Từ năm 1975, khi các nhà khoa học phát hiện ra morphine nội sinh (endorphine) của nguời bình thường, nghiện ma tuý và các chất gây nghiện được coi là căn bệnh, gồm 3 nguyên nhân: Sinh học (nghiện thực thể: Thèm ma tuý), Tâm lý học (nghiện Tâm lý: sự lệ thuộc vào ma tuý) và xã hội học. Trong đó các nhà khoa học nghiên cứu ra thuốc dù có nguồn gốc từ hoá dược hay dược liệu, ngoài tính an toàn thuốc phải có tác dụng hỗ trợ cắt cơn êm dịu, để giúp nguời nghiện dễ dàng vuợt qua các triệu chứng của Hội chứng cai đặc biệt triệu chứng Dị cảm (Dòi bò trong xương), loại bỏ nguyên nhân Sinh học và Tâm lý học. Còn nguyên nhân xã hội học, phụ thuộc váo ý chí của nguời bệnh, sự giúp đỡ của gia đình và xã hội.
Vì nghiện ma tuý là căn bệnh đặc thù, khác với bệnh nhiễm khuẩn và nhiễm vi rút, những tổn thương do nghiện ma tuý gây nên không gây chết nguời trực tiếp, mà để lại cho gia đình và xã hội một thế hệ thanh, thiếu niên: Rối loạn về tâm thần, giảm trí nhớ và giảm hay mất khả năng tình dục, không huớng thiện, chỉ thích ăn chơi, hưởng thụ, tính cách thay đổi, nói dối như quậy… Chính rối loạn này đã làm cho chúng ta một thời gian dài hiểu lầm nghiện ma tuý là một tệ nạn xã hội… cùng với sự thiếu thông tin khoa học đầy đủ về căn bệnh nghiện ma tuý, sự chậm trễ của khoa học chưa nghiên cứu ra một loại thuốc đặc hiệu, các thuốc đang lưu hành trên thị trường hiện nay chỉ dừng lại ở hỗ trợ cắt cơn hoặc thay thế nghiện, nên mặc dù nguời bệnh đã cố gắng đi cai tại các Trung tâm nhiều lần, hay cai tại gia đình nhưng vẫn sử dụng ma tuý ngay. Vì xét trên phương diện khoa học, họ vẫn là nguời nghiện vì vẫn thèm ma tuý và lệ thuộc tâm lý. Điều này đã làm mất niềm tin cho các nhà quản lý, nguời thân và ngay cả chính nguời bệnh cũng cho rằng căn bệnh này không thể điều trị được ?
TS.BS Nguyễn Phú Kiều gặp gỡ một số bệnh nhân
Nghiện ma tuý và các chất gây nghiện là căn bệnh nan y, trên cả hai phương diện nguyên nhân gây bệnh và các rối loạn chức năng do nghiện ma tuý gây nên. Vì lợi nhuận mà họ có thể dùng nhiều cách để lôi kéo nhiều nguời nghiện, các rối loạn chức năng do nghiện ma tuý gây nên làm cho nguời thân và cộng đồng xa lánh, không được cảm thông, thăm hỏi như những nguời mắc bệnh nhiễm khuẩn, nhiễm virus.
Xét trên phương diện khoa học, nghiện ma tuý nhóm opiates vẫn có thể điều trị thành công, với điều kiện cần và đủ: Thuốc, ý chí của người bệnh và sự phối hợp của gia đình, xã hội. Về thuốc, ngoài tính an toàn, cắt cơn êm dịu, thuốc còn loại bỏ nguyên nhân sinh nghiện là Thèm đói ma tuý và nghiện Tâm lý. Ngoài ra chúng ta phải phục hồi các rối loạn chức năng do nghiện ma tuý gây nên, có như vậy chúng ta mới trao trả cho gia đình một nguời bình thường về tâm sinh và bệnh lý, để từ đó cùng với ý chí của nguời bệnh phối hợp với sự giúp đỡ của gia đình và xã hội như tạo công việc làm… chúng ta mới hy vọng giảm được tỷ lệ tái nghiện.
Cedemex đáp ứng yêu cầu gì trong hỗ trợ điều trị nghiện ma tuý nhóm opiates hiện nay?
Kết quả nghiên cứu cơ chế tác dụng của Cedemex trên thực nghiệm tại Trung Quốc, theo Nghị định thư khoá V giữa Việt Nam và Trung Quốc từ 2004-2007, các nhà khoa học Trung quốc khẳng định: “Thuốc Cedemex của Việt Nam ngoài tính an toàn, hỗ trợ cắt cơn êm dịu, thuốc còn có khả năng bình ổn nguyên nhân sinh nghiện là thèm đói ma tuý, do thuốc tác động vào tuyến yên và hạ khâu não để bình phục endorphine và đề kháng tính lệ thuộc tinh thần để bình ổn nguyên nhân nghiện tâm lý, góp phần chống tái nghiện”.
Kết quả ứng dụng Cedemex buớc đầu theo Đề án tại Thái Nguyên từ 2010-2012, Sau 02 năm triển khai thực hiện Đề án, kết quả khảo sát, giám sát, đánh giá 41/46 người, số người chưa sử dụng lại ma tuý: Tính đến tháng 12/2011 có 21/46 người, bằng 45,65%; đến tháng 6/2012 có 13/41 người, bằng 31,70%; đến tháng 12/2012 sau 24 tháng hòa nhập tại cộng đồng có 12/42 người, bằng 28,57% chưa tái nghiện (theo báo cáo của Sở LĐ-TB&XH tỉnh Thái Nguyên). Điều này đã hé mở một hy vọng mới, trong việc nghiên cứu một cách toàn diện về khoa học và thực tiễn của Cedemex, để sớm đưa ra phác đồ hoàn chỉnh trong hỗ trợ điều trị nghiện ma tuý nhóm opiates, góp phần phòng và điều trị căn bệnh nghiện ma tuý một cách hiệu quả. Ngày 31/1/2013, Bộ Y tế đã có Quyết định số 407/QĐ-BYT phê duyệt Đề tài “Nghiên cứu triển khai, đánh giá hiệu quả của thuốc Cedemex trong hỗ trợ điều trị nghiện ma túy nhóm opiates tại cộng đồng” từ 2013-2015.
