- Công an xã có thêm hàng loạt nhiệm vụ, quyền hạn trong thi hành án hình sự?
- Cần loại bỏ khỏi xã hội đối tượng buôn bán ma tuý, nổ súng khiến Thiếu tá công an hy sinh
Theo Điều 40 dự thảo Bộ luật Hình sự sửa đổi, tử hình là hình phạt đặc biệt, chỉ áp dụng đối với người phạm tội đặc biệt nghiêm trọng, thuộc một trong nhóm các tội xâm phạm an ninh quốc gia, xâm phạm tính mạng con người, các tội phạm về ma túy và một số tội phạm đặc biệt nghiêm trọng khác do Bộ luật này quy định.
So với quy định hiện hành, dự thảo Luật đã bỏ áp dụng án tử hình đối với người phạm tội đặc biệt nghiêm trọng thuộc nhóm tội "tham nhũng", không áp dụng hình phạt tử hình đối với các trường hợp:
Người dưới 18 tuổi khi phạm tội; Phụ nữ có thai, phụ nữ đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi khi phạm tội hoặc khi xét xử; Người đủ 75 tuổi trở lên khi phạm tội hoặc khi xét xử.
Về các trường hợp không bị thi hành án tử hình, ngoài người bị kết án là phụ nữ có thai hoặc phụ nữ đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi; người đủ 75 tuổi trở lên, Khoản 3 Điều 40 dự thảo Luật đã bổ sung 2 trường hợp người bị kết án không bị thi hành án tử hình, gồm: Người mắc bệnh ung thư giai đoạn cuối; Người nhiễm HIV đã chuyển giai đoạn AIDS, đang có nhiễm trùng cơ hội, tiên lượng xấu.
Ngoài ra, dự thảo còn bổ sung Điều 2a về trường hợp được hoãn thi hành án tử hình trong thời hạn 2 năm đối với người bị kết án, đó là: Đã tích cực khắc phục hậu quả, bồi thường thiệt hại cho bị hại; Đã tích cực hợp tác với cơ quan chức năng trong quá trình điều tra, xử lý tội phạm.
Bên cạnh đó, dự thảo cũng đề xuất bỏ trường hợp "người bị kết án tử hình về tội tham ô tài sản, tội nhận hối lộ mà sau khi bị kết án đã chủ động nộp lại ít nhất 3/4 tài sản tham ô, nhận hối lộ và hợp tác tích cực với cơ quan chức năng trong việc phát hiện, điều tra, xử lý tội phạm hoặc lập công lớn" không bị thi hành án tử hình.
Trong trường hợp trên hoặc trường hợp người bị kết án tử hình được ân giảm, dự thảo nêu rõ, hình phạt tử hình được chuyển thành tù chung thân hoặc tù chung thân không xét giảm án.
Cụ thể, theo điều 39a của dự thảo, tù chung thân không xét giảm án là hình phạt tù không thời hạn và không được xem xét giảm hình phạt đã tuyên, trừ trường hợp đại xá, ân giảm hoặc Luật Đặc xá có quy định khác, được áp dụng đối với người phạm tội đặc biệt nghiêm trọng, nhưng chưa đến mức bị xử phạt tử hình.
Trường hợp người bị kết án tù chung thân không xét giảm án về tội tham ô tài sản, tội nhận hối lộ mà trước, trong và sau khi bị kết án đã chủ động nộp lại ít nhất 3/4 tài sản tham ô, nhận hối lộ và hợp tác tích cực với cơ quan chức năng trong việc phát hiện, điều tra, xử lý tội phạm hoặc lập công lớn thì được giảm xuống thành tù chung thân.
Song, tù chung thân không xét giảm án không áp dụng đối với người dưới 18 tuổi khi phạm tội, phụ nữ có thai, phụ nữ đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi hoặc người đủ 75 tuổi trở lên khi phạm tội hoặc khi xét xử.
Với người bị kết án phạt tù chung thân không xét giảm án được ân giảm xuống tù chung thân thì thời gian đã chấp hành hình phạt để được xét giảm lần đầu là 25 năm và dù được giảm nhiều lần nhưng vẫn phải bảo đảm thời hạn thực tế chấp hành hình phạt là 30 năm.
Thời hiệu thi hành bản án đối với tù chung thân không xét giảm án là 20 năm và thời hiệu được tính cả thời gian người đó bị tạm giữ, tạm giam.
