Lễ hội Ném Thượng 2018: "Ông ỉn" được quây bạt "chém kín"

ANTD.VN - Năm thứ 3 liên tiếp, lễ hội Ném Thượng ở Bắc Ninh thực hiện việc không công khai việc chém lợn tế lễ.
Năm thứ 3 liên tiếp, lễ hội Ném Thượng ở Bắc Ninh thực hiện việc không công khai việc chém lợn tế lễ.

Sáng nay 21-2 (mồng 6 Tết Mậu Tuất), người dân thôn Ném Thượng (phường Khắc Niệm, TP Bắc Ninh) tổ chức lễ chém lợn tế Thánh vốn được xem là truyền thống lâu đời của làng.

Lễ hội chém lợn ở làng Ném Thượng nhiều năm trước đây luôn là một trong những điểm “nóng” gây tranh cãi bởi những hình ảnh bị cho là bạo lực, phản cảm khi nghi lễ chém lợn được thực hiện công khai ngay giữa sân đình trước sự chứng kiến của hàng nghìn người cả già lẫn trẻ. Tục dùng tiền phết vào máu “ông ỉn” để cầu may cũng từng vấp phải sự phản ứng trái chiều từ dư luận.

Năm 2015, Bộ VHTT&DL từng khuyến cáo người dân Ném Thượng không giữ tục lệ này song nghi thức chém lợn vẫn diễn ra công khai. Năm 2016, lãnh đạo UBND tỉnh Bắc Ninh cùng các cơ quan chức năng đã vận động thành công nhân dân làng Ném Thượng điều chỉnh tục lệ này, cụ thể là không chém lợn giữa sân đình. Từ đó đến nay, hai “ông ỉn” vốn được xem là vật tế lễ được đưa vào khu vực riêng để làm “cỗ ngọc tế Thánh”.

Lễ hội Ném Thượng 2018: "Ông ỉn" được quây bạt "chém kín" ảnh 1

Hai "ông ỉn" được đưa vào khu vực sân đình Ném Thượng vào tối mồng 5 tháng Giêng để chuẩn bị làm lễ tế vào trưa ngày mồng 6  

Cụ thể,  lễ hội Ném Thượng năm nay tiếp tục thực hiện việc “chém kín” hai “ông ỉn” tại khu vực được quây bạt riêng. Địa điểm quây bạt là ở phía bên trái đình Ném Thượng, bạt được quây kín cả bốn phía, rộng khoảng 30-40m2, phía bên ngoài ghi rõ: “Khu vực làm cỗ ngọc tế Thánh”.

Xung quanh khu vực dựng bạt có rất đông lực lượng an ninh, bảo vệ để những người không nhiệm vụ tham gia nghi lễ “chém lợn” không thể tiếp cận, cũng như không để lọt các hình ảnh gây tranh cãi về nghi lễ này ra ngoài.

Trước đó, từ sáng sớm nay, hai “ông ỉn” – vật tế lễ đã được đoàn tế rước từ sân đình Ném Thượng đi xung quanh làng để người dân và du khách thập phương có thể diện kiến. Trên suốt dọc đường rước, người dân hai bên đường đều đổ xô ra xem, “mừng tuổi” hai “ông ỉn” và mang mâm bánh kẹo trà thuốc ra mời đoàn tế.

Được biết, hai “ông ỉn” được chăm sóc theo chế độ đặc biệt trong suốt 1 năm qua, đến khi tế lễ thì mỗi “ông ỉn” nặng hơn 1,5 tạ.

Khu vực sân đình Ném Thượng - nơi diễn ra các nghi lễ chính thức của lễ hội

Đến khoảng 11h trưa thì hai “ông ỉn” được đưa quay trở lại đình Ném Thượng để chuẩn bị cho việc thực hiện nghi lễ. Trước khi nghi lễ “chém lợn” diễn ra, các bô lão trong làng Ném Thượng cũng đã làm các thủ tục tâm linh truyền thống như trao đao cho hai thủ đao nhận nhiệm vụ chém lợn, nghi thức “ông tướng phất cờ” trước phần khai đao...

Khu vực được quây bạt kín để tiến hành nghi lễ "trảm" hai "ông ỉn" để làm "cỗ ngọc tế Thánh"

Cùng với phần lễ được nhiều người quan tâm, phần hội của lễ hội Ném Thượng cũng đã diễn ra với nhiều hoạt động văn hóa, văn nghệ độc đáo và các trò chơi dân gian truyền thống.

Ông Lê Đình Thực – Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Bắc Ninh cho biết, việc thay đổi nghi thức tế lễ tại lễ hội Ném Thượng nhằm đảm bảo an toàn cũng như tính thẩm mỹ của lễ hội và để có được sự thay đổi này là nhờ nỗ lực rất lớn của chính quyền cũng như người dân địa phương.

Lễ hội Ném Thượng có lịch sử hơn 800 năm, do ảnh hưởng từ chiến tranh nên lễ hội đã bị mai một. Từ năm 1999, lễ hội được khôi phục và tổ chức đều đặn hàng năm vào mồng 5 và mồng 6 tháng Giêng Âm lịch.

Nghi lễ chém lợn mô phỏng lại hành động chém lợn rừng khao quân của vị tướng Lý Đoàn Thượng dưới triều Lý, nhằm tôn vinh công lao của Thành hoàng Lý Đoàn Thượng, nhắc nhở con cháu về truyền thống anh dũng của các bậc tiền bối có công bảo vệ đất nước. Đồng thời tăng cường tình đoàn kết dân tộc và cầu mong cho năm mới được no ấm, đầy đủ, mùa màng bội thu.