Nhức nhối “hung thần” container (1)

Nỗi kinh hoàng sau tay lái

ANTĐ - Đối với cách lái xe đường dài, xe  container nghiễm nhiên được xếp vào hàng “chiếu trên”. Nguyên nhân bởi sự nguy hiểm, vất vả của công việc này và cả sự gan lỳ, lạnh lùng cần có của người lái xe khi ngồi sau vô lăng. Thêm nữa, đó còn là hậu quả khủng khiếp mà loại phương tiện này để lại mỗi khi gây ra TNGT.

Chiếc xe container bị mất lái lao qua đường tàu đâm thẳng xuống hồ trên Quốc lộ 5

“Làm bạn” với chất kích thích

Đã qua rất nhiều cuộc điện thoại nhưng Nguyễn Minh Long, một lái xe container chạy tuyến Hà Nội - Hải Phòng vẫn từ chối gặp tôi. Phải đến khi được đích thân “sếp” cũ của mình nói chuyện, Long mới đồng ý. Khuôn mặt già trước tuổi, đôi mắt trố, dáng người dỏng cao, ít người nghĩ Nguyễn Minh Long lại có thâm niên “vần” vô lăng xe container được gần 10 năm. Đôi má càng tóp lại thì đầu điếu thuốc ngậm trên môi càng cháy rực, Long chậm rãi nhả từng đợt khói trước khi thuật lại quãng thời gian hành nghề lái xe đường trường của mình. 

Nghỉ học từ cuối cấp 2, Long theo một người anh họ đi làm lơ xe khách đường dài. Quãng thời gian này, những lúc người anh mệt hay có việc bận, Long lại nhảy lên cabin đổi lái. Lái nhiều thành quen, thời gian sau có được bằng lái xe tải, Long tách ra đầu quân cho một hãng xe container ở Hải Phòng. Mặc dù chưa đến tuổi điều khiển xe container nhưng Long cũng “chạy” được tấm bằng lái. Không chỉ riêng Long, hầu hết lái xe nơi Long làm việc đều hợp thức hóa bằng lái xe bằng cách này.

Với đặc thù công việc thường xuyên phải chạy đêm, để có sự tỉnh táo, thuốc lá đối với những người lái xe container như Long là thứ không thể thiếu. Mỗi ngày Long có thể đốt ít nhất vài bao. Còn khi ngồi sau vô lăng, điếu thuốc bốc khói chẳng mấy khi rời khỏi môi. Long kể, bản thân không hề thích hút thuốc nhưng để chống lại những cơn buồn ngủ khi chạy xe vào ban đêm và nhất là rạng sáng, chẳng có cách gì ngoài đốt thuốc. Giờ đây ngay cả khi đã không còn lái xe container thì những thói quen ngày trước Long cũng không dễ bỏ. Tuy nhiên, theo như lời Long, nghiện thuốc lá còn là may bởi hầu như có tới 60% lái xe container “dính” vào ma túy. “Nếu không có ma túy, chẳng có lái xe nào đủ sức khỏe để thức trắng vài đêm liền lái xe đường trường”- Long nói giọng chắc nịch. 

Theo lời Long, cách đây chừng vài năm, khi thị trường chứng khoán và nhất là bất động sản đang ở vào thời kỳ “lên hương” thì đó cũng là khoảng thời gian ăn nên làm ra đối với cánh lái xe trong đó có xe container. Nhà cửa, khu công nghiệp, đô thị mới mọc lên như nấm đồng nghĩa với nhu cầu về nguyên vật liệu xây dựng tăng cao. Lái xe chạy đêm ngày không hết việc. Khác với xe tải nhỏ, xe khách, lái xe container có những đặc thù riêng và kéo theo đó là những “đặc quyền”. Lương nhà xe phải trả cho một lái xe container thường cao gấp 2 đến 3 lần so với những lái xe ở các doanh nghiệp khác. Đó còn là chưa tính đến những chế độ đãi ngộ như tiền ăn, phí đường, cầu phà. Thường mỗi chuyến hàng lái xe ngồi trên cabin ít nhất vài ba ngày. Thu nhập khá cộng với môi trường nay đây mai đó, va chạm với đủ thành phần xã hội nên rất ít lái xe container giữ được mình. Nhiều lái xe container sau khi trả hàng xong đã giải khuây bằng cách tìm đến với ma túy. Ban đầu là thử cho biết, sau dần nghiện lúc nào không hay. “Có lái xe khi “vật” thuốc quá còn vừa điều khiển xe vừa chích ma túy vào tay” - Long cho hay. 

Về đến nhà mới biết là còn sống

Hỏi về chuyện lái xe container sử dụng ma túy, anh Trần Mạnh Hà, chủ một doanh nghiệp vận tải container cho biết, nếu không sử dụng ma túy thì khó chịu được áp lực công việc cũng như có đủ sức khỏe hành nghề. “Thuốc lá, rượu và đặc biệt là ma túy cộng với thái độ coi thường Luật Giao thông chính là căn nguyên của những vụ TNGT” – Trần Mạnh Hà khẳng định. Sau khi thị trường nhà đất đóng băng, đội ngũ xe container trong công ty của Hà đã giảm hơn một nửa, chỉ còn 5 đầu xe. Theo Hà, kinh doanh khó khăn nên cũng siết chặt lại việc quản lý, tuyển dụng lái xe container. Tất cả những lái xe container của công ty đều phải được yêu cầu đi kiểm tra sức khỏe và đặc biệt là kiểm tra xem có sử dụng ma túy hay không mới được ở lại làm việc. “Chẳng biết trong số các lái xe của công ty có ai sử dụng ma túy hay không nhưng nghe thấy vậy, nhiều người đứng dậy tự động nộp đơn xin nghỉ” - anh Trần Mạnh Hà cho hay. 

Còn đối với Long, dù được giữ lại công ty làm việc nhưng ít lâu sau vụ TNGT khiến một phụ nữ bị thương nặng và hai người bạn lái xe container thiệt mạng vì tai nạn đã từ bỏ nghề lái xe đường dài. Long kể, nhiều lái xe container sau khi trả hàng, về đến nhà an toàn mới biết mình còn sống. “Đã ngồi lên xe thì chẳng ai có thể nói hay được nhưng suy cho cùng, lành hay dữ vẫn là do chính bản thân mình tạo nên”, Long tâm sự. Khi điều khiển chiếc xe ra khỏi thành phố Hà Nội, chiếc xe container chở thép cuộn xuôi trên Quốc lộ 5 hướng về Hải Phòng. Đi đến địa phận huyện Gia Lâm, một phụ nữ điều khiển xe máy đi cùng chiều ở phía trên bất ngờ rẽ trái để sang đường. Tình huống xảy ra bất ngờ đã khiến cho Long trở tay không kịp. Theo phản xạ, Long đạp chân phanh nhưng với vận tốc cao, từng khối thép cuộn xếp đằng sau theo quán tính lao về phía trước, san phẳng, đè bẹp cả cabin. Người phụ nữ không bị thiệt mạng còn Long nằm bẹp dí trong cabin nhưng may mắn thoát chết. 

Mặc dù nguyên nhân vụ TNGT trên không phải do bản thân gây ra song đối với Long, hầu hết số vụ TNGT liên quan đến xe container đáng buồn lại bắt nguồn từ lái xe. Với đặc thù phương tiện dài, siêu trường, siêu trọng nên lái xe container cũng tự cho mình cái “thế” hơn so với các lái xe khác. Từ ý thức coi thường này, nhiều lái xe container bất chấp các quy định an toàn đã gây ra những vụ TNGT thảm khốc. Ở miền Bắc, Quốc lộ 5 là một trong những tuyến đường xảy ra nhiều vụ TNGT nhất. Không chỉ đâm chết người trên đường, nhiều lái xe về đêm trong đó có 2 đồng nghiệp của Long do mất ngủ đã không làm chủ tay lái, san phẳng cả một dãy nhà bên đường khiến người dân đang nằm ngủ trong nhà bị thiệt mạng.                          

(Còn tiếp)