Ngày 12-7-1946, dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng, được sự giúp đỡ tích cực của nhân dân, sự hiệp đồng chặt chẽ của các lực lượng vũ trang, lực lượng An ninh đã tổ chức trấn áp thành công bọn Quốc dân đảng trên toàn quốc, đập tan âm mưu đảo chính phản cách mạng do Quốc dân đảng câu kết với Quân đội viễn chinh Pháp tiến hành. Chiến công vang dội này là sự kiện quan trọng, là mốc son vẻ vang của lực lượng An ninh nhân dân và sau này trở thành Ngày Truyền thống của lực lượng An ninh nhân dân Việt Nam anh hùng.
Trong kháng chiến chống thực dân Pháp, lực lượng An ninh đã chủ động đưa hàng trăm cơ sở thâm nhập vào các cơ quan đầu não của địch để thu thập tin tức ngay tại trung tâm của chúng. Ngoài nhiệm vụ thu thập tin tức, cơ sở của ta còn tác động làm tan rã hoặc đưa cả trung đội địch về với cách mạng; nhất là ở chiến trường Nam bộ. Nhiều đội viên Công an xung phong, trinh sát bí mật đột nhập vào hang ổ địch trừ khử hàng trăm tên tay sai đầu sỏ, bọn có nhiều nợ máu.
Lực lượng An ninh ở vùng tự do luôn là lực lượng nòng cốt tổ chức và chỉ đạo các phong trào “Ngũ gia liên bảo”, “Thập gia liên bảo”, “Bảo mật phòng gian” để củng cố chính quyền, xây dựng hậu phương vững mạnh cung cấp nhân tài, vật lực cho kháng chiến. Một chiến công vang dội là sau gần 6 năm đấu mưu, đọ trí, lực lượng An ninh không những phá tan âm mưu của gián điệp biệt kích hỗn hợp nhảy dù (GCMA) của Pháp hoạt động trong vùng Thủ đô kháng chiến mà sau khi miền Bắc được giải phóng (1954), ta tiếp tục thông qua toán gián điệp này để điều khiển trung tâm địch bộc lộ nhiều đầu mối gián điệp cài cắm để bóc gỡ.
Từ năm 1954 đến 1965, lực lượng An ninh đã tiến hành đấu tranh 15 chuyên án gián điệp, bắt gần 100 tên, khai quật hàng chục kho vũ khí, phương tiện hoạt động, có kho vũ khí đủ trang bị cho cả 1 trung đoàn.
Chiến công bóc gỡ các mạng lưới gián điệp cài cắm không chỉ có ý nghĩa đánh bại âm mưu “đánh úp” ta sau chiến tranh của cơ quan tình báo Mỹ, Pháp mà còn góp phần quan trọng vào nhiệm vụ củng cố an ninh chính trị ở miền Bắc ngày càng vững chắc, xây dựng miền Bắc thành hậu phương lớn của tiền tuyến lớn miền Nam.
Cùng với phát triển lực lượng tại chỗ, lực lượng An ninh miền Nam còn được An ninh miền Bắc chi viện kịp thời nên nhanh chóng phát triển, đủ sức triển khai các mặt công tác đánh địch hiệu quả. Lực lượng An ninh miền Nam nắm được nhiều kế hoạch hành quân của địch để thông báo tới các cơ quan kháng chiến chủ động sơ tán; khám phá nhiều đầu mối, kế hoạch cài cắm nội gián vào các cơ quan, đoàn thể kháng chiến; diệt ác, trừ gian, đảm bảo an toàn và thông suốt cho các tuyến giao thông, kể cả trong những thời điểm khó khăn nhất.
Trong cuộc Tổng tiến công mùa Xuân 1975, lực lượng An ninh nhanh chóng chiếm lĩnh các cơ quan tình báo, cảnh sát của địch; thu hồi hầu hết hồ sơ tài liệu của chúng để phục vụ cho công tác đánh địch lâu dài. Sau ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, lực lượng An ninh đã tiến hành điều chỉnh lại tổ chức, bố trí lại lực lượng theo hướng chuyên sâu, tập trung vào những địa bàn trọng điểm, đồng thời đổi mới biện pháp nghiệp vụ với phương châm “Nắm địch từ xa, đánh địch từ nơi chúng xuất phát” nhằm vô hiệu hóa, đẩy lùi, đập tan mọi kế hoạch và hoạt động của kẻ thù. Bằng nghiệp vụ sắc bén, lực lượng An ninh đã phối hợp chặt chẽ với các lực lượng, tổ chức đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi các hoạt động gây nổ, khủng bố của các tổ chức phản động lưu vong người Việt.
Ngoài ra, trong những năm qua, lực lượng An ninh đã làm tốt công tác tham mưu cho Đảng, Nhà nước trên lĩnh vực an ninh dân tộc, tôn giáo, bảo vệ chủ quyền biển đảo và các địa bàn chiến lược về an ninh quốc gia, thực hiện tốt chính sách dân tộc, tôn giáo, đồng thời triển khai nhiều biện pháp nghiệp vụ đấu tranh có hiệu quả với số đối tượng lợi dụng dân tộc, tôn giáo góp phần giữ vững an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội.
Với bề dày cống hiến và những chiến công đặc biệt xuất sắc, lực lượng An ninh đã được Đảng, Nhà nước đánh giá cao công lao đóng góp và tặng nhiều phần thưởng cao quý. Năm 1985, lực lượng An ninh nhân dân được tặng thưởng Huân chương Hồ Chí Minh; năm 1996, được tặng thưởng Huân chương Sao Vàng; năm 2001, được phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân; năm 2006, Tổng cục An ninh được tặng thưởng Huân chương Sao Vàng; năm 2011, nhân kỷ niệm 65 năm ngày truyền thống, Tổng cục An ninh I và Tổng cục An ninh II được tặng thưởng Huân chương Hồ Chí Minh.
