Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng phát biểu tại cuộc họp của Ủy ban Đổi mới giáo dục và đào tạo
Các phương án đổi mới hệ thống giáo dục
Theo Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, trong Nghị quyết 29/NQ-TƯ về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục đào tạo có nêu, trước mắt giữ cơ bản hệ thống giáo dục nhưng có những vấn đề cần phải xem xét ngay vì liên quan đến đổi mới chương trình, sách giáo khoa. Theo đó, đối với giáo dục phổ thông thì chương trình, sách giáo khoa sẽ đổi mới theo định hướng tích hợp ở dưới, phân hóa ở bên trên, sâu theo năng khiếu. Bậc giáo dục ĐH thì có phân loại thành ĐH nghiên cứu, ứng dụng, thực hành, đáp ứng 2 yêu cầu, đó là tương thích quốc tế; đảm bảo tính liên thông mở để xây dựng xã hội học tập suốt đời.
Đối với đổi mới hệ thống giáo dục nghề nghiệp và ĐH, các đại biểu đã trao đổi, thảo luận và thống nhất cơ bản về hệ thống giáo dục nghề nghiệp từ sơ cấp nghề đến trung cấp nghề, cao đẳng nghề. Theo đó, sẽ tiến hành sáp nhập, tổ chức lại các trung tâm dạy nghề, giáo dục thường xuyên, kỹ thuật tổng hợp ở quận/huyện; các trường trung cấp chuyên nghiệp và trung cấp nghề; cao đẳng và cao đẳng nghề. Còn hệ thống giáo dục ĐH sẽ được phân loại theo 2 hướng: Nghiên cứu và nghề nghiệp, ứng dụng, thực hành.
Góp ý về đổi mới chương trình và sách giáo khoa để trình Quốc hội xem xét, các thành viên Ủy ban đồng tình với chủ trương tách riêng hai khâu này. Từ đó, cho phép một chương trình có thể có nhiều bộ sách giáo khoa, còn chương trình là căn cứ kiểm định, đánh giá chất lượng giáo dục. Về chương trình ở bậc giáo dục phổ thông, theo đề xuất của Bộ GD-ĐT, được tập trung đổi mới ở từng cấp học theo hướng tăng cường các môn và chủ đề tích hợp ở tiểu học và THCS; phân hóa mạnh với việc tăng các môn tự chọn, giảm số môn bắt buộc ở THPT.
Về những phương án tổ chức kỳ thi THPT quốc gia, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phạm Vũ Luận cho biết kỳ thi quốc gia sẽ kế thừa những mặt mạnh, những thành công của kỳ thi tốt nghiệp THPT cũng như những ưu điểm của kỳ tuyển sinh ĐH,CĐ theo hình thức “ba chung”. Công tác tổ chức coi thi, chấm thi sẽ được tiến hành theo cụm do các trường ĐH, CĐ chủ trì. Đề thi gồm các câu hỏi ở 4 trình độ tư duy: Nhận biết, thông hiểu, vận dụng và vận dụng nâng cao với phần cơ bản đáp ứng cho hầu hết thí sinh, vừa có phần nâng cao nhằm phân hóa năng lực học sinh.
Tại phiên họp, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết một nội dung lớn trong tổ chức kỳ thi và việc sử dụng kết quả kỳ thi chung là việc học sinh sau khi có kết quả thi mới đăng ký vào các trường ĐH, CĐ. Đây là đổi mới rất lớn, có ý nghĩa quan trọng trong kỳ thi quốc gia sắp tới. Theo đó, quan điểm được thống nhất về nguyên tắc là một kỳ thi quốc gia, đảm bảo trung thực, là cơ sở xét tuyển cho các trường ĐH.
Lựa chọn phương án tối ưu
Phát biểu kết luận cuộc họp, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho rằng hệ thống giáo dục nghề nghiệp phải được chuẩn hóa lại từ sơ cấp nghề đến trung cấp nghề, cao đẳng nghề theo hướng liên thông mở, có sự quản lý thống nhất giữa Bộ GD-ĐT và Bộ LĐ-TB&XH. Hệ thống ĐH phân loại thành ĐH nghiên cứu và ĐH nghề nghiệp, ứng dụng, thực hành. Thủ tướng yêu cầu Bộ GD-ĐT khẩn trương biên soạn chương trình chuẩn, thống nhất, đồng thời, tiếp tục nghiên cứu và đưa ra các phương án biên soạn sách giáo khoa để báo cáo Quốc hội.
Về kỳ thi quốc gia, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh việc tổ chức một kỳ thi được sự đồng thuận xã hội, nổi rõ nhất là 2 yêu cầu xét tốt nghiệp và làm cơ sở căn cứ xét tuyển vào ĐH. Đối với 3 phương án thi của Bộ GD-ĐT, Thủ tướng đề nghị Bộ tiếp tục lắng nghe các nhà khoa học, chuyên gia, ý kiến của người dân, các phương án của các đại biểu đưa ra tại phiên họp, từ đó lựa chọn phương án tối ưu, căn bản tạo thuận lợi cho học sinh. “Bộ trưởng Bộ GD-ĐT chịu trách nhiệm về vấn đề này và sớm lựa chọn phương án để công bố. Bộ chọn phương án nào thì phải nêu rõ lý lẽ, giải thích cho người dân, xã hội hiểu và ủng hộ” - Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng yêu cầu.
Sáng cùng ngày, Thủ tướng Chính phủ cũng đã chủ trì cuộc họp về giao quyền tự chủ đối với các trường đại học công lập. Cho rằng việc thực hiện chủ trương tự chủ đại học còn chậm, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề nghị thúc đẩy mạnh việc giao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm cho các trường đại học, từ tự chủ về nhiệm vụ đào tạo, bộ máy tổ chức và cán bộ, tự chủ về lương, thu nhập; tự chủ về chi thường xuyên, chi đầu tư.
