Người 20 năm miệt mài đưa sen vào hội họa

ANTD.VN - Hà Nội đang vào mùa sen - loài hoa có sức hút lạ kỳ khiến bất cứ ai cũng muốn tìm đến bên đầm sen, ao sen để thưởng ngoạn vẻ đẹp thuần khiết và mùi hương thanh tao ấy. Năm nay, nhận lời mời từ chương trình “Ngày An Viên”, tôi còn có cách thưởng ngoạn sen khác, qua những bức tranh và lời tâm sự của tác giả, họa sĩ Đặng Việt Phương và khám phá thêm những điều thú vị hơn về sen.

Niềm đam mê sen của Việt Sen

Người 20 năm miệt mài đưa sen vào hội họa ảnh 1

Họa sĩ Đặng Phương Việt

Việt Sen là nghệ danh mà bạn bè trong giới hội họa đặt cho Đặng Phương Việt. Cũng bởi nhắc đến anh là nhắc đến sen, và ngược lại, nhìn vào những họa về sen là người ta lại nghĩ đến anh. Về phần mình, Việt Sen tự nhận, mỗi khi cầm cọ thì phải vẽ về sen, anh mới được là chính mình. Việt Sen bảo, anh không nhớ mình bắt đầu vẽ sen từ bao giờ. Nói cách khác, họa sĩ tài hoa này không biết mối lương duyên đưa mình đến với loài hoa này là do anh chọn sen hay sen chọn anh.

Theo lời kể của Việt Sen thì từ nhỏ, anh sống cùng gia đình ở phố Hàng Mã nên quen với nếp sống của người Hà Nội xưa, trong đó có thói quen mỗi khi mùa hạ về là trong nhà lại thoang thoảng mùi hoa sen. Ngày ấy, loài sen màu hồng được trồng tại mạn hồ Tây và cha anh vẫn thường cất công tìm đến tận nơi mua về nhà cắm từ sáng sớm tinh mơ.

Không chỉ có thế, với dân phố cổ, theo đúng nếp sinh hoạt của người Hà Nội xưa, thì cũng vào mùa sen, bên cạnh những bình hoa to trang trọng, thanh tao mà bình dị được trưng bày ở một vị trí nổi bật trong nhà, thì thưởng ngoạn trà sen cũng là một thú vui tao nhã giúp cho người Hà Nội hiểu và thấm hơn về vẻ đẹp và giá trị của sen.

Sen đã đi vào tâm hồn Sen Việt như vậy và tình yêu với sen lớn dần trong anh theo năm tháng. Để rồi, cũng chính sen đã tạo nên một cá tính nghệ thuật rất riêng của anh.

Hơn 20 năm gắn bó với việc đưa sen vào hội họa, vậy mà chưa bao giờ tình yêu và sự say mê sáng tạo nghệ thuật mà Việt Sen dành cho loài hoa này gia giảm. Thú vị ở chỗ, dù có tới cả trăm bức tranh về sen, ấy thế mà mỗi bức lại mang một dáng vẻ hoàn toàn riêng biệt.

Sở dĩ vậy bởi với Việt Sen, sen không chỉ là một loài hoa có vẻ đẹp bên ngoài nên muốn thể hiện được đúng tinh thần của loài hoa này, còn phải hiểu được biểu đạt trạng thái tâm thức của sen. Cũng vì thế, nét vẽ đôi khi không đơn thuần chỉ được tạo nên từ những đường cọ của người họa sĩ giàu sáng tạo này mà còn là sự đan quyện của tâm thức.

Thực đan xen với ảo, những màu sắn đan xen nhau, thậm chí có những nét vẽ khiến người yêu tranh của anh còn tưởng như đây là cuộc chơi của thế giới màu sắc. Ở đó, không chỉ có thế giới của màu hồng, trắng, xanh từ hoa sen và lá sen, mà còn là cuộc phiêu lưu của màu sắc.

Có khi ta không nhìn thấy màu vàng ươm của nhụy sen mà lại là thứ màu cam đang ngả dần sang phía màu đỏ. Hay có thể nói là một biển sắc màu. Tất nhiên, tất cả những điều ấy đều có chung một dụng ý, đó là toát lên tinh thần và cốt cách của loài hoa đặc biệt này.

Không đơn thuần là một loài hoa

Người 20 năm miệt mài đưa sen vào hội họa ảnh 3

Trong hội họa, sen vốn là loài hoa có đầy đủ các đặc tính của tạo hình. Chính sự phong phú trong ngôn ngữ tạo hình ở hoa sen đã tạo nguồn cảm hứng vô tận cho các họa sỹ sáng tác. Nhưng Việt Sen thổ lộ, anh vẫn nghĩ nếu chỉ tính riêng vẻ đẹp thuần túy của một loài hoa và đặc tính tạo hình của hoa sen thì sẽ là chưa đủ để anh có thể vẽ được nhiều bức tranh sen đến vậy.

Việt Sen chia sẻ: “Nhiều người hỏi tôi tại sao vẽ sen lâu như vậy mà không chán, và vẽ được nhiều như vậy, nhưng tranh sen của tôi không có bức nào giống bức nào”. Và bí quyết để anh kể cho người xem câu chuyện trong mỗi bức tranh là kể theo triết lý của đạo Phật.

Người 20 năm miệt mài đưa sen vào hội họa ảnh 4

Một trong những bức họa về sen của họa sĩ Việt Sen

“Khi tôi có duyên với Phật pháp thì tôi hiểu rằng hoa sen không chỉ là hoa sen, mà trong hoa sen có tính thiền, nên tôi muốn khám phá sâu hơn nữa, Phật tử như tôi không chỉ nhìn hoa sen ở phương diện tạo hình trong hồ, trong đầm mà còn nhìn bằng cả triết lý của đạo Phật. Có những bức, có thể khi nhìn vào mọi người đều nghĩ không phải là sen, nhưng đó lại là sen, đây là sen trong tâm tưởng, trong ý thức, không phải sen nhìn một cách trực diện” – Việt Sen hào hứng lý giải về niềm mê bất tận dành cho sen được anh thể hiện qua cây cọ.

Việt Sen chia sẻ thêm, chính sen đã trở thành mối duyên đưa anh đến với đạo Phật. Anh từng có thời gian dài ở tại chùa Hương, từ đó hiểu hơn về loài sen biểu tượng của Phật giáo và đã có những chuyển biến rõ rệt trong tư tưởng cũng như trong cách sử dựng màu sắc. 

Đã có hàng trăm bức tranh sen của Việt Sen được trưng bày, triển lãm ở nhiều nơi trong và ngoài nước. Và với tình yêu mãnh liệt dành cho loài hoa trân quý này, hành trình vẽ sen của anh vẫn đang trải dài phía trước, đồng hành cùng anh trên con đường tinh tấn tu tập hướng đến giác ngộ và giải thoát.