Dù đã 63 tuổi, tai điếc đặc nhưng ngày ngày bác Ngọc vẫn cần mẫn chạy “xe ôm”
Cuộc đời hoa lửa
Trong căn nhà nhỏ ở góc chợ Hưng Dũng, thành phố Vinh (Nghệ An), với giọng nói chậm rãi và đôi tai “nghễnh ngãng” vì sức ép của đạn bom, bác Đặng Sĩ Ngọc kể về cuộc đời chiến trường đầy bi tráng của mình. Sinh năm 1948 tại vùng quê nghèo xã Ân Phú, huyện Vũ Quang (Hà Tĩnh), ngay từ nhỏ, cậu bé Đặng Sĩ Ngọc đã học rất giỏi, mê thơ văn, thích viết lách.
Là con trai độc nhất trong gia đình, Đặng Sĩ Ngọc thuộc diện miễn nghĩa vụ quân sự nhưng tháng 8-1966, khi cuộc kháng chiến đang bước sang giai đoạn ác liệt, chàng thanh niên 18 tuổi đã viết huyết tâm thư, xin được ra chiến trường. Tháng 3-1967, với hành trang là chiếc ba lô, mấy quyển sổ và những cây bút, Đặng Sĩ Ngọc gác lại chuyện học hành, hăm hở lên đường, trở thành chiến sĩ của Sư đoàn 324, trực tiếp chiến đấu tại tọa độ lửa Quảng Trị, nơi bộ đội ta “Ăn cơm Bắc, đánh giặc Nam”.
Trong trận đánh đầu tiên vào tháng 5-1967, người lính trẻ Đặng Sĩ Ngọc bị thương nặng khi đang làm nhiệm vụ chặn bước tiến của địch tại đồi 56, huyện Gio Linh. Đợt đó, căn hầm của Ngọc bị trúng bom, một cành cây lớn đập vào đầu khiến người lính trẻ chảy máu tai, máu mũi. Đơn vị cho anh ra Bắc điều trị nhưng Ngọc nhất quyết không đi mà ở lại cùng anh em. Hai tháng sau, tại khu vực Cồn Tiên - Dốc Miếu, Đặng Sĩ Ngọc được giao nhiệm vụ trèo lên một cây cao để trinh sát. Bị máy bay địch phát hiện và thả một quả đạn khói, bằng kinh nghiệm, Ngọc tuột ngay xuống đất. Cũng lúc đó, một đoàn máy bay địch bổ nhào xuống khu vực trinh sát, Ngọc trúng bom, bùn đất lấp nửa người. Đồng đội tìm thấy anh trong tình trạng toàn thân đầy máu, ngưng thở nhưng như có phép nhiệm màu, Ngọc sống sót sau khi được sơ cứu tại chỗ.
Tháng 11-1967, khi đã khỏe mạnh hoàn toàn, đơn vị của Ngọc được giao nhiệm vụ áp tải đoàn xe chở đạn cối vào chiến trường. Khi đi đến đoạn Gio Linh, tổ công tác của Ngọc bị địch phục kích. Ngọc trúng đạn ở cánh tay, không có thuốc cầm máu, đồng đội phải đắp cơm vào vết thương khiến vết thương bị nhiễm trùng nặng, Ngọc buộc phải ra Bắc điều trị rồi được kết nạp Đảng. Điều trị xong, dù được khuyên ở lại hậu phương nhưng Ngọc tiếp tục xin trở lại chiến trường và được phân vào đơn vị pháo cao xạ thuộc Đại đội 10, Tiểu đoàn 15, Trung đoàn 284 - Sư đoàn 673 vào năm 1969.
Khi làm lính cao xạ, Đặng Sĩ Ngọc thêm 4 lần nữa hút chết vì trúng bom của địch. Cuối năm 1972, thương binh Đặng Sĩ Ngọc được nhập viện ở Hà Nội để điều trị. Sau 8 lần phẫu thuật chân phải để lấy mảnh bom, đạn ra, Đặng Sĩ Ngọc đã xin hội đồng giám định thương tật giảm số phần trăm thương tật xuống để được tiếp tục ra trận. Nhưng sau 7 lần trúng bom, Đặng Sĩ Ngọc được xác định thương tật vĩnh viễn 81%, không thể trở lại chiến trường và phải có người chăm sóc, phục vụ. “Nhận được kết quả, tôi như đứt từng khúc ruột. Trúng bom trúng đạn cũng không đau đớn bằng lúc nhận quyết định vào trại an dưỡng thương binh”, bác Ngọc kể, nước mắt rưng rưng.
Những kỷ vật chiến tranh được bác Đặng Sĩ Ngọc nâng niu, trân trọng
Không thể trở vào chiến trường lại nhận được tin cô gái mình thầm yêu trộm nhớ năm xưa đã đi lấy chồng, người thương binh Đặng Sĩ Ngọc buồn đến nao lòng. Trở về điều trị tại Trạm điều dưỡng thương binh Quân khu 4, Đặng Sĩ Ngọc gặp lại chị Nguyễn Thị Vân - cô gái cùng trường năm xưa giờ đã trở thành một nữ điều dưỡng đẹp người đẹp nết. Vốn cảm phục chàng trai yêu văn thơ, học giỏi, chị Vân đã yêu người thương binh lúc nào không hay.
Năm 1975, họ tổ chức đám cưới trong niềm vui sướng, hạnh phúc của bạn bè, người thân. Sau đó, Đặng Sĩ Ngọc cũng xin rời khỏi trạm thương binh, trở về sống với vợ con. Thấy lương của vợ ba cọc ba đồng ọp ẹp, không đủ để trang trải cuộc sống và nuôi 3 người con ăn học, Đặng Sĩ Ngọc đã quyết tâm đứng dậy, ra đường làm nghề “xe ôm” kiếm sống. Ngày nắng cũng như mưa, từ hàng chục năm qua, hình ảnh người thương binh già với đôi tai điếc đặc cần mẫn chạy “xe ôm” đã trở thành quen thuộc với nhiều người dân khu vực phường Hưng Dũng.
“Còn sống ngày nào, tôi sẽ tiếp tục làm”
Bác Ngọc và cuốn nhật kí chiến trường đầy xúc động
“Người lính ở chiến trường không tiếc máu xương thì ở thời bình cũng không được đầu hàng số phận. Đời tôi quá nhiều lần chết hụt nên chắc sẽ sống dai lắm, còn sống được ngày nào tôi vẫn sẽ tiếp tục làm”, bác Ngọc tâm sự. Mấy năm gần đây, khi không phải lo lắng bươn chải chạy xe ôm vì cơm áo, gạo tiền thì toàn bộ số tiền kiếm được từ việc chạy xe được bác Ngọc cho vào một chiếc ống tre tiết kiệm. “Lúc đầu, thấy tôi mang một cái ống tre như cái điếu cày về nhà, ai cũng tò mò tưởng tôi tập hút thuốc Lào”, bác Ngọc cười lớn. Thỉnh thoảng các con gửi tiền về cũng được bác cho vào chiếc ống. Khi ống đầy, bác lại bổ ra để làm lộ phí đi tìm mộ đồng đội và làm từ thiện. Trong đợt lũ lịch sử 2010, quê hương Vũ Quang của bác ngập chìm trong nước, dù chiếc ống tre chưa đầy nhưng hai vợ chồng bác vẫn bổ ống, góp thêm tiền để mua gần 100 bộ quần áo mới cùng nhiều lúa gạo, mì tôm mang về quê cứu trợ cho người nghèo…
Cùng với một gia đình hạnh phúc, ấm êm, các con đều tốt nghiệp đại học loại xuất sắc thì điều mà bác Ngọc tự hào nhất sau những năm ở chiến trường là 19 tập nhật kí chiến tranh được viết lại một cách tỉ mỉ, đầy cảm xúc. Năm 2006, nhà văn Đặng Vương Hưng tiếp cận được với những tập nhật kí và đã biên soạn 3 cuốn, xuất bản thành sách Nhật kí chiến tranh “Trời xanh không biên giới” nằm trong tủ sách “Mãi mãi tuổi 20” khiến hàng triệu triệu con tim xúc động.
Cũng nhờ những dòng nhật kí, những đoạn ghi chép đó mà một mình bác Ngọc đã tìm được 6 ngôi mộ của những đồng đội mình đã hi sinh, 5 ngôi mộ trong số đó đã được thân nhân các liệt sĩ đưa về quê an táng. Sau khi lần tìm những chi tiết trong các cuốn nhật kí, bác Ngọc bổ ống tre, gom những đồng tiền lẻ rồi nhảy tàu vào Quảng Trị để tìm kiếm. Bất kể nắng mưa hay gió rét, chỉ cần nhận được thông tin, bác Ngọc đều lên đường. Sau khi liên lạc được với các thân nhân liệt sĩ để cất bốc đưa được 5 đồng đội về quê, đầu năm 2011, bác Ngọc tiếp tục lên đường tìm kiếm những đồng đội khác dựa vào những ghi chép trong các cuốn nhật ký. Hiện nay, bác Ngọc đã xác định được vị trí chính xác ngôi mộ của liệt sĩ Nguyễn Văn Minh (quê ở xã Thanh Khê, huyện Thanh Liêm, Hà Nam) cũng là người anh kết nghĩa của bác khi ở chiến trường nhưng chưa tìm được thân nhân.
Bước sang tuổi 63, đôi tai đã điếc đặc, thỉnh thoảng những vết thương lại tái phát nhưng bác Ngọc vẫn miệt mài chạy “xe ôm” với tâm nguyện góp thêm được nhiều tiền để làm từ thiện, để đi tìm đồng đội và để xuất bản nốt 16 cuốn Nhật kí chiến tranh còn lại của mình cho con cháu thế hệ sau biết về sự khốc liệt của chiến tranh, sự quả cảm của những người lính cụ Hồ trên mọi chiến trường
