- Máy bay Vietnam Airlines gặp trục trặc tại Vinh: Có thể do phi công hạ cánh trượt đường băng
- Phi công nghe nhầm huấn lệnh, máy bay vào nhầm đường lăn
- Phản đối quy định của Bộ Giao thông, phi công Vietnam Airlines cầu cứu
Xã hội hóa phi công bất cập, chuyển loại máy bay phải "bôi trơn"?
Ông Nguyễn Sỹ Cương, Phó chủ nhiệm Ủy ban đối ngoại của Quốc hội vừa có ý kiến gửi Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể đề nghị làm rõ những tiêu cực trong đào tạo bay của Tổng Công ty hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines).
Ông Nguyễn Sỹ Cương cho biết, đã tiếp xúc với một số phi công (trong đó có cả người nhà) đang làm việc trong đoàn bay của Vietnam Airlines vì thế nhận được rất nhiều ý kiến.
“Những gì tôi nêu là sự thật, và tôi có ý kiến vì mục đích xây dựng, cũng như bảo vệ một thương hiệu quốc gia”, ĐBQH Nguyễn Sỹ Cương nhấn mạnh.
Các giai đoạn đào tạo, huấn luyện phi công
Cụ thể, ông Cương cho biết, việc xã hội hóa đào tạo phi công đã dẫn đến nhiều bất cập, kéo theo nhiều ràng buộc trong chính sách khi phi công muốn nghỉ việc.
Ngoài ra, trước đây, trong thời kỳ bao cấp, phi công học ở Pháp, Úc thì việc tuyển chọn “đầu vào” rất khắt khe, từ sức khoẻ, kiến thức đến kỹ năng bay. Nhưng kể từ khi xã hội hoá, việc tuyển chọn chỉ mang tính hình thức, gần như bất kỳ đối tượng nào đủ tiền đóng học (của 1 danh sách các trường do Vietnam Airlines chọn, Cục Hàng không Việt Nam phê chuẩn) là có thể đi học.
Đối với các trường được chọn, ông Cương phản ánh, đa số các trường dạy bay là các trường nhỏ lẻ, ít tên tuổi tại Mỹ, với chi phí học thấp nên chất lượng giảng dạy cũng thấp. Có một số trường học viên phi công rất kém, chỉ cần đóng tiền là có thể thi qua môn học, thậm chí đóng tiền để được ghi là đã đủ giờ bay.
“Quá trình huấn luyện thực tiễn, kết hợp chuyên chở hành khách liên tục bộc lộ những điểm yếu của quá trình học tập, kỹ năng, khả năng quản lý chuyến bay cũng như kỹ năng hạ cánh máy bay. Thang điểm đánh giá các quá trình huấn luyện từ 1 đến 5 điểm. Nhưng đa số học viên tốt nghiệp chỉ đạt 3 điểm”, ông Cương cho biết.
Đáng nói, ĐBQH Nguyễn Sỹ Cương nêu, hiện có nhiều bất cập trong quá trình huấn luyện, kiểm tra, phỏng vấn, chuyển loại phi công. Thậm chí, có hiện tượng ra giá từ 20.000-25.000 USD cho 1 lần phỏng vấn (phỏng vấn học viên từ Mỹ về để chuyển loại máy bay A321; phỏng vấn để chuyển loại từ lái phụ A321 sang lái phụ loại máy bay khác như A350, hoặc B787, phỏng vấn để nâng cấp lái phụ trở thành Cơ trưởng...).
Bộ yêu cầu Vietnam Airlines làm rõ
Bộ GTVT cho biết, Bộ đã nhận được ý kiến của ĐBQH Nguyễn Sỹ Cương, đồng thời có văn bản yêu cầu Vietnam Airlines xác minh lại nội dung trên.
“Yêu cầu Vietnam Airlines khẩn trương rà soát, có báo cáo giải trình về các nội dung mà đại biểu Quốc hội nêu (lưu ý bám sát câu hỏi và trả lời thẳng thắn vào nội dung vấn đề, làm rõ việc có hay không có tình trạng như ý kiến của đại biểu nêu, giải pháp chấn chỉnh). Nội dung giải trình, phục vụ trả lời đại biểu Quốc hội yêu cầu gửi về Bộ GTVT trước ngày 31-7-2018” văn bản của Bộ GTVT nêu rõ.
Đầu ra phi công đảm bảo!
Nguồn tin của phóng viên được biết, Cục Hàng không đã có văn bản báo Bộ GTVT về các vấn đề mà ĐBQH Nguyễn Sỹ Cương nêu.
Theo đó, đối với vấn đề chất lượng đầu vào của ứng viên phi công, Cục Hàng không cho biết, Cục xem xét đầu ra của các ứng viên dựa trên hồ sơ bằng cấp, huấn luyện trong quá trình học ở nước ngoài và các bằng cấp, chứng chỉ được nhà chức trách nơi các học viên làm cơ sở để công nhận bằng lái tàu bay.
“Đại biểu có ý kiến các trường học phi công đa số là các trường nhỏ lẻ, chất lượng đào tạo thấp nhưng thực tế Cục Hàng không tổ chức đánh giá, công nhận các trường đào tạo người lái tàu bay đã được các Cục Hàng không của các quốc gia phê chuẩn (hiện nay chủ yếu các trường tại Hoa Kỳ, Newzealand, Úc và châu Âu).
Cục tập trung vào phê chuẩn chất lượng đào tạo của phi công và trên cơ sở phê chuẩn đầu ra của các nhà chức trách quốc gia trên công nhận bằng chứng chỉ đào tạo”, văn bản của Cục Hàng không cho biết.
Cũng theo Cục Hàng không, bất kể đầu vào huấn luyện như thế nào, đầu ra huấn luyện của phi công dựa trên hai điều kiện chính: tổ chức huấn luyện được phê chuẩn bởi quốc gia thành viên ICAO và được Cục Hàng không Việt Nam đánh giá tuân thủ các quy định của Việt Nam về tổ chức huấn luyện phi công; cá nhân người lái tàu bay phải được Cục Hàng không của quốc gia tổ chức huấn luyện tổ chức kiểm tra, đánh giá để cấp Bằng người lái tàu bay (PPL, CPL/IR).
Sau khi được đào tạo và có Bằng lái tàu bay (CPL, IR), các phi công cơ bản được huấn luyện chuyển loại các loại tàu bay (ví dụ A320). Để đảm bảo chất lượng, các tổ chức huấn luyện loại tàu bay đều được Cục Hàng không phê chuẩn theo tiêu chuẩn của ICAO, các nhà sản xuất tàu bay và Bộ Quy chuẩn an toàn hàng không.
Việc hoàn thành các nội dung huấn luyện là bắt buộc và do đó tùy vào nỗ lực của các học viên có thể có thời gian huấn luyện khác nhau. Tuy nhiên, Cục Hàng không Việt Nam có các tiêu chuẩn và đánh giá để đảm bảo đầu ra của các phi công đáp ứng theo yêu cầu của ICAO, Bộ Quy chuẩn an toàn hàng không.
Cục đánh giá phi công độc lập
Còn về các tồn tại trong quá trình huấn luyện phi công, trong đó có việc “bôi trơn” hàng chục nghìn USD, Cục Hàng không cho rằng, Cục cần có thời gian để xác minh, đánh giá do đây là hoạt động của các hãng hàng không.
Tuy nhiên, Cục Hàng không hoàn toàn độc lập với hoạt động của các hãng hàng không khi tuyển chọn, lựa chọn và huấn luyện người lái tàu bay.
“Cục Hàng không có hệ thống quy trình đánh giá hoàn toàn độc lập và khách quan. Cục đảm bảo tất cả các phi công được cấp bằng phải chịu đánh giá của Cục Hàng không.
Các tồn tại do ĐBQH nêu ra không ảnh hưởng đến quá trình đánh giá độc lập, khách quan và chất lượng của Cục đối với các phi công trước khi được cấp bằng và cho phép hoạt động khai thác”, đại diện Cục Hàng không khẳng định.
