- Điều tra mở rộng vụ án "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí" xảy ra tại TP.HCM
- Quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí có thể bị phạt tù tới 20 năm
- Khởi tố 4 bị can về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”
Vụ án này liên quan đến dự án VP6 Linh Đàm do Doanh nghiệp tư nhân số 1 tỉnh Điện Biên (viết tắt là Doanh nghiệp tư nhân Điện Biên) của Lê Thanh Thản xây dựng.
Theo cáo trạng, Công ty cổ phần Coma 18 được thành lập và hoạt động từ năm 2005. Lê Huy Lân làm Tổng giám đốc và đại diện pháp luật. Công ty có vốn điều lệ hơn 134 tỷ đồng, vốn nhà nước chiếm 51% do Tổng công ty Cơ khí xây dựng Coma giữ cổ phần. Mọi quyết định của Coma 18 đều dưới sự chỉ đạo, giám sát của Hội đồng thành viên Tổng công ty Coma và đại diện phần vốn góp của Coma tại Coma 18.
Năm 1994, Thủ tướng Chính phủ có Quyết định số 304/TTg giao 184,09ha đất cho Công ty phát triển nhà và đô thị thuộc Bộ Xây dựng (nay là Tổng công ty đầu tư phát triển nhà và đô thị - HUD) làm chủ đầu tư dự án Khu dịch vụ tổng hợp và nhà ở hồ Linh Đàm.
Năm 2000, Ủy ban nhân dân TP Hà Nội có quyết định phê duyệt chi tiết dự án Khu dịch vụ tổng hợp và nhà ở hồ Linh Đàm (VP6 Linh Đàm), tỷ lệ 1/500, trong đó lô đất VP6 Linh Đàm có chức năng là tòa nhà thương mại dịch vụ và văn phòng cho thuê.
Cáo buộc thể hiện, năm 2010, HUD ký hợp đồng chuyển giao hạ tầng lô đất trên cho Coma 18 để thực hiện dự án. Hợp đồng nêu rõ không được chuyển giao lô đất, chuyển nhượng quyền sử dụng lô đất cho bên thứ ba trong thời gian thực hiện. Coma 18 làm các thủ tục trình Ủy ban nhân dân TP Hà Nội chấp thuận, điều chỉnh cục bộ quy hoạch chi tiết dự án từ mục đích xây dựng văn phòng cho thuê sang xây dựng công trình hỗn hợp văn phòng, dịch vụ thương mại và nhà ở cao tầng.
Năm 2012, Ủy ban nhân dân TP Hà Nội có văn bản chấp thuận đề xuất xây dựng dự án VP6 Linh Đàm.
Theo cáo buộc, Coma 18 không hoàn thiện hồ sơ xin giao đất, chỉ nộp hồ sơ thẩm định và phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường tại bộ phận một cửa của Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội.
Ngày 17-7-2013, bị cáo Lân ký tờ trình 409 gửi Tổng công ty xin ý kiến chuyển nhượng dự án trên. Do thị trường bất động sản khó khăn, Coma 18 không thể hoàn thành được dự án, ông Khương và các thành viên trong Hội đồng thành viên đã chấp thuận cho Coma 18 được chuyển nhượng dự án hoặc hợp tác kinh doanh.
Cùng ngày, khi Coma 18 gửi phiếu xin ý kiến, 5 thành viên Hội đồng quản trị đều đồng ý chuyển nhượng dự án cho Doanh nghiệp tư nhân Điện Biên với mức giá không dưới 12,9 tỷ đồng.
Do đó, ngày 25-7-2013, Coma 18 và Doanh nghiệp tư nhân xây dựng số 1 tỉnh Điện Biên ký hợp đồng hợp tác kinh doanh. Theo đó, hai bên không thành lập pháp nhân mới. Doanh nghiệp tư nhân Điện Biên góp 95% tổng mức đầu tư dự án, tương đương hơn 12,3 tỷ đồng và được hưởng 100% kết quả kinh doanh.
Hợp đồng quy định, Doanh nghiệp tư nhân Điện Biên có trách nhiệm kê khai, nộp các khoản thuế. Ngày 26-7-2013, Coma 18 có giấy ủy quyền cho Doanh nghiệp tư nhân Điện Biên thực hiện dự án.
Tuy nhiên, Doanh nghiệp tư nhân Điện Biên tổ chức xây dựng dự án sai quy hoạch được phê duyệt. Cụ thể, xây tăng từ 25 lên 37 tầng (từ 138 lên 840 căn hộ, tăng 702 căn), tăng 630m2 đất xây dựng.
Tháng 4-2015, tòa nhà được đưa vào sử dụng. Doanh nghiệp tư nhân Điện Biên xuất hóa đơn GTGT bán, thu tiền của khách hàng. Đến ngày 10-8-2016, Thanh tra TP Hà Nội có kết luận thanh tra số 2344, tạm tính tiền sử dụng đất của dự án VP6 Linh Đàm là hơn 74,8 tỷ đồng.
Ngày 2-12-2016, Doanh nghiệp tư nhân Điện Biên đã nộp hơn 37,4 tỷ đồng vào tài khoản tạm giữ chờ xử lý của Thanh tra TP Hà Nội tại Kho bạc Nhà nước. Ngày 2-1-2018, doanh nghiệp này tiếp tục nộp hơn 26,5 tỷ đồng vào tài khoản Chi cục thuế quận Hoàng Mai mở tại Kho bạc Nhà nước quận Hoàng Mai.
Doanh nghiệp tư nhân Điện Biên xác định số tiền 64 tỷ đồng là khắc phục tiền thuế đất thay cho Coma 18.
Đầu năm 2023, cơ quan điều tra trưng cầu giám định theo yêu cầu của Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội. Đến ngày 21-2-2023, Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội ban hành kết luận thể hiện: “việc cố ý chuyển nhượng dự án khi dự án chưa đủ điều kiện chuyển nhượng gây thiệt hại cho nhà nước là hơn 64,3 tỷ đồng”.
Quá trình điều tra, bị cáo Lân khai nhận, Coma 18 không chuyển nhượng dự án mà thực hiện hợp đồng kinh doanh. Tuy nhiên, căn cứ tài liệu điều tra, lời khai của các thành viên HĐQT Coma 18 xác định, quá trình thực hiện dự án, bị cáo Lân quản lý, chỉ đạo. Các thành viên HĐQT còn lại không biết dự án không được phép chuyển nhượng nên đã đồng ý chủ trương chuyển nhượng dự án.
Điểm d, khoản 3, Điều 9 Nghị định 71/2010 ngày 23-6-2010 của Chính phủ hướng dẫn thi hành Luật nhà ở 2005 nêu rõ: “Trường hợp huy động vốn theo hình thức quy định tại điểm c và điểm d khoản 1 Điều này quy định: “ký hợp đồng hợp tác kinh doanh… thì chủ đầu tư chỉ được phân chia tối đa cho các hình thức huy động vốn không quá 20% số lượng nhà ở trong mỗi dự án”. Việc Coma 18 ký hợp đồng kinh doanh mà chỉ chiếm 5% vốn để thực hiện dự án là trái quy định pháp luật về việc góp vốn… Theo Viện kiểm sát, bản chất hợp đồng hợp tác kinh doanh là chuyển nhượng dự án.
Đưa các bị cáo ra xét xử, song phiên tòa bị tạm hoãn do có bị cáo không đảm bảo sức khỏe. Tại phiên tòa, luật sư bào chữa cho một số bị cáo có đơn đề nghị tòa án triệu tập những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan và đề nghị triệu tập Thanh tra TP Hà Nội, Kho bạc Nhà nước Hà Nội để làm rõ quá trình hạch toán số tiền hơn 37,4 tỷ đồng…
