Những đôi mắt Mù Cang Chải

13/08/2017 09:00 0 bình luận Quân.Trần - Hoàng Phong -Minh Quân In bài

ANTD.VN - Trong suốt 10 ngày qua, huyện Mù Cang Chải (tỉnh Yên Bái) đã gánh chịu sự đau xót mất mát lớn sau trận “lũ quét”. Chỉ trong chớp mắt, 6 người thiệt mạng, 9 người bị thương và 8 người vẫn đang mất tích vì lũ, kèm theo hàng chục ngôi nhà bị san phẳng không còn lại dấu tích gì dù chỉ một viên gạch móng. Đoàn công tác Báo ANTĐ đã vào tâm lũ quét.

Đêm kinh hoàng trong cơn lũ quét

Trên hành trình của chúng tôi, dẫu Mù Cang Chải còn ở cung đường phía trước, dừng chân giữa đỉnh đèo Khau Phạ cheo leo vách núi, người phụ nữ đầu tiên chúng tôi gặp là chị Đinh Thị Duyên, ở xã Nậm Có. Khi được hỏi chuyện, chị Duyên ngậm ngùi cho biết, chị cũng muốn vào với đồng bào ở xã Kim Nọi ngay khi tuyến đường bị lũ tàn phá này được khơi thông. Ý định đó cũng giống như chúng tôi - những người làm Báo ANTĐ cùng các nhà hảo tâm Công ty Ajinomoto Việt Nam, Nhà hàng Nam Long và bạn đọc từ Thủ đô Hà Nội đã quyết lên đường có mặt tại tâm lũ quét nhằm sẻ chia những đau thương, mất mát cùng với người dân nơi đây.

Hôm đó ngày 8-8, thị trấn Mù Cang Chải đã ở trước mắt - dù trận lũ quét đã qua gần 1 tuần song những hậu quả của nó để lại vẫn hiển hiện tại tất cả các điểm trong thị trấn. Nơi đây vốn đẹp đẽ hiền hòa với những ruộng bậc thang óng vàng, lớp thảo quả xanh mướt và con đường uốn lượn tựa rồng bay này bỗng trở nên xơ xác, tiêu điều. Dòng suối Nậm Kim chảy quanh thị trấn ùng ục một màu đỏ của đất, ràng rạc những khúc củi to nhỏ đủ loại ken đặc vào nhau. Nhìn từ xa, những đỉnh núi như bị những vết dao khổng lồ chém dọc từ ngọn xuống dưới chân, tạo thành các vệt dài loang lổ. Giữa những vết sạt lở đó cơ man nào là đá, cây cối lẫn vào nhau, cùng cuốn xuống suối Nậm Kim và chẳng có dấu hiệu nào sẽ ngừng lại trong những ngày tới khi trên trời ùng ục tiếng sấm kèm theo mưa rừng không dứt.

Phóng viên Trần Quân, Hoàng Phong - Báo ANTĐ chia sẻ với đồng bào ở tâm lũ Kim Nọi

Từ thị trấn Mù Cang Chải lên đến xã Kim Nọi chỉ ước chừng chưa đến 10km đường rừng, nhưng uốn lượn, cao tít tắp. Nếu như trước khi trận lũ quét ập đến, du khách hay người dân chỉ mất chừng 30 phút là có thể đến trung tâm của xã nhưng sau cái đêm kinh hoàng ấy, toàn bộ tuyến đường độc đạo ngược núi này đã bị chia cắt hoàn toàn. Dù đã được lực lượng Công an và Quân đội nhanh chóng khắc phục song trên suốt quãng đường cheo leo ngược đỉnh trời vào xã Kim Nọi ấy, vẫn còn muôn vàn những khối đá khổng lồ chắn lối đi, hay mưa lũ giật tung cả dãy đường lớn như chiếc dao khổng lồ róc vỏ cây. Bản Kháo Giống - nơi bị thiệt hại nặng nề nhất trong trận lũ quét vào rạng sáng 3-8 chỉ cách UBND xã Kim Nọi chừng 3km, song phải mất hàng giờ đồng hồ chúng tôi mới tiếp cận được bà con nơi đây.

Bản Kháo Giống có 100% người dân là dân tộc Mông, ước chừng với hơn 40 nóc nhà. Trong đêm lũ quét kinh hoàng, điểm xuất phát đầu tiên của dòng nước lũ chính là bản Kháo Giống. Khoảng cách quá gần chỉ vài trăm mét cộng với thời điểm lũ quét xảy ra vào ban đêm, rạng sáng khiến cho đồng bào nơi đây không kịp trở tay. Chỉ trong phút chốc, hàng loạt ngôi nhà bị lũ quét cuốn trôi. Những tảng đá khổng lồ từ trên đỉnh núi bị nước lũ, gió cuốn phăng với tốc độ kinh hoàng bay vèo xuống phía dưới. Trong cơn giận dữ của thiên nhiên, người, trâu bò, lợn gà, nhà cửa lẫn cùng với cả triệu, cả nghìn khối đất đá ào ào lao xuống dốc núi trong tiếng kêu than xé lòng của những người may mắn chạy thoát.

Căn nhà bị lũ quét cuốn phăng chẳng còn lại chút dấu tích, vợ chồng chị Mùa Thị Sua và anh Giàng A Mùa cứ ôm chúng tôi mà khóc khi thấy đoàn công tác xã hội tình nghĩa của Báo ANTĐ đến thăm hỏi, trao quà. Rạng sáng 3-8, những tiếng nổ ầm ầm vang từ trên đỉnh núi phá tan không gian tĩnh mịch của gia đình nhỏ của chị Mùa Thị Sua.

Biết có chuyện chẳng lành, hai vợ chồng vội ôm lấy đứa con út 2 tuổi chạy ra ngoài thì nước, đá đang ào ào lao từ trên đỉnh núi xuống. Những cột nước cao phun ra từ khắp nơi của dãy núi tựa như quả bóng nước khổng lồ bị vỡ. May mắn, hai vợ chồng chị Mùa Thị Sua và đứa con nhỏ đã chạy thoát. Tuy nhiên, hai đứa con của vợ chồng chị Mùa Thị Sua là Giàng A Tám (SN 2007) và con trai thứ hai là Giàng A Phay (SN 2010) đều đi chăn trâu trên nương, vì trời mưa to nên các cháu ngủ lại trên lán đã bị lũ quét cuốn trôi. Cho đến thời điểm này thi thể hai cháu vẫn chưa được tìm thấy. Nhiều bạn bè của Giàng A Tám... cũng chẳng còn có cơ hội mặc quần áo đẹp, ăn cơm mới hay thổi khèn gọi bạn sau cái đêm kinh hoàng ấy nữa.

Mơ mùa vàng trên nương ruộng bậc thang

Chị Sùng Thị Cở khóc ngất lên khi nhắc đến đứa con trai 14 tuổi của mình. “Cháu nó ngoan lắm, thương bố mẹ lắm! Cứ sau giờ học là cháu lại lên nương giúp đỡ bố mẹ chăm sóc rừng thảo quả. Vậy mà Giàng ơi sao Giàng bắt cháu nó đi sớm thế này...”, chị Sùng Thị Cở ngước nhìn lên trời trong đôi mắt ngấn nước giàn giụa.

Đứng thất thần ở mỏn đá nhìn xuống trung tâm bản tan hoang, Trưởng bản Kháo Giống Giàng A Sỷ đau đớn cho biết: “Cả bản có 40 hộ gia đình, đại đa số thuộc diện hộ nghèo. Đợt lũ ống, lũ quét vừa qua đã gây thiệt hại quá lớn về người và tài sản của bà con. Không chỉ mất người, mất nhà cửa, mà cả diện tích cây trồng, thảo quả, sơn tra của người dân ở trên các đỉnh núi gần như bị mất trắng. Đỉnh núi Háng Đề Chà với khe Kháo Giống này xưa nay chưa bao giờ xảy ra lũ như vậy. Các già làng kể lại thì hàng trăm năm nay chưa bao giờ thấy một trận lũ quét khủng khiếp như thế này, đúng là trận lũ lịch sử”…

Theo thống kê ban đầu, bản Kháo Giống của xã Kim Nọi có 6 người chết và mất tích; 5 ngôi nhà bị hư hỏng hoàn toàn, 1 nhà bị hư hỏng một phần do sạt lở và nước cuốn; 63 công trình công cộng bị phá hủy hoàn toàn hoặc hư hỏng một phần…

Khó có thể nói hết được nỗi đau của tất cả những người dân có nhà cửa bị lũ quét cuốn trôi hay gia đình mất đi người thân của mình trong cái đêm lũ quét kinh hoàng ấy. 800 suất quà trị giá hàng trăm triệu đồng mà Trung tá Nguyễn Thanh Bình, Tổng Biên tập Báo ANTĐ cùng các nhà hảo tâm là Công ty Ajinomoto Việt Nam, Nhà hàng Nam Long cùng độc giả Báo ANTĐ mang đến các bản, các xã, trao tận tay người dân Mù Cang Chải đã kịp thời giúp cho đồng bào nơi đây thêm sức mạnh, để bước về phía trước trên hành trình vẫn còn đầy gian nan. Trên hành trình ấy, điều ám ảnh chúng tôi không chỉ là khung cảnh tang hoang của rừng núi sau trận lũ quét kinh hoàng, mà còn là những ánh mắt thất thần của đồng bào nơi đây, đặc biệt ẩn sau những ánh nhìn của những đứa trẻ. May mắn thoát chết trong trận lũ quét ấy là cháu Giàng A Sử, khi đang ngủ được mẹ bế thốc chạy ngược lên đỉnh núi trước khi cả căn nhà bị nước lũ “nuốt chửng”.

Cái tuổi mẹ vẫn còn địu trên lưng của Giàng A Sử có lẽ chẳng thể nào biết hay hình dung được cơn giận dữ của thiên nhiên đêm hôm đó như thế nào. Tuy nhiên, trong sâu thẳm của đôi mắt trẻ thơ này, nét hoảng hốt hiển hiện với những cái giật mình thon thót trong giấc ngủ chập chờn giữa cơn mưa rừng chưa ngớt. Lớn hơn Giàng A Sử một chút là các cháu Lỳ Láo Lơ và Sào A Sứa. Cuộc sống khốn khó nơi bản nghèo đã khiến cho các cháu như lớn hơn tuổi lên 6, lên 7 của mình. Khi chúng tôi hỏi về cái đêm lũ quét ấy, các cháu chẳng nói chẳng rằng, đôi mắt hoảng hốt chạy đến bám chặt vào váy và nép sau chân của mẹ, lấp ló đôi mắt nhìn, ám ảnh.

Sau cơn lũ dữ, trời đã hửng nắng dần. Lúa sẽ lại vẫn lên xanh tốt chờ một mùa vàng trên những ruộng bậc thang lẫn với sắc váy hoa của cô gái Mông. Chắc chắn rằng, dẫu còn khó khăn lắm nhưng trong đôi mắt trẻ thơ nơi đây sẽ vẫn mãi là hình ảnh xanh mướt của những cánh rừng và trời mây chạm tay áo.

Những món quà còn quý hơn vàng

Ông Đỗ Công Chúng, Chủ tịch UBND thị trấn Mù Cang Chải xúc động nhận những suất quà từ Trung tá Nguyễn Thanh Bình, Tổng Biên tập Báo ANTĐ và đại diện Công ty Ajinomoto Việt Nam

“Sau cơn lũ quét, điều mà đồng bào nơi đây cần nhất là sự sẻ chia, đùm bọc, giúp đỡ của người dân cả nước. Cùng với đó là các nhu yếu phẩm phục vụ cho cuộc sống, sinh hoạt hàng ngày của người dân thị trấn Mù Cang Chải khi lũ quét đi qua để lại quá nhiều thiệt hại nặng nề người về tài sản. Nhiều nhà dân, công trình trọng điểm liên quan đến văn hóa, xã hội, trường học... bị cuốn phăng hoàn toàn. Hệ thống đường sá, giao thông cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng, thiệt hại khó có thể đong đếm được. Đoàn công tác xã hội tình nghĩa Báo ANTĐ và các nhà hảo tâm đã kịp thời có mặt hỗ trợ đồng bào - đó là những món quà còn quý giá hơn vàng vào thời khắc khó khăn này!”.

Ông Đỗ Công Chúng (Chủ tịch UBND thị trấn Mù Cang Chải)

Sự san sẻ yêu thương này to lớn quá!

Ông Mùa A Súa, Chủ tịch UBND xã Kim Nọi

“Đồng bào nơi đây đang mong chờ các đồng chí lắm. Các già làng ở bản Kim Nọi này kể lại đã mấy đời nay rồi mới thấy một trận lũ quét kinh hoàng thế này, nhiều người chết và mất tích. Xã Kim Nọi chúng tôi có 6 bản gồm Tà Chơ, Giáng Đang Dê, Háng Túa, Pào Sa, Kháo Giống, La Phu Khơ trong đó bản Kháo Giống bị thiệt hại nặng nề nhất về người và tài sản. Những phần quà của Báo ANTĐ và các nhà hảo tâm thật đáng quý và vô cùng cần thiết đối với bà con dân tộc nơi đây. Thay mặt bà con dân bản xã Kim Nọi, chúng tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Báo ANTĐ và các nhà hảo tâm đã kịp thời giúp đỡ bà con trong lúc hoạn nạn, khó khăn này. Sự san sẻ yêu thương này to lớn quá!”.

Ông Mùa A Súa (Chủ tịch UBND xã Kim Nọi, huyện Mù Cang Chải, Yên Bái)

Ấm áp tình quân dân

Ngổn ngang nhà cửa bị đất đá vùi lấp sau lũ quét kinh hoàng