Làm thế nào để đòi lại tiền đặt cọc mua nhà?

ANTD.VN - Hỏi: Cách đây 3 tháng tôi có đặt cọc mua một ngôi nhà với số tiền là 50 triệu đồng. Hợp đồng đặt cọc giữa tôi và bên bán nhà được lập thành văn bản hẹn sau một tháng sẽ giao đủ tiền và sang tên sổ đỏ ngôi nhà. Tuy nhiên, sau đó ít ngày, tôi phát hiện giấy sở hữu nhà ở của ngôi nhà lại đứng tên người khác chứ không phải người bán cho tôi nên tôi quyết định không mua nhà nữa và xin lấy lại tiền cọc nhưng bên bán không đồng ý. Xin hỏi luật sư, trong trường hợp này tôi có được đòi lại tiền cọc không? Đỗ Hữu Dũng (Hải Phòng)

Làm thế nào để đòi lại tiền đặt cọc mua nhà? ảnh 1Luật sư Lê Hồng Vân - Đoàn Luật sư Hà Nội

Trả lời: Theo BLDS 2015, giao dịch dân sự là hợp đồng hoặc hành vi pháp lý đơn phương làm phát sinh, thay đổi hoặc chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự. Đặt cọc là việc một bên (sau đây gọi là bên đặt cọc) giao cho bên kia (sau đây gọi là bên nhận đặt cọc) một khoản tiền hoặc kim khí quý, đá quý hoặc vật có giá trị khác (sau đây gọi chung là tài sản đặt cọc) trong một thời hạn để bảo đảm giao kết hoặc thực hiện hợp đồng. Trường hợp hợp đồng được giao kết, thực hiện thì tài sản đặt cọc được trả lại cho bên đặt cọc hoặc được trừ để thực hiện nghĩa vụ trả tiền; nếu bên đặt cọc từ chối việc giao kết, thực hiện hợp đồng thì tài sản đặt cọc thuộc về bên nhận đặt cọc; nếu bên nhận đặt cọc từ chối việc giao kết, thực hiện hợp đồng thì phải trả cho bên đặt cọc tài sản đặt cọc và một khoản tiền tương đương giá trị tài sản đặt cọc, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

Như vậy, hợp đồng đặt cọc là một dạng giao dịch dân sự. Theo thông tin anh cung cấp, anh ký hợp đồng đặt cọc mua nhà nhưng bên bán nhà không phải là chủ sở hữu của căn nhà đó. Nếu bên bán nhà có hành vi lừa dối, làm anh hiểu nhầm rằng họ là chủ sở hữu căn nhà thì giao dịch dân sự vô hiệu do bị lừa dối. “Khi một bên tham gia giao dịch dân sự do bị lừa dối hoặc bị đe dọa thì có quyền yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch dân sự đó là vô hiệu. Lừa dối trong giao dịch là hành vi cố ý của một bên hoặc của người thứ ba nhằm làm cho bên kia hiểu sai lệch về chủ thể, tính chất của đối tượng hoặc nội dung của giao dịch dân sự nên đã xác lập giao dịch đó. Đe dọa trong giao dịch là hành vi cố ý của một bên hoặc người thứ ba làm cho bên kia buộc phải thực hiện giao dịch nhằm tránh thiệt hại về tính mạng, sức khỏe, danh dự, uy tín, nhân phẩm, tài sản của mình hoặc của cha, mẹ, vợ, chồng, con của mình”.

Theo đó, anh có thể yêu cầu bên bán nhà trả lại số tiền cọc. Nếu bên bán không đồng ý, anh có thể làm đơn khởi kiện đến TAND để yêu cầu tuyên bố hợp đồng đặt cọc đó vô hiệu do anh bị lừa dối. Khi giao dịch dân sự vô hiệu thì các bên khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả cho nhau những gì đã nhận…