Lấy tiền bảo hiểm "một cục", dễ gánh chịu rủi ro

ANTD.VN - Lo lắng chính sách thay đổi khiến lương hưu thấp và có thể xảy ra vỡ quỹ Bảo hiểm xã hội (BHXH), nhiều người lao động muốn nhận BHXH một lần.

Thông tin từ BHXH Việt Nam cho biết, tại Việt Nam, bình quân mỗi năm có khoảng  600.000 người nhận BHXH một lần trong 5 năm trở lại đây. Đơn cử, trong năm 2016, đã có hơn 665.300 người lao động quyết định nhận BHXH một lần. Việc nhận trợ cấp BHXH một lần đồng nghĩa với việc người lao động chấp nhận rời khỏi mạng lưới an sinh xã hội và có thể gánh chịu những rủi ro như không đảm bảo được cuộc sống khi về già.

Nhận định từ phía cơ quan BHXH cho biết, qua theo dõi, những lao động trẻ, lao động chưa qua đào tạo nghề tập trung ở những vùng sử dụng nhiều lao động, dễ dàng di chuyển lao động, tìm kiếm việc làm có xu hướng xin hưởng BHXH một lần nhiều hơn. Mặt khác, đời sống người lao động hiện còn nhiều khó khăn, tiền lương thấp nên người lao động muốn lấy BHXH một lần để có tiền trang trải trước mắt mà chưa nghĩ đến khi về già. Bên cạnh đó, nhiều lao động lo sợ vỡ quỹ BHXH, trượt giá… có thể khiến họ mất hết quyền lợi nên muốn cầm tiền trong tay cho chắc.

Chia sẻ tại hội nghị đối thoại về thực hiện chính sách BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) với doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam diễn ra mới đây, đại diện một doanh nghiệp tại Khu chế xuất Tân Thuận, TP.HCM cho biết, nhiều người lao động đã xin nghỉ để hưởng chế độ BHXH một lần. Theo đại diện doanh nghiệp này, nhiều người lao động đã gắn bó từ những ngày đầu thành lập và tính đến nay cũng tham gia BHXH được gần 20 năm. Tuy nhiên, người lao động muốn nghỉ thay vì chờ đủ tuổi để hưởng lương hưu là do có thông tin từ ngày 1-1-2018 có sự thay đổi về cách tính và lương hưu sẽ giảm. 

Không chỉ bản thân người lao động quyết định nhận tiền BHXH một lần, thực tế cũng ghi nhận việc các doanh nghiệp hỗ trợ để người lao động lớn tuổi nghỉ việc như tại một số doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Đồng Nai. Trước thực tế này, các chuyên gia cho rằng, người lao động cần tỉnh táo, cân nhắc kỹ lưỡng khi nghỉ trước tuổi, bởi số tiền nhận được trước mắt có thể lớn, nhưng cũng chỉ tương đương khoảng 1 năm thu nhập. Quan trọng hơn là cơ hội việc làm đối với những lao động lớn tuổi sẽ khó khăn hơn nên khó có điều kiện tiếp tục tham gia BHXH để được hưởng chế độ hưu trí. 

Trước lo ngại vỡ quỹ BHXH, ông Bùi Sĩ Lợi, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội khẳng định: “Quỹ BHXH là quỹ do Nhà nước bảo hộ và Nhà nước sẽ có trách nhiệm đối với quỹ này để đảm bảo an sinh xã hội cho người dân. Hiện nay, Quỹ BHXH đang đầu tư có lãi, quỹ kết dư khoảng 500.000 tỷ đồng. Năm 2016, lãi suất bình quân của đầu tư tăng trưởng là 7,8%. Đồng thời, chính sách BHXH đang tiến dần đến nguyên tắc đóng hưởng, nghĩa là đóng ít hưởng ít, đóng cao hưởng cao, do đó sẽ Quỹ không thể vỡ hoặc mất cân đối”.

Trong khi đó, Phó Tổng giám đốc BHXH Việt Nam Trần Đình Liệu nhấn mạnh: “Thay vì lo lắng, chúng ta nên vận động người lao động đóng, tham gia BHXH lâu dài để đảm bảo chế độ an sinh khi ốm đau, về già. Quỹ BHXH sẽ không bao giờ bị vỡ, chính sách sẽ có những điều chỉnh sao cho phù hợp”. 

Trước lo ngại mức lương hưu thấp, không đáp ứng được các nhu cầu của cuộc sống, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam cho rằng, cách tính lương hưu dựa trên mức đóng hưởng, trong đó căn cứ vào chỉ số trượt giá để điều chỉnh mức hưởng lương hưu theo hướng có lợi cho người lao động. Còn về việc người lao động muốn nhận BHXH một lần, ông Trần Đình Liệu khuyến cáo: “Nếu không tính toán lâu dài, đến khi hết tuổi lao động, cuộc sống sẽ hết sức khó khăn”.