Sinh viên lên mạng cho con
Trong vai người muốn xin nhận con nuôi, chúng liên hệ với số điện thoại đăng tin cần cho con nuôi trên một diễn đàn mạng. Sau một hồi thăm dò, đầu dây bên kia cho biết thực ra mình đăng tin giúp người bạn đang ở trọ cùng, cô bạn này đã có thai 5 tháng và hiện đang rất khó khăn, không thể nuôi con được. Chúng tôi đã hẹn gặp tại một quán cà phê nhỏ ở ven Hà Nội. Trước mắt chúng tôi là hai cô gái ước chừng 20-21 tuổi là cùng. Nhân vật chính là cô gái đang mang bầu với cái bụng lùm lùm tên Hiên quê ở Bắc Giang, nhưng tiếp chuyện với chúng tôi chủ yếu là cô bạn cùng trọ tên Hà. Theo lời Hà kể thì Hiên là sinh viên năm thứ 2 của một trường cao đẳng, có hoàn cảnh khá khó khăn, mẹ mất sớm, bố thì không có công việc ổn định, suốt ngày say xỉn, họ hàng thì tứ tán, không có ai cưu mang nổi. Hiên xuống Hà Nội thi 2 năm thì mới đỗ cao đẳng, vừa học vừa đi nhận vàng mã về làm để kiếm tiền trang trải. Hà quen Hiên cách đây hơn 1 năm, khi Hiên cùng anh người yêu dọn đến ở cùng khu trọ. Mới đầu Hiên và Tuân (người yêu Hiên) nói là cả hai đã ăn hỏi nên ở chung với nhau, chờ khi Hiên ra trường thì sẽ cưới nên cả khu trọ coi việc hai người “góp gạo thổi cơm chung” là việc… bình thường. Mãi sau này khi anh người yêu này bỗng nhiên “lặn mất tăm” thì mọi người mới vỡ lẽ là chẳng có đám ăn hỏi nào cả. Hóa ra lên Hà Nội được một thời gian thì Hiên quen và yêu Tuân. Do hoàn cảnh cũng khó khăn nên sau khi yêu nhau khoảng nửa năm, Tuân đề nghị sống chung, thấy Tuân là người cũng có vẻ hiền lành, lại đã đi làm nên sau nhiều đắn đo Hiên đã đồng ý.
“Thằng đó (Tuân) nó làm nhân viên kinh doanh, hai đứa ở với nhau cũng gần 1 năm rồi. Mới đầu khi biết bé này (Hiên) có thai, nó cũng bảo giữ lại để về nhà nói chuyện với bố mẹ rồi cưới. Bé này cũng tin nên cứ giữ lại. Rồi hôm đi học, thằng đó ở nhà lẳng lặng thu dọn đồ đạc và… biến mất. Nó để lại ở đầu giường 500 nghìn cho con bé, cũng chẳng nhắn nhủ gì. Chỉ biết thằng đó quê tận Hà Tĩnh, bọn em cũng nhờ bạn nó chỉ đường về nhà, nhưng xa mấy trăm cây số, lại không biết đường đi lối lại, bụng thì to, tiền thì chẳng có, mà đi đến nhà nó, biết người ta có nhận cho không” - Hà nói. Cũng theo lời Hà thì sau khi bị người yêu bỏ, Hiên cũng không có tiền trả tiền nhà nên cô thương tình cho sang ở nhờ đến ngày sinh. Nguyện vọng của Hiên là tìm được người xin nhận con, chỉ cần lo cho cô ăn ở đến sau khi sinh nở và bồi dưỡng thêm vài triệu để cô đóng học phí khi chưa đủ sức khỏe để làm lại là được. Tôi hỏi bé trong bụng là trai hay gái, Hiên bảo hôm rồi em định đi bỏ, bác sĩ bảo thai là bé trai, 5 tháng rồi nên không bỏ được nữa.
Cũng giống như trường hợp cô bé nhẹ dạ trên, chỉ lướt một vòng trên các diễn đàn mạng, chúng tôi bắt gặp không biết bao nhiêu tin rao tìm người nhận con nuôi. Kiểu như: “Em đang có nhu cầu tìm gia đình xin nhận con nuôi, thai đã 35-36 tuần, một bé trai khỏe mạnh, có giấy xét nghiệm sức khỏe, siêu âm và khám bác sĩ định kỳ đầy đủ. Em muốn cho con vì có những việc không tiện nói ra ở đây, mọi vấn đề thắc mắc cần giải thích hãy liên lạc với em 093353…”. Hay “Em là sinh viên, đã mang thai 24 tuần nhưng không thể kết hôn do điều kiện công việc của người yêu. Gia đình 2 bên cũng chưa biết, bản thân em thì không cho phép bỏ con đi nên em muốn tìm một gia đình yêu thương thực sự, có khả năng cưu mang chăm sóc bé”. “Tình hình mình có đứa bạn mang thai tháng thứ 6 và không đủ điều kiện để mang thai tiếp, cần tìm mẹ nào có lòng muốn xin con nuôi. Cô ấy không yêu cầu tiền bạc sau khi sinh đâu, nhưng vì lý do riêng không có nhà ở và không có chi phí cơm nước nên chỉ yêu cầu lo được đến lúc sinh bé thôi ạ. Liên hệ, nếu đúng người mình sẽ dẫn đi gặp bạn của mình 090804…”
Cho con hay… bán con
Tiếp tục liên lạc với một số điện thoại khác đăng tin “có người bạn muốn cho con”, chúng tôi thực sự bất ngờ khi chủ nhân số điện thoại này liến thoắng hỏi giọng tỉnh bơ: Anh chị bao nhiêu tuổi, làm gì, kinh tế ra sao, chị cần con trai hay con gái… Tôi cho biết mình chỉ là giáo viên, chồng làm nhân viên kinh doanh, hai vợ chồng lương cũng chừng trên chục triệu thôi nhưng có nhà ở nên có khả năng nuôi con. Chúng tôi muốn có một bé trai. Đầu dây bên kia vẫn tỉnh bơ: “Thế thì cũng nuôi con được, nhưng em nói trước là đứa này nó cũng hoàn cảnh lắm, nó đang đi học mà giờ nghỉ sinh thì cần tiền để chạy chọt các thầy, thi cử cho điểm nó ổn ổn tí. Chứ nếu bị đuổi học thì gia đình biết lại to chuyện. Thế nên anh chị lo giúp nó tiền ăn ở đến khi sinh, tiền viện phí và bồi dưỡng thêm cho nó khoảng 20 triệu để nó lo học hành. Chị đưa trước một nửa, sinh xong đưa nốt cũng được”. Choáng với yêu cầu trên, chúng tôi thoái thác vì lý do không đủ điều kiện.
Một người có nhu cầu cho con khác đồng ý gặp chúng tôi. Trái với tưởng tượng của chúng tôi về một cô bé quê mùa, rụt rè, ngó trước nhìn sau khi gặp người muốn nhận con, cô gái với cái bụng chừng 7 tháng khá xinh đẹp và không có vẻ gì là quá khó khăn. Cô gái nói luôn: “Về lý do cho con thì em xin phép không nói, cũng là bất đắc dĩ thôi. Em chỉ cần một gia đình tốt cho con em sau này, nuôi nấng tử tế và coi nó như con ruột. Anh chị không cần cho biết tên tuổi, địa chỉ cũng được, em sẽ không bao giờ hỏi han hay làm phiền”. Cuối cùng, chúng tôi hỏi cô có yêu cầu gì không, cô gái hẹn: Thôi, anh chị cứ về, có gì em liên lạc lại sau. Và cuối ngày, tin nhắn từ cô gái vào máy điện thoại của chúng tôi: “Thực sự thì em cho con không phải vì tiền, nhưng em có yêu cầu anh chị lo cho em tới lúc sinh và 20 triệu là tiền bồi dưỡng sức khỏe, chi tiêu sau khi sinh vì em chưa đi làm được. Cũng là khoản để anh chị minh chứng mình có khả năng nuôi bé tốt, chứ cho bé vào gia đình hoàn cảnh quá em cũng không nỡ. Nếu anh chị đồng ý thì liên lạc lại em”.
Xin con trên mạng cũng lắm gian nan
Thông qua diễn đàn mạng, chị L (TP Hồ Chí Minh) đăng tin xin con nuôi.
Chị kể do lập gia đình đã lâu mà không có con, gia đình nhà chồng tạo nhiều sức ép nên vợ chồng chị chuyển lên Đà Lạt sống và gần đây có nói dối gia đình là đang mang thai 3 tháng. Sau khi đăng tin cần nhận con nuôi của người mang thai 3 tháng, chị nhận được nhiều cuộc điện thoại, nhưng người thì ở xa quá, người thì ra điều kiện số tiền bồi dưỡng quá cao, người thì đòi hỏi hộ khẩu, xác minh, người thì là môi giới bán con nên mất nhiều thời gian mà chị chưa tìm được người cho con nuôi phù hợp. Mãi gần đây, có một bạn sinh viên ở TP HCM đồng ý cho con. Vợ chồng chị đã đón bạn sinh viên này về nhà chăm sóc cho tới khi sinh, thống nhất sau khi sinh bồi dưỡng khoảng 2 triệu đồng. Chị cho biết, để tránh trường hợp người mẹ này đòi lại con, chị đã lên kế hoạch trực tiếp làm các hồ sơ, thủ tục sinh đẻ, tất cả đều lấy tên tuổi, địa chỉ của chị. Sau khi sinh, chị sẽ giao tiền cho người mẹ đẻ và đón bé về.
Gian nan hơn, chị T (Đăk Lăk) lên mạng cầu cứu: “Vợ chồng mình hiếm muộn 6 năm nay, đi làm thụ tinh ống nghiệm nhiều lần rồi mà không được. Chúng mình nói với gia đình là nhờ người mang thai hộ và đã có em bé, còn vài ngày nữa sinh. Trong thời gian này, mình nuôi một em sinh viên để nhận cho trùng thời điểm. Khổ thay, em ấy mới sinh xong nhưng thai nhi bị dị tật quá nhiều do em ấy uống thuốc phá thai mà không được. Vợ chồng mình thực sự suy sụp… Mình mong ai đọc được dòng tâm sự này giúp mình với, thời gian gấp lắm rồi…”. Chị H, một phụ nữ đơn thân cũng cho biết, do thèm hơi ấm trẻ thơ nên chị đã đăng tin xin một bé gái về nuôi. Sau tin đăng, có một trường hợp hứa cho con với câu chuyện tình lầm lỡ sướt mướt. Chị đã nhận người phụ nữ này về sống cùng, chăm sóc nhưng gần đến ngày sinh qua tìm hiểu chị mới tá hỏa vì hóa ra cô gái này thực ra là gái bán hoa nhưng cũng vẫn chấp nhận. Khổ thay, cuối cùng niềm vui cũng không mỉm cười với chị khi người mẹ kia sinh xong lại đổi ý, nhất định không cho chị bế bé về. Chị cũng đã liên hệ với một Trung tâm bảo trợ xã hội, nhưng cò mồi ở đây hét giá hàng trăm triệu đồng nên đến nay chị vẫn chưa thể nhận con nuôi.
Cảnh giác với buôn bán trẻ em
Chỉ bằng một vài thực nghiệm nhỏ như vậy, chúng tôi đủ thấy việc cho, nhận con nuôi trên mạng quá dễ dàng. Trước tiên đây là sự báo về lối sống dễ dãi của các bạn trẻ, song cũng là “mảnh đất” màu mỡ cho các đối tượng phạm tội mua bán trẻ em hoạt động. Hầu hết những trường hợp có nhu cầu xin con nuôi mà chúng tôi tìm hiểu đều cho biết, đã từng gặp rất nhiều “cò mồi” với các chiêu vòi tiền môi giới, tiền bồi dưỡng lên tới hàng chục triệu đồng. Thậm chí có những bà mẹ bán con một cách rất… “chuyên nghiệp”. Đã từng có trường hợp một người mẹ bán con tới 5 lần, và mới đây bị phát hiện là đã nhiễm căn bệnh HIV. Chẳng ai dám chắc đứa con mà người này bán đi không bị nhiễm HIV.
Còn đối với người cho con, nếu không xác minh kỹ về người nhận con thì rất dễ biến con đẻ của mình thành mồi ngon cho những kẻ buôn bán trẻ em trá hình người nhận con nuôi. Theo quy định của pháp luật thì khi đăng ký việc nuôi con nuôi, bên cho, bên nhận con nuôi phải có mặt; nếu người được nhận làm con nuôi từ đủ 9 tuổi trở lên, thì cũng phải có mặt... Về trình tự đăng ký việc nuôi con nuôi, người nhận con nuôi phải trực tiếp nộp hồ sơ nhận con nuôi cho Ủy ban nhân dân cấp xã, nơi đăng ký việc nuôi con nuôi. Trước khi đăng ký việc nuôi con nuôi, cán bộ Tư pháp hộ tịch phải kiểm tra, xác minh kỹ về tính tự nguyện của việc cho và nhận con nuôi, tư cách người nhận con nuôi, mục đích người nhận con nuôi. Trong khi đó, việc cho và nhận con nuôi thông qua mạng Internet như trên hầu hết đã bỏ qua toàn bộ quy định này, sẽ không tránh khỏi những rủi ro. Hơn nữa, việc cho nhận con nuôi nếu không tuân thủ đầy đủ các quy định của pháp luật, thì sau này việc làm khai sinh cho đứa trẻ sẽ gặp nhiều khó khăn, chưa nói đến việc những người nhận con nuôi sẽ bị các đối tượng môi giới, cò mồi, lật lọng đòi lại đứa trẻ để rao bán cho người khác kiếm lời.
Việc lên mạng rao bán con đang diễn ra phổ biến và có diễn biến khá phức tạp, kéo theo đó là hệ lụy về mặt pháp lý đối với việc cho, bán con. Các cơ quan chức năng cần có những biện pháp can thiệp, không để tội phạm lợi dụng.
