Những người dễ mắc bệnh Alzheimer

ANTĐ - Vì một số lý do nào đó mà bệnh nhân Alzheimer có khiếm khuyết ở não, tế bào não đột nhiên chết đi, dẫn đến mất trí nhớ, suy giảm khả năng nhận thức. Không chỉ đơn giản là “không nhớ để chìa khóa chỗ nào”, một số yếu tố khác có thể dự báo khả năng ai đó mắc phải căn bệnh này.

Chỉ dấu sinh học

Các nhà khoa học Mỹ cho biết, một số chỉ dấu sinh học dường như có liên quan đến bệnh Alzheimer, cụ thể là sự xuất hiện của một số protein trong dịch não tủy trong máu hay đột biến có thể phát hiện qua chụp ảnh não. Ngoài protein đặc trưng có tên gọi amyloid ở người bệnh Alzheimer, một nghiên cứu năm 2012 cho thấy, phụ nữ có nhiều hợp chất béo ceramide trong huyết thanh khả năng mắc bệnh Alzheimer cao hơn những người bình thường gấp 10 lần.

Tiền sử bệnh tim

Bệnh Alzheimer liên quan đến vấn đề ở hệ tim mạch. Huyết áp cao, đặc biệt là ở tuổi trung niên là một yếu tố nguy cơ. Những người từng bị đau tim tăng gấp đôi khả năng bị mất trí nhớ (cho dù là bệnh Alzheimer hoặc dạng khác). Vì vậy, kiểm soát huyết áp và giảm căng thẳng giúp giảm nguy cơ mắc Alzheimer sau này.

Bệnh tiểu đường và béo phì

Tương tự, bệnh tiểu đường kháng  insulin có thể tăng gấp đôi hoặc thậm chí gấp 4 lần nguy cơ mắc bệnh Alzheimer. Một loại enzyme trong não có vai trò giảm insulin và amyloid, vì vậy quá nhiều insulin có thể cản trở khả năng loại bỏ amyloid của enzyme. Béo phì, đặc biệt là ở phụ nữ có thể tăng nguy cơ mắc bệnh Alzheimer gấp 3 lần so với những người có thân hình mảnh dẻ, còn với đàn ông béo phì, tỷ lệ chênh lệch này là 30%. 

Ít ăn trái cây, rau và gia vị

Chế độ ăn ít rau quả có thể tăng tốc độ suy giảm nhận thức. Một trong những lý do là điều này liên quan đến homocystein, một acid amin trong huyết tương. Hàm lượng homocystein nghĩa là nguy cơ bệnh Alzheimer và một số căn bệnh chết người khác cao hơn. Vì thế, cơ thể cần vitamin nhóm B, và folate để giảm homocysteine. Theo kinh nghiệm dân gian ở một số nước trên thế giới, nhất là ở Ấn Độ, thực phẩm giúp trí óc minh mẫn là cải xoăn, bí, cà tím, rau lá xanh, nhất là quế và nghệ.

Chấn thương đầu

Dịch não tủy ở những võ sỹ quyền Anh có nhiều dấu hiệu tiến triển bệnh Alzheimer, nghiên cứu của các nhà khoa học Thụy Điển năm 2012 khẳng định điều này. Bệnh nhân Alzheimer bị chấn thương nặng ở vùng đầu trước tuổi 65 cho thấy các triệu chứng ở độ tuổi sớm hơn so với những người bình thường khác. Bởi vậy, nên tránh các môn thể thao liên quan đến đầu và luôn chú ý bảo vệ vùng đầu.

Định hướng kém

Bệnh Alzheimer thường bắt đầu ở vùng hippocampus, vị trí của bộ nhớ trong não, trong đó mất phương hướng là một dấu hiệu phát sinh rất sớm khi con người bị suy giảm nhận thức. Điều này giải thích tại sao những người bị bệnh Alzheimer thường hay bị lạc hoặc đi lang thang.

Trầm cảm và sống thu mình

Những người bị trầm cảm trong cuộc sống nhiều khả năng phát triển bệnh Alzheimer khi về già. Một nghiên cứu của Trường Y Harvard công bố trong tạp chí y học Archives of Neurology năm 2003 tìm thấy mối liên kết quan trọng trong chẩn đoán bệnh Alzheimer với những người có biểu hiện trầm cảm thời gian trước đó. Vì vậy, hiện nay các bác sỹ thường lưu ý rằng trước khi bị mất trí nhớ, người bệnh có thể bị trầm cảm, chán nản và sống tách biệt với mọi người.

Có vấn đề về giấc ngủ

Theo một nghiên cứu năm 2012 của Đại học Washington, Hoa Kỳ, gián đoạn giấc ngủ có tương quan đến bệnh Alzheimer. Với một số người có nguy cơ mất trí nhớ cao sau khi phát hiện dấu hiệu lạ trong dịch não tủy, ban đêm họ thường tỉnh táo còn ban ngày thường xuyên ngủ gật.