- Số ca nhiễm và tử vong do Covid-19 ở Nga lại tăng cao kỷ lục
- Đi qua tâm bão Covid-19 với bản lĩnh và sự sẻ chia
- ‘Vũ khí mới’ trong cuộc chiến chống đại dịch Covid-19
 |
Bệnh nhân mắc Covid-19 bị các triệu chứng nặng nhẹ khác nhau liên quan đến hệ thống miễn dịch của cơ thể |
Vaccine phát huy hiệu quả không giống nhau với tất cả mọi người
Tiến sĩ Fivelman là Giám đốc Khoa học tại Phòng thí nghiệm Y tế London (Anh), tác giả của Sách trắng “Vaccine của bạn đã hoạt động chưa? Bạn có miễn dịch với Covid-19 không?”. Ông cho biết, mặc dù số người tử vong và nhập viện do mắc Covid-19 đã giảm đáng kể do tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ ngày càng cao, nhưng nghiên cứu mới đã xác định rằng hệ thống miễn dịch của mỗi người là khác nhau, do vậy một số người có thể vẫn bị các triệu chứng nặng khi nhiễm loại virus này.
Tiến sĩ Fivelman nói: “Thử nghiệm kháng thể của chúng tôi cho thấy mọi người phản ứng khác nhau với việc tiêm chủng. Một số người tạo ra phản ứng miễn dịch rất hiệu quả, trong khi những người khác lại không được như vậy. Giờ đây, chúng tôi có thể khẳng định rằng, hồ sơ kháng thể của mỗi người cũng là duy nhất như dấu vân tay của họ. Trước đây, chúng ta chưa biết chính xác có bao nhiêu loại kháng thể trong máu của chúng ta tại một thời điểm; nhiều nhà khoa học ước tính lên tới hơn vài tỷ. Trên thực tế, hiện nay chúng ta biết hầu hết mọi người, dù ốm hay khỏe, đều chỉ có vài chục đến hàng trăm kháng thể riêng biệt hiện diện ở nồng độ cao”.
Các thử nghiệm riêng của Phòng thí nghiệm Y tế Londo đã cho thấy ngày càng nhiều người bị giảm lượng kháng thể sau một thời gian tiêm vaccine phòng Covid-19 (50 đến 500 AU/ml). Nếu ai đó đã xét nghiệm và số lượng kháng thể thấp, có nghĩa là hệ thống miễn dịch của họ có thể không đáp ứng tốt với vaccine so với những người khác và mức độ kháng thể của họ có thể đã giảm đáng kể theo thời gian. Có nghĩa là họ có thể dễ bị nhiễm virus hơn sau một khoảng thời gian.
Phát hiện này củng cố thêm nghiên cứu trước đó của Giáo sư Albert JR Heck - Giáo sư Hóa học và Khoa học Dược phẩm, Đại học Utrecht. Sử dụng phương pháp đo khối phổ, nhóm của ông đã đo hồ sơ kháng thể ở khoảng 100 người, bao gồm cả bệnh nhân Covid-19 và những người được tiêm các loại vaccine Covid-19 khác nhau. Họ không tìm thấy các kháng thể giống nhau ở bất kỳ cá nhân nào, ngay cả khi đã được tiêm cùng một loại vaccine. Nhóm nghiên cứu phát hiện ra rằng, mặc dù sự khác biệt về kháng thể là nhỏ, nhưng điều này có thể có tác động đáng kể. Nếu người nào tạo ra các kháng thể kém hiệu quả hơn, thì họ có thể bị các triệu chứng nghiêm trọng hơn hoặc bị tái nhiễm Covid-19 trong một thời gian ngắn.
Kết quả nghiên cứu cũng cho thấy rằng nồng độ các kháng thể của mỗi cá nhân thay đổi theo một cách riêng trong thời gian bị bệnh hoặc sau khi tiêm chủng. Điều này giúp giải thích tại sao một số người dễ mắc Covid-19 hơn những người khác. “Việc tiêm vaccine sẽ không phát huy hiệu quả giống nhau với tất cả mọi người. Cứ 100 người được tiêm phòng đầy đủ thì có 1 người không phát triển được bất kỳ kháng thể nào sau khi tiêm chủng. Điều đó có nghĩa là, ngay cả khi tất cả số người trưởng thành ở Anh được tiêm phòng, thì sẽ có 500 người không có biện pháp bảo vệ nào, và thậm chí họ không nhận ra điều này” - Tiến sĩ Fivelman cho biết.
Kháng thể ở những người từng mắc Covid-19
Nghiên cứu mới đây của các nhà khoa học Nhật Bản đã cho thấy sự tồn tại của các phản ứng miễn dịch trong 12 tháng sau khi bị một người bị nhiễm Covid-19. Trong nghiên cứu này, họ đã thu thập mẫu máu từ 358 bệnh nhân được xác nhận dương tính với SARS-CoV-2 ở Nhật Bản vào tháng thứ 6 và tháng thứ 12 sau khi bệnh khởi phát. Các mẫu này được phân tích khả năng miễn dịch dịch thể toàn diện. Các nhà khoa học đã điều tra mức độ của các kháng thể phản ứng miễn dịch nhằm xác định các yếu tố vật chủ góp phần vào sự tồn tại của phản ứng kháng thể.
Các kháng thể trung hòa (nAbs) được tạo ra sau khi nhiễm Covid-19 tự nhiên hoặc sau khi tiêm chủng. Việc hiểu rõ những kháng thể này sẽ bảo vệ cơ thể trước sự lây nhiễm SARS-CoV-2 trong thời gian bao lâu và các biến thể mới xuất hiện của nó là vô cùng quan trọng. Mặc dù một số nghiên cứu đã ước tính sự tồn tại của các kháng thể sau khi nhiễm bệnh, nhưng rất ít nghiên cứu theo dõi lâu dài (một năm sau khi nhiễm bệnh), đặc biệt là đối với các biến thể đáng quan tâm của virus.
Nhóm nghiên cứu này tiết lộ rằng những cá nhân hồi phục sau khi bị nhiễm Covid-19 có khả năng miễn dịch mạnh mẽ trong khoảng thời gian 12 tháng sau khi nhiễm bệnh. Tuy nhiên, mức độ kháng thể giảm dần theo thời gian. Điều đặc biệt là ở những bệnh nhân bị bệnh nặng, các kháng thể trung hòa được phát hiện có hiệu quả chống lại các các biến thể của virus SARS-CoV-2.
Giải pháp cho những người có hệ miễn dịch suy yếu
Các nghiên cứu mới đây của các nhà khoa học Italia cho biết, vaccine phòng Covid-19 ít hiệu quả hơn đối với những người có hệ miễn dịch suy yếu. Các nghiên cứu được thực hiện tại bệnh viện Bambino Gesu ở Rome, kết quả cho thấy trung bình có 30% bệnh nhân suy giảm miễn dịch không phát triển khả năng miễn dịch với virus SARS-CoV-2 sau khi được tiêm vaccine, trong khi 70% số bệnh nhân còn lại có phản ứng với vaccine, nhất là sau mũi tiêm thứ hai, nhưng ở mức độ thấp hơn so với người khỏe mạnh và có sự khác biệt giữa các nhóm.
Phát biểu với báo giới, Giáo sư Paolo Palma, Trưởng khoa miễn dịch lâm sàng và tiêm chủng tại bệnh viện Bambino Gesu nhấn mạnh: “Kết quả nghiên cứu của chúng tôi cho thấy việc bảo vệ các nhóm dễ bị tổn thương là cần thiết bằng cách tiêm mũi vaccine thứ ba, điều chỉnh liều lượng hoặc sử dụng các công thức vaccine bổ trợ mới có thể làm tăng phản ứng miễn dịch với virus và duy trì khả năng miễn dịch theo thời gian”. Hiện các nhà khoa học chưa đồng thuận về cách thức triển khai rộng rãi việc tiêm mũi vaccine tăng cường. Một số quốc gia như Mỹ, Anh và Israel đã khởi động các chương trình tiêm vaccine tăng cường, nhưng chỉ có Israel là thực hiện các mũi tiêm bổ sung cho toàn dân.
