Tổng thống Giorgio Napolitano xác nhận Chính phủ Italia hơn 20 năm trước
đã bí mật đàm phán với mafia bởi lo ngại bị đảo chính
Ngày 19-11, Tòa án Italia đã tuyên án các trùm mafia liên quan đến các vụ đánh bom của băng đảng Cosa Nostra trong hai năm 1992 và 1993 ở nước này, trong đó có vụ đánh bom chấn động không chỉ đất nước Italia tháng 5-1992, sát hại vợ chồng thẩm phán Giovanni Falcone cùng 3 cảnh sát khác trong đoàn xe hộ tống thẩm phán nổi tiếng chống mafia. Bản án được tuyên với mức án được cho là nhẹ hơn so với trông đợi khi các cựu trùm mafia: Gaspare Spatuzza lĩnh án 12 năm tù, Cosimo Damato 30 năm tù, Giuseppe Barranca và Cristoforo Cannella cùng lĩnh án chung thân.
Vào đầu những năm 1990, giữa lúc lúc mafia hoành hành ở miền Nam Italia khiến cả chính quyền lẫn người dân cùng hết sức quan ngại thì thẩm phán Giovanni Falcone xuất hiện với bàn tay sắt, truy bắt và tống rất nhiều “bố già” mafia khét tiếng vào tù. Nhằm trả thù cũng như bảo vệ lợi ích của mình, băng đảng Cosa Nostra “hùng mạnh” nhất đảo Sicily lúc bấy giờ đã tổ chức vụ đánh bom xe chấn động ngày 23-5-1992, sát hại tại chỗ vợ chồng Giovanni Falcone cùng 3 cảnh sát khác.
Sau vụ đánh bom thảm khốc sát hại vị thẩm phán đi đầu chống mafia, các băng đảng mafia còn “thừa thắng”, tiến hành hàng loạt các vụ đánh bom tiếp theo trong năm 1992 và năm 1993, trong đó chấn động không kém là vụ sát hại thẩm phán Paolo Borsellino, người được coi là đi tiếp con đường của thẩm phán Giovanni Falcone, vào tháng 7-1992. Mafia hoành hành tới mức Chính phủ của Thủ tướng Carlo Azeglio Ciampi khi đó đã phải đàm phán bí mật với chúng bởi lo ngại về khả năng xảy ra một cuộc đảo chính.
Cuộc đàm phán hơn 20 năm trước được chính đương kim Tổng thống Giorgio Napolitano xác nhận trong phiên tòa xét xử các quan chức chính phủ có dính líu tới mafia bắt đầu từ đầu tháng 11 này. Ngoài các bị cáo là thủ lĩnh của băng đảng Cosa Nostra trước đây, nhiều quan chức “tai to mặt lớn” của chính quyền, trong đó có cựu nghị sỹ Marcello Dell’Utri từng là phụ tá thân cận nhất của cựu Thủ tướng Silvio Berlusconi, đang phải đối mặt với phiên toà đang tiếp tục diễn ra tại Palermo.
Hiện trường vụ đánh bom sát hại vợ chồng thẩm phán Giovanni Falcone hồi tháng 5-1992
Từ phiên tòa với những lời khai và sự thật gây sốc gợi lại những vụ đánh bom chấn động của mafia nhằm gây không khí hoang mang, sợ hãi hơn 20 năm trước, có thể thấy mafia Italia dù không còn hoành hành trắng trợn như trước song vẫn là một mối đe dọa lớn tới bình yên cả trong đời sống xã hội và chính trường đất nước hình chiếc ủng. Trong báo cáo trình trước Quốc hội đầu tháng 8 vừa qua, Cơ quan điều tra mafia quốc gia Italia (DIA) có kết luận rằng, băng đảng Cosa Nostra đang gia tăng hoạt động để giành lại quyền kiểm soát những địa bàn đã mất và tìm kiếm một thủ lĩnh mới, trong khi các hệ thống mafia khác ngày càng trỗi dậy, đe dọa các cơ quan bảo vệ luật pháp.
Trước đó, Bộ trưởng phụ trách các vấn đề vùng miền của Italia Maria Carmela Lanzetta cũng cho biết, số các vụ đe dọa gia tăng nhanh chóng kéo theo số lượng các chính quyền địa phương bị giải thể vì mafia đe dọa cũng tăng, chứng tỏ tình hình ngày càng nghiêm trọng, mafia hoạt động ngày càng tinh vi và liều lĩnh.
