP. Hồ Chí Minh) nhân viên rửa xe sau khi rửa xe taxi của khách xong đã đánh xe ra ngoài. Ngay sau đó, chiếc taxi này bất ngờ lao lên vỉa hè với tốc độ nhanh, làm lật chiếc xe bán hủ tiếu của một người dân gần đó và cuốn một bé gái đang ăn hủ tiếu vào gầm xe khiến em bé bị thương khá nặng.

Có thể nói, một trong những nguyên nhân dẫn đến các vụ tai nạn trên là do chủ xe đã giao phương tiện cho những người chưa có bằng lái và thiếu kinh nghiệm. Hầu hết những người này chỉ là lao động thời vụ, được các điểm trông giữ, rửa xe tuyển dụng khá sơ sài, không có tài sản đảm bảo. Chỉ đến khi xảy ra tai nạn chủ xe mới tỉnh ngộ thì đã muộn, còn nhân viên trông giữ, rửa xe - người trực tiếp gây ra vụ việc - thì lấy lý do hiểu biết pháp luật còn hạn chế, do áp lực công việc hay kinh tế khó khăn rồi… đánh bài chuồn.

Làm chết từ 3 người trở lên: Phạt tù 3-7 năm

Về những quy định pháp lý liên quan, Luật sư Lê Hồng Vân - Đoàn Luật sư Hà Nội phân tích, theo Điều 623 - Bộ luật Dân sự 2005, chủ sở hữu phương tiện (nguồn nguy hiểm cao độ) đang chiếm hữu, sử dụng nguồn nguy hiểm cao độ phải bồi thường thiệt hại do nguồn nguy hiểm cao độ gây ra. Người được chủ sở hữu nguồn nguy hiểm cao độ giao chiếm hữu, sử dụng nguồn nguy hiểm cao độ theo đúng quy định của pháp luật phải bồi thường thiệt hại do nguồn nguy hiểm cao độ gây ra, trừ trường hợp hai bên có thỏa thuận khác.

Nếu chủ sở hữu phương tiện giao cho người khác chiếm hữu, sử dụng không theo đúng quy định của pháp luật mà gây thiệt hại, thì chủ sở hữu phải bồi thường thiệt hại. Cụ thể là, nếu chủ xe giao ô tô cho một người nhưng biết người đó không có bằng lái xe, sau đó họ điều khiển phương tiện và gây thiệt hại thì chủ xe phải chịu trách nhiệm bồi thường.

Còn theo Điều 264 - Bộ luật Hình sự 2015 về “Tội giao cho người không đủ điều kiện điều khiển các phương tiện tham gia giao thông đường bộ” quy định: Người chủ sở hữu, quản lý phương tiện tham gia giao thông đường bộ mà giao cho người không có giấy phép lái xe hoặc người đang trong tình trạng có sử dụng rượu, bia… hoặc không đủ các điều kiện khác theo quy định của pháp luật điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ thuộc một trong các trường hợp: Làm chết 1 người hoặc gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe 1 người với tỷ lệ 61% trở lên… thì bị phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 50 triệu đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm.

Nếu làm chết 2 người hoặc gây thương tích, tổn hại cho sức khỏe của 2 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể mỗi người 61% trở lên… thì bị phạt tiền từ 50 triệu đồng đến 200 triệu đồng hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm. Làm chết 3 người trở lên thì bị phạt tù từ 3 năm đến 7 năm.

Quy định là vậy, song, hiện còn không ít chủ xe khá mơ hồ về điều này và vẫn quan niệm “ai làm người đó chịu”. Trong khi đó, việc giao xe cho bên thứ 2 trông coi kèm cả chìa khóa luôn tiềm ẩn rất nhiều rủi ro, một phần do giao kết giữa các bên khá lỏng lẻo, một phần họ cũng không thể xác định rõ được nhân viên trông xe có được điều khiển xe hợp pháp hay không.

Song trong điều kiện thiếu điểm trông giữ phương tiện hiện tại thì các chủ xe rất ít sự lựa chọn. Điều đáng nói là, dù các nhân viên tại các điểm trông giữ, rửa xe hàng ngày vẫn điều khiển nguồn nguy hiểm cao độ, song hiện vẫn chưa có quy định nào về việc buộc những người này phải có bằng lái xe mới được nhận vào làm việc.

Do đó, để tránh xảy ra những thiệt hại về người và tài sản, các chủ xe phải có biện pháp tự bảo vệ phương tiện của mình, không giao xe và chìa khóa cho những người mà mình không chắc chắn họ có được phép điều khiển xe theo quy định hay không.

An toàn là trên hết

Anh Nguyễn Minh Tân - Lái xe taxi hãng Taxi Morning - người có kinh nghiệm lái xe taxi 15 năm chia sẻ: “Mặc dù đã sử dụng nhiều loại xe, từ xe số sàn đến số tự động nhưng trước khi điều khiển một chiếc xe mới chạy ra đường tôi phải mất khá lâu để làm quen với nó.

Trước tiên, khi lên xe tôi phải kiểm tra các thiết bị an toàn như phanh, đèn, còi, điều chỉnh gương, ghế  ngồi... Lúc đầu, tôi thường đi khá chậm để tìm hiểu xem phanh và ga của xe nhậy ở mức độ nào, sau đó mới từ từ tăng tốc. Có thể nói, lần đầu điều khiển một chiếc xe ô tô giống như sử dụng một chiếc smartphone mới, cần có thời gian mày mò, làm quen và thích nghi dần.

Hiện nay ở nhiều điểm trông giữ xe, rửa xe, nhân viên dù không có bằng, mặt non choẹt nhưng vẫn rất tự tin “nhạc nào cũng nhảy”, trèo lên mọi loại xe, từ Kia Morning đến Camry, thậm chí cả Mercedes hay Porscher lái như đúng rồi! Điều này là rất nguy hiểm.

Để đảm bản ao toàn, tôi  thường tự lái xe vào bãi  hay chỗ rửa xe, không gửi lại chìa khóa cho nhân viên trông giữ, một phần phòng mất đồ trên xe, một phần tránh tình trạng nhân viên tự ý sử dụng xe của khách vào mục đích riêng. Dù điều này khiến không ít chủ các điểm trông giữ xe tỏ ra khó chịu, thậm chí từ chối trông xe của tôi nhưng tôi chấp nhận vì an toàn là trên hết”.