Xử lý việc lựa chọn giới tính thai nhi
(ANTĐ) - Ngày nay, tâm lý muốn sinh con trai vẫn hiển hiện trong một bộ phận không nhỏ các cặp vợ chồng trẻ, thậm chí nhiều trường hợp sẵn sàng phá bỏ thai nhi chỉ vì đó là con gái. Các ấn phẩm tuyên truyền, các phòng khám, siêu âm thực hiện lựa chọn giới tính thai nhi cũng ngày càng phát triển rầm rộ... Trả lời phỏng vấn Báo ANTĐ, Bác sĩ Nguyễn Đình Bách (ảnh) - Phó Chánh thanh tra Tổng cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình (DS-KHHGĐ) cho biết, bắt đầu từ tuần tới, Thanh tra Tổng cục sẽ thanh tra và xử lý nghiêm khắc những hình thức vi phạm Pháp lệnh Dân số nói trên.
 |
- PV: Lựa chọn giới tính thai nhi là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng mất cân bằng giới tính. Xin ông cho biết, nếu tình trạng này kéo dài sẽ ảnh hưởng thế nào đến sự phát triển của đất nước trong tương lai?
- BS. Nguyễn Đình Bách: Theo tiêu chuẩn chung của thế giới, tỷ lệ giới tính khi sinh dao động trong khoảng 103 đến 107/100 (số bé trai/số bé gái lúc sinh) là phù hợp. Thế nhưng ở nước ta hiện nay, tỷ lệ giới tính khi sinh đã ở mức 112/100, trong đó có những tỉnh, thành phố có tỷ lệ lên đến 125/100, thậm chí nếu tính ở cấp xã, phường thì tỷ lệ này ở một số địa phương còn cao hơn rất nhiều. Đây là giai đoạn quá độ hay cũng có thể nói là một quy luật khó tránh khỏi đối với mỗi quốc gia trong quá trình ổn định cơ cấu dân số, song nếu để tình trạng này kéo dài quá lâu sẽ dẫn đến nhiều hệ quả tiêu cực đối với sự phát triển của đất nước.
Ước tính, nếu như tỷ lệ giới tính khi sinh hiện nay tiếp tục kéo dài trong 10 năm tới thì đến năm 2030, nước ta sẽ có khoảng 3-4 triệu nam giới không lấy được vợ vì... không có cô dâu. Không những thế, sự mất cân bằng giới tính còn dẫn đến sự mất cân bằng trong cơ cấu lao động, ảnh hưởng đến cơ cấu kinh tế, xã hội, an sinh xã hội... của đất nước.
| Bên cạnh việc tăng cường thanh kiểm tra và xử lý nghiêm khắc hành vi vi phạm lựa chọn giới tính thai nhi, Tổng cục DS-KHHGĐ cũng đang nghiên cứu giải pháp hỗ trợ kinh tế cho các gia đình sinh 2 con gái, nhằm giảm sự mất cân bằng giới tính. Ông Nguyễn Đình Bách cho rằng, đây là một ý tưởng hay mà Đài Loan (Trung Quốc) đã thực hiện khá hiệu quả. Bởi ngoài tâm lý muốn sinh con trai nối dõi tông đường, các cặp vợ chồng còn khao khát sinh con trai vì... có người phụng dưỡng tuổi già. Do đó nếu được hỗ trợ kinh tế, giải pháp an sinh xã hội đảm bảo cuộc sống của họ lúc tuổi già sẽ giảm được khao khát muốn sinh con trai. |
- PV: Luật pháp nước ta nghiêm cấm hành vi lựa chọn, tuyên truyền lựa chọn giới tính khi sinh, song hiện nay, các phòng khám, các ấn phẩm tuyên truyền lựa chọn giới tính thai nhi rất phổ biến. Đâu là nguyên nhân của thực trạng này, thưa ông?
- BS. Nguyễn Đình Bách: Pháp lệnh Dân số Việt Nam tháng 3-2003 đã có quy định nghiêm cấm hành vi lựa chọn, tuyên truyền lựa chọn giới tính khi sinh dưới mọi hình thức. Tuy nhiên, việc phổ biến, triển khai các quy định này vào thực tiễn cộng đồng chưa được thực hiện một cách nghiêm túc, quyết liệt.
Gần như chưa có sự vào cuộc của các cơ quan chức năng khác có liên quan, thậm chí nhiều cơ quan chức năng còn cổ súy, cố tình vi phạm pháp luật trong lĩnh vực này. Chúng ta có thể dễ dàng tìm thấy các sách báo, ấn phẩm như: Sinh con theo ý muốn, Nghệ thuật sinh con trai con gái, Mang thai nên biết... tại các sạp sách báo vỉa hè hay những hiệu sách lớn, có uy tín. Vào Internet cũng dễ dàng tìm thấy hàng loạt những trang web có đăng tải nội dung phổ biến kiến thức lựa chọn giới tính thai nhi... Những ấn phẩm, trang web đăng tải các nội dung bị pháp luật nghiêm cấm như vậy vẫn được các cơ quan chức năng có thẩm quyền cấp phép, cho đăng tải, cho lưu hành.
Các biện pháp tuyên truyền, vận động thực hiện Pháp lệnh Dân số về lĩnh vực này cũng chưa mạnh mẽ, chưa đem lại hiệu quả cao.
- PV: Chúng ta có thể kỳ vọng gì vào đợt kiểm tra sắp tới, thưa ông?
- BS. Nguyễn Đình Bách: Từ đầu tháng 5-2009, Thanh tra Tổng cục DS-KHHGĐ đã tiến hành kiểm tra chuyên đề về nội dung thông tin điện tử tuyên truyền, phổ biến kiến thức lựa chọn giới tính thai nhi. Qua rà soát trên mạng Internet, Thanh tra đã phát hiện 5 trang web có đăng tải các nội dung vi phạm Pháp lệnh Dân số này, trong đó có 2 tờ báo điện tử lớn, 1 tờ quảng cáo bán sản phẩm và 2 trang web cá nhân. Thanh tra đã yêu cầu các trang web nói trên dỡ bỏ toàn bộ những nội dung đăng tải vi phạm và lập biên bản xử lý vi phạm.
Vào đầu tuần tới, Thanh tra Tổng cục sẽ tiếp tục phối hợp với Thanh tra Bộ Y tế, Thanh tra Sở Y tế và Chi cục DS-KHHGĐ các tỉnh, thành tiến hành kiểm tra chuyên đề về ấn phẩm và sách báo xuất bản có nội dung tuyên truyền, phổ biến kiến thức lựa chọn giới tính thai nhi.
Đợt kiểm tra này sẽ được triển khai đồng loạt tại Hà Nội, TP Hồ Chí Minh và Thanh Hóa. Qua kiểm tra nếu phát hiện các ấn phẩm, sách báo có đăng tải nội dung vi phạm sẽ tạm giữ và lập biên bản xử lý nghiêm khắc cơ sở vi phạm. Tiếp đó sẽ tiến hành đợt kiểm tra thứ 3 về nội dung chẩn đoán sớm giới tính thai nhi, bao gồm các phòng siêu âm, các xét nghiệm tế bào chẩn đoán giới tính thai nhi.
Đợt thanh tra này nhằm tăng cường tính răn đe, thay đổi nhận thức của cộng đồng trong việc chấp hành quy định pháp luật, cũng như nhằm tìm ra các nguyên nhân cụ thể dẫn đến tình trạng vi phạm để nghiên cứu biện pháp quản lý cho phù hợp với từng đối tượng cụ thể.
Duy Tiến
(Thực hiện)
