Nợ 200 triệu đồng không trả sẽ bị xem là phá sản?

ANTĐ - Ngày 13-9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thảo luận về dự án Luật Phá sản (sửa đổi). Chiều cùng ngày, UBTVQH cho ý kiến về Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992.

Không thể áp dụng mức nợ quá hạn chung cho mọi doanh nghiệp

9 năm, 83 doanh nghiệp phá sản

Theo Tờ trình của Chính phủ, sau 9 năm thực hiện Luật Phá sản, đến nay nhiều quy định của Luật  khó thực hiện nên số lượng các vụ phá sản do Tòa án thụ lý chưa nhiều. Một số doanh nghiệp Nhà nước hoạt động kém hiệu quả nhưng không tiến hành phá sản được. Điều này ảnh hưởng trực tiếp tới việc đánh giá năng lực thực tế của doanh nghiệp, hợp tác xã và sự lành mạnh của nền kinh tế.

Cơ quan soạn thảo dự luật nhận định, số lượng đơn yêu cầu tòa án tuyên bố phá sản so với số lượng doanh nghiệp ngừng hoạt động là rất thấp. Có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau nhưng trong đó có việc quy định pháp luật phá sản chưa phù hợp với tình hình kinh tế và xã hội, không tạo điều kiện cho cá nhân, tổ chức yêu cầu tuyên bố phá sản.

Nhằm tháo gỡ những ách tắc nêu trên, việc khẩn trương sửa đổi Luật Phá sản được xem là yêu cầu cấp bách. Tại phiên thảo luận hôm qua, 13-9, một trong những nội dung của dự luật được các đại biểu tập trung thảo luận nhiều nhất là quy định về tiêu chí xác định doanh nghiệp, hợp tác xã lâm vào tình trạng phá sản. Theo đó, điều 3 của dự thảo Luật quy định: “Doanh nghiệp, hợp tác xã không có khả năng thanh toán được các khoản nợ đến hạn từ 200 triệu đồng trở lên trong thời gian 3 tháng, kể từ ngày chủ nợ có yêu cầu thì được coi là lâm vào tình trạng phá sản”.

Tiêu chí thiếu thực tế

Đặt câu hỏi về việc đưa ra tiêu chí này, Chủ nhiệm Ủy ban các vấn đề xã hội của Quốc hội, bà Trương Thị Mai đề nghị so sánh với quy định của các nước. Ngoài ra, việc chỉ tuyên bố phá sản được 83 doanh nghiệp trong 9 năm qua chứng tỏ Luật Phá sản đang ách tắc. Chủ nhiệm Trương Thị Mai đề nghị làm rõ hơn tiêu chí để doanh nghiệp lâm vào tính trạng phá sản. 

Chưa đồng tình với con số 200 triệu đồng, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội, ông Nguyễn Văn Hiện cho rằng, nước ta có nhiều loại hình doanh nghiệp, hợp tác xã với quy mô lớn, nhỏ khác nhau nên không thể quy định khoản nợ quá hạn chung cho tất cả các loại hình doanh nghiệp. Bên cạnh đó, thời hạn 3 tháng là ngắn quá. Ông lập luận: “Có doanh nghiệp vốn hàng nghìn tỷ đồng, có doanh nghiệp chỉ vài chục tỷ, quy định 200 triệu đồng khoản nợ lâm vào phá sản là không hợp lý. Các doanh nghiệp, tập đoàn lớn như Vinashin nợ có 200 triệu đồng, 3 tháng không trả mà lâm vào phá sản thì tôi hiểu quy định này là thiển cận, buồn cười. Tiêu chí thế nào phải căn cứ vào quy mô vốn của doanh nghiệp chứ”.

Chê quy định về tiêu chí phá sản là “quá đơn giản, không thực tế”, Chủ nhiệm Ủy ban Ngân sách - Tài chính của Quốc hội, ông Phùng Quốc Hiển nêu ví dụ, trong thời gian qua có những doanh nghiệp, số nợ gấp 10 lần vốn chủ sở hữu vẫn chưa phá sản vì còn tiền ngân hàng bơm vào, vẫn cân đối được: “Để xem xét mức độ phá sản, phải tính trên một tỷ lệ nhất định trên vốn tự có của doanh nghiệp chứ nếu theo tiêu chí này thì 99% doanh nghiệp Việt Nam nằm trong diện phá sản”. 

Chủ nhiệm Phùng Quốc Hiển cho rằng, phá sản tức là doanh nghiệp mất khả năng thanh toán chứ không thể chỉ vì món nợ 200 triệu đồng trong 3 tháng đã bắt phá sản. Ông cũng đề nghị, thời gian cần được nâng lên 6 tháng thay vì 3 tháng. “Không nên quy định riêng cho doanh nghiệp Nhà nước mà phải bình đẳng với các loại hình doanh nghiệp khác. Bên cạnh đó cần quy định chặt chẽ việc kiểm soát hoạt động của doanh nghiệp làm thủ tục phá sản, bởi nếu không sẽ dễ dẫn tới phát tán tài sản” - ông Phùng Quốc Hiển nói.

Năm 2012, cả nước có 54.261 doanh nghiệp dừng hoạt động và giải thể (44.906 doanh nghiệp dừng và 9.355 giải thể). Trong khi đó, 9 năm thi hành Luật Phá sản 2004, tòa án đã thụ lý tổng số 336 đơn yêu cầu tuyên bố phá sản. Trong đó, tòa án đã ra quyết định mở thủ tục phá sản 236 trường hợp (toà quyết định tuyên bố phá sản 83 trường hợp, còn 153 vụ việc chưa ra quyết định tuyên bố phá sản).