Cựu lãnh đạo Hiệp hội bóng đá Trung Quốc (CFA) Nam Dũng được giảm án 1 năm nhờ có 4 bằng sáng chế khoa học trong thời gian thụ án
Thành tích đáng ngờ
Cựu lãnh đạo Hiệp hội bóng đá Trung Quốc (CFA) Nam Dũng - người bị kết án hơn 10 năm tù giam vì tội nhận hối lộ 1,19 triệu NDT (khoảng 191.570 USD) vào năm 2012, mới đây đã được một tòa án ở Bắc Kinh giảm án 1 năm tù nhờ có “hành vi tốt” và đã có 4 bằng sáng chế khoa học trong thời gian thụ án.
Theo trang web của Cục Sở hữu trí tuệ Nhà nước Trung Quốc (SIPO), trong 2 năm (2012 - 2013), Nam Dũng đã có 4 bằng sáng chế khoa học được SIPO thừa nhận. Phạm nhân được giảm án vì có những thành tích đáng chú ý trong thời gian thụ án như trường hợp của Nam Dũng không phải hiếm ở Trung Quốc. Theo điều tra của tờ Global Times, một số phạm nhân là các quan chức hoặc người nổi tiếng cũng tiết lộ họ chắc chắn sẽ được giảm án sau khi nhận được bằng sáng chế khoa học, bởi pháp luật hình sự của Trung Quốc quy định rằng, các tù nhân có thể được giảm án nếu họ “có những đóng góp to lớn cho nhà nước và xã hội”.
Tuy nhiên, chính sách khuyến khích tù nhân sáng tạo trong quá trình thi hành án để được giảm án, xóa án đã bị không ít đối tượng lợi dụng nhằm sớm thoát án tù. Điều này cũng đồng nghĩa với việc tạo ra môi trường cho các công ty sở hữu trí tuệ chuyên mua các sáng chế, phát minh trái phép ở Trung Quốc mọc lên như nấm.
Theo lời quảng cáo của một công ty chuyên làm dịch vụ xin cấp quyền sở hữu trí tuệ ở Hợp Phì, tỉnh An Huy, họ thường cung cấp dịch vụ mua các sáng chế, phát minh cho tù nhân với nhiều mức giá khác nhau. Một nhân viên họ Vương của công ty này tiết lộ: “Giá một bằng sáng chế là 1.970 NDT, nhưng nếu bạn cần các dịch vụ khác bao gồm cả việc mua một phát minh nguyên gốc thì mất 4.070 NDT”. Một số công ty còn thu phí trọn gói lên tới 10.000 NDT.
Tờ Beijing Youth Daily dẫn lời một nhân viên công ty chuyên dịch vụ xin cấp quyền sở hữu trí tuệ ở Thiểm Tây tên Lưu cho biết, những bằng sáng chế có độ phức tạp thậm chí có giá 60.000 NDT (hơn 9.650 USD). “Chúng tôi đã thực hiện dịch vụ giảm án này nhiều lần ở Thiểm Tây. Nhiều người giàu đã tìm đến chúng tôi ngay sau khi họ gặp rắc rối với pháp luật và trước khi họ bị đưa vào tù” - ông Lưu cho biết.
Lỗ hổng trong quy định
Dù cho phép áp dụng chính sách giảm án, xóa án cho những tù nhân “có đóng góp to lớn cho xã hội” trong quá trình thi hành án nhưng Trung Quốc lại không quy định cụ thể loại bằng phát minh có liên quan, số năm có thể được giảm án...
Chẳng hạn, Tòa án nhân dân Tối cao tỉnh Giang Tô năm 2005 có quy định rằng, một tù nhân có 1 bằng phát minh sáng chế; 2 hoặc nhiều bằng sáng chế cho các mô hình hữu ích; 3 hoặc nhiều bằng phát minh cho thiết kế có thể được xem là “có đóng góp lớn cho xã hội” và được xem xét giảm án. “Bằng sáng chế, phát minh có thể là cơ sở để Tòa án quyết định có giảm án cho phạm nhân. Tuy nhiên, thủ tục xem xét đang ngày càng nghiêm ngặt. Việc giảm án phải được xem xét ở một phiên tòa và kết quả phải được công bố công khai” - Chu Vinh Cường, một thẩm phán ở Nam Kinh, tỉnh Giang Tô nói.
Luật sư Từ Tân Minh chỉ ra, quá trình nộp đơn xin cấp bằng sáng chế quá lỏng lẻo đã tạo ra lỗ hổng này. Theo đề nghị của luật sư Từ, cơ quan tư pháp cần làm rõ hơn định nghĩa “đóng góp to lớn” khi nó được sử dụng làm cơ sở để giảm án, từng bước chuẩn hóa hệ thống quy định pháp luật và tăng cường sự giám sát đối với các công ty sở hữu trí tuệ.
