Ấn Độ

"Mafia nước" lộng hành

ANTĐ - Hình ảnh cư dân với xô chậu lỉnh kỉnh xếp hàng dài dưới cái nóng 45 độ C chờ xe chở nước là một cảnh tượng quen thuộc ở các làng thuộc bang New Delhi. Với tình trạng thiếu nước vào mùa nóng hằng năm, nhất là cái nóng như thiêu như đốt kỷ lục trong năm nay, các “mafia nước” của thành phố đang thực hiện một hoạt động thương mại béo bở. 
"Mafia nước" lộng hành ảnh 1

“Mafia nước” kiếm hàng chục triệu USD 1 năm

Hiện nay nhu cầu về nước sinh hoạt ở New Delhi là khoảng 1.100 triệu gallon (hơn 4.400 triệu lít) mỗi ngày, nhưng chính phủ chỉ cung cấp khoảng 800 triệu gallon (3.200 triệu lít), thiếu 1.200 triệu lít. Trong đó, khoảng 81% các hộ gia đình có nước máy. Phần còn lại của dân số phụ thuộc vào các xe chở nước di động. 

5 giờ 40 sáng ven con đường yên tĩnh ở khu Vasant Kunj, phía Nam Thủ đô Delhi, có khoảng 80 người đã tụ tập trên vỉa hè. Bừa bãi dưới chân họ là những thùng đựng sơn, hóa chất hay xăng dầu chứa 20 lít hay 10 lít. Vương vãi trên đất cát giữa những thùng chứa và những cuộn ống cũng đủ kích thước. Từ trong bóng tối bỗng ầm vang tiếng máy xe tải. Chiếc xe bồn dừng ngay vỉa hè. Đối với hàng trăm người dân ở khu ổ chuột Vasant Kunj nằm khuất sau một trạm xăng, nước đã tới. Trong chớp nhoáng, mọi người như choàng tỉnh. Hai thiếu niên đu người lên nóc xe và mở nắp bồn nước. Những người đàn ông và đàn bà dưới đất ném các ống nước cho hai cậu thiếu niên. Một đầu ống được thọc sâu vào bồn nước, đầu kia thọc sâu vào mồm ai đó và họ sẽ hút mạnh, thật mạnh, cho đến khi nước bắt đầu tràn ra. Chỉ trong vòng vài phút, 55 ống nước đã phủ kín nắp bồn nước, lòng thòng ra hai bên và phía sau xe, phun đầy nước vào đủ loại chai lọ, bình chậu, xô thùng…

Với 10.000 lít nước, xe bồn này là của Delhi Jal Board (DJB) - Công ty cấp nước đô thị của Delhi. Chỉ trong 14 phút, 55 chiếc vòi bơm bằng “lực hút” của cái miệng đã nốc cạn chiếc xe bồn. Một cậu bé dùng các dây đai và móc sắt, máng các thùng chứa nước lên chiếc xe đạp. Nhiều bé gái bước đi với những thùng nước 20 lít trên đầu, giữ cân bằng với hai tay và một chiếc cổ đã được rèn luyện cứng cáp…

Còn ở những nơi xe nước không đến đúng giờ, “mafia nước” xuất hiện. Người ta ước tính rằng hơn 2.000 xe chở nước tư nhân lấy nước từ giếng khoan và các đường ống của DJB và bán nước cho người dân với giá cắt cổ. Ngành công nghiệp này kiếm được khoảng 66 triệu USD/năm.

Riêng khu vực Sangam Vihar có khoảng 20% dân số phải mua nước sinh hoạt từ thị trường chợ đen khi nhu cầu và nguồn cung nước sạch chênh lệch đến 750 triệu lít/ngày. Không khó để nhìn thấy hình ảnh tranh giành nước của dòng người đông đúc cùng với nhiều thùng nhựa lớn mỗi khi xe chở nước đến khu vực thuộc bang Delhi này, nơi có 500.000 dân cư sinh sống. Thường chỉ lưu lại trong vòng 15 phút, xe bồn sau đó rời đi khi hết nước khiến không ít người dân xếp hàng phía sau thất vọng. Một người dân tên Rupa Jha nói: “Xe chở nước chỉ đến đây 10 ngày 1 lần hoặc thậm chí là lâu hơn”. 

Trung bình người dân tốn khoảng 10 USD để mua 200 lít nước từ “mafia nước”. Trái lại, nguồn nước của chính quyền cung cấp hoàn toàn miễn phí nhưng không bao giờ đáp ứng đủ nhu cầu. Một người dân tên Bimla than thở: “Tôi chỉ kiếm được khoảng 80 USD/tháng. Hãy tưởng tượng chúng tôi gặp khó khăn như thế nào khi phải tốn thêm khoản tiền này”.

Có sự “chống lưng” ?

Các làng thuộc bang New Delhi cũng giống như nhiều khu vực khác tại Ấn Độ, các hộ gia đình tại đây không được lắp đường ống nước, người dân phải bỏ tiền ra mua nước sinh hoạt hằng ngày. Sau nhiều thập kỷ mất kiểm soát đô thị hóa, cùng tỉ lệ dân số tăng nhanh, Ấn Độ hiện đang đối mặt với cuộc khủng hoảng nước sạch. Dự tính đến năm 2030, nguồn cung nước sạch quốc gia sẽ giảm một nửa so với hiện nay.

Tình hình khan hiếm nước càng nghiêm trọng hơn khi hoạt động khai thác và buôn bán nước giếng bất hợp pháp vẫn ngang nhiên diễn ra. Các nhà hoạt động xã hội đang kêu gọi Chính phủ có biện pháp cho cuộc khủng hoảng nước sạch, nhưng đến nay vẫn chưa có động thái đáng kể. Giới chức thành phố Delhi đã cam kết sẽ cung cấp đủ nước sạch sinh hoạt cho người dân. Tuy nhiên, với tốc độ phát triển và tăng dân số ngoài tầm kiểm soát như hiện nay, tình trạng khan hiếm nước sạch dường như đã trở thành một vấn nạn quốc gia.

“Chính phủ không có kế hoạch phân bổ tài nguyên nước”, Himanshu Thakkar, điều phối viên Mạng lưới về Đập, Sông và Người dân ở Nam Á có trụ sở ở New Delhi nói. Ông Anuj Porwal, một nhà hoạt động xã hội ở khu vực, cho biết: “Đó là chuyện phổ biến ở đây. Có một mạng lưới trộm nước và bán lại. Những đối tượng này được cảnh sát và các quan chức địa phương chống lưng nên tình trạng đó cứ thế diễn ra”. 

Ramanand Sharma, người điều hành một điểm bán nước nhỏ ở phía nam New Delhi, lấy nước từ các giếng bất hợp pháp bên ngoài thành phố và trả 3 USD tiền hối lộ cho cảnh sát tuần tra. Sharma tính 3.000 rupee (khoảng 50 USD) cho 1.000 lít. Các nhà cung cấp khác tính phí 600 rupee.

Tại làng Balla, những chiếc xe bồn nối đuôi nhau len lỏi vào những con hẻm để hút trộm hàng ngàn lít nước từ dưới đất trong đêm tối. Hoạt động có tổ chức này thường được tiến hành nhanh chóng và lén lút. Một người dân nói rằng không ai dám thách thức bọn chúng vì có thể sẽ gặp nguy hiểm.