Vận hội mới của nền kinh tế

ANTĐ - Các chuyên gia và cơ quan quản lý cho rằng, không chỉ giới doanh nghiệp, hệ thống các ngân hàng mà cơ quan xây dựng chính sách cũng cần tiếp tục cải cách để nâng cao năng lực cạnh tranh, đồng thời hỗ trợ tốt nhất cho các doanh nghiệp. 

Vận hội mới của nền kinh tế ảnh 1

Bà Nguyễn Thị Hồng - Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam: Cần phản ứng chính sách nhanh nhạy, kịp thời

Vận hội mới của nền kinh tế ảnh 2

“Dưới góc độ quản lý, khi Việt Nam tham gia các Hiệp định thương mại tự do hay Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), quy mô thương mại sẽ tăng lên, dòng đầu tư quốc tế luân chuyển dòng tiền phục vụ thương mại và đầu tư sẽ nhanh hơn. Nếu doanh nghiệp Việt Nam tận dụng được cơ hội khi tham gia hiệp định thì luồng vốn chảy vào Việt Nam sẽ nhiều hơn, giúp cải thiện cung cầu ngoại tệ trên thị trường ngoại hối.

Hệ thống ngân hàng cũng tham gia hội nhập, đồng hành với doanh nghiệp, nhờ đó kỹ năng về quản trị của ngân hàng sẽ được nâng cao. Tuy nhiên, thách thức cũng rất lớn, bởi khi tốc độ chu chuyển về thương mại và đầu tư nhanh với quy mô lớn hơn thì rõ ràng sự liên thông của thị trường trong nước và quốc tế ngày càng lớn hơn. Như vậy, cần theo dõi sát sao những diễn biến hoạt động của hệ thống ngân hàng để có phản ứng về mặt chính sách nhanh nhạy, kịp thời. 

Các tổ chức tín dụng là địa chỉ cung cấp dịch vụ tài chính. Khi doanh nghiệp và người dân mở rộng hoạt động thương mại, đầu tư thì tổ chức tín dụng sẽ đồng hành, cung cấp các dịch vụ hỗ trợ. Đây cũng là cơ hội để các tổ chức tín dụng có những khách hàng thân thiết hơn và cũng là cơ hội để thu các khoản dịch vụ từ khách hàng. 

Ngoài ra, ngành ngân hàng cũng có những cam kết trong các hiệp định thương mại tự do. Vì vậy, bản thân các ngân hàng cũng phải nỗ lực thực hiện các cam kết đó. Nếu tận dụng được cơ hội sẽ có nhiều lợi ích và hạn chế được những thách thức khi tham gia”. 

TS Cấn Văn Lực - Chuyên gia tài chính ngân hàng: Áp lực cạnh tranh rất lớn

Vận hội mới của nền kinh tế ảnh 3

“Gia nhập TPP sẽ tạo nền tảng cho hội nhập kinh tế khu vực và quốc tế của Việt Nam. Có 5 điểm lớn mà hệ thống tài chính, ngân hàng của Việt Nam được hưởng lợi từ TPP. Thứ nhất là tăng khả năng huy động vốn quốc tế. Thứ hai là tăng khối lượng luân chuyển thương mại của Việt Nam và các nước trong khối TPP, qua đó tăng dịch vụ ngân hàng đi kèm như cho vay, thu đổi ngoại tệ, thanh toán quốc tế… Thứ ba, các ngân hàng sẽ có thêm cơ hội tìm kiếm nhà đầu tư chiến lược trong khối TPP. Thứ tư, hội nhập sẽ tạo điều kiện cho hệ thống ngân hàng tuyển dụng, tìm kiếm nhân sự cấp cao. Và cuối cùng là khả năng “đổ bộ” của những sản phẩm, dịch vụ mới mà các ngân hàng trong khối TPP mang vào thị trường Việt Nam, làm tăng khả năng phát triển, đa dạng hóa thị trường tài chính Việt Nam.

Sân chơi hội nhập là sân chơi của sự cạnh tranh để phát triển. Cơ hội có nhưng thách thức cũng lớn khi đứng chung sân với nhiều định chế tài chính trên toàn cầu. Bởi TPP cho phép các ngân hàng, các định chế tài chính nước ngoài được phép cung cấp dịch vụ xuyên biên giới. Việc này sẽ tạo ra áp lực cạnh tranh rất lớn giữa các ngân hàng trong và ngoài nước. Không chỉ vậy, nó còn tạo ra áp lực về đổi mới, cải cách, đặc biệt cải cách về mặt thể chế kinh tế trong nước.

Do đó, mỗi tổ chức tín dụng, ngân hàng thương mại tại Việt Nam nên chủ động nghiên cứu, xây dựng kịch bản, kế hoạch hành động với chương trình cụ thể để chuẩn bị cho việc gia nhập TPP. Thêm vào đó, cần tăng cường đầu tư vào con người, điều chỉnh chính sách tuyển dụng, đào tạo, đãi ngộ… Điều quan trọng là phải nhìn lại xem mình đang ở đâu, để biết được mình cần làm gì, từ đó mới có được những giải pháp cụ thể, thiết thực nhằm đạt mục tiêu phát triển trong tương lai, dần đáp ứng yêu cầu, đòi hỏi khắt khe của tiến trình hội nhập”.

TS Nguyễn Trí Hiếu - Chuyên gia kinh tế: Bình đẳng và minh bạch

“Nội dung xuyên suốt và đáng chú ý của TPP về tài chính là vấn đề minh bạch hóa. Hiệp định này thúc đẩy tự do hóa cung cấp tài chính tại các nước thành viên. Nguyên tắc đặt ra là các nước thành viên phải đối xử công bằng, bình đẳng và minh bạch với tất cả các định chế tài chính ở các nước thành viên khác như với các tổ chức trong nước. Đồng thời, các nước thành viên phải mở rộng thị trường cho các định chế tài chính hoạt động và phải giảm thiểu những biện pháp hành chính trong quản lý hoạt động.

Tham gia TPP, chắc chắn nền kinh tế Việt Nam sẽ bước vào giai đoạn mới, trong đó nhu cầu vốn càng ngày càng tăng. Muốn cạnh tranh, thúc đẩy xuất khẩu và phát triển thì vốn luôn là trọng tâm. Và muốn phát triển vốn, bơm được một nguồn vốn lớn hơn vào nền kinh tế để theo kịp các đòi hỏi của TPP thì các ngân hàng cần phải có những chương trình đáp ứng nhu cầu tín dụng đó.

Để chuẩn bị cho việc nắm bắt cơ hội từ những hiệp định như TPP, vấn đề quan trọng của nền kinh tế cũng như các doanh nghiệp là phải đầu tư vào cơ sở hạ tầng, công nghệ, cơ sở sản xuất kinh doanh… Thế nhưng, không thể nào dùng những nguồn vốn ngắn hạn, mà phải có vốn 3 năm, 5 năm hay thậm chí dài hơn. 

Chúng ta cần rà soát lại toàn bộ những quy định pháp luật, nhất là những quy định liên quan đến tài sản bảo đảm, an toàn vốn, thanh khoản của các tổ chức tín dụng. Phải làm sao để tạo ra sự đồng bộ, ăn khớp ngay trong nước, đồng thời phải dần khớp với thông lệ, quy định quốc tế. Nội bộ các ngân hàng cũng cần tập trung tăng cường khả năng cạnh tranh thông qua tái cơ cấu nội bộ, đặc biệt là nâng cao chất lượng quản trị doanh nghiệp, quản trị rủi ro”.

Ông Cao Sỹ Kiêm, Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam: 3 thuận lợi, 4 thách thức cho doanh nghiệp 

Vận hội mới của nền kinh tế ảnh 5

Theo cá nhân tôi, Việt Nam nói chung, các doanh nghiệp nhỏ và vừa của Việt Nam nói riêng có 3 thuận lợi, 4 khó khăn thách thức khi gia nhập TPP. Về thuận lợi, đó là: Lao động rẻ, lực lượng đông đảo, có những ngành công nghiệp sử dụng nhiều lao động như giày da, may mặc, thủy sản; Thứ hai, nước ta là nước nông nghiệp, có nhiều sản phẩm nông nghiệp mà các nước khác không có hoặc hạn chế hơn; Thứ ba, chúng ta có thị trường tiêu thụ lớn, tương đối dễ tính.

Về khó khăn thách thức: Chúng ta là nước có nền kinh tế yếu nhất trong 12 nước TPP; Thứ hai, trình độ khoa học kỹ thuật, chất lượng sản phẩm, hàng hóa, chất lượng nguồn nhân lực của chúng ta còn hạn chế, có khoảng cách khá xa so với các nước còn lại, sức cạnh tranh rất yếu; Thứ ba, ý thức chấp hành và thực hiện các điều lệ đã ký kết của doanh nghiệp nước ta cũng chưa cao, chưa nghiêm như các nước; Thứ tư, hiểu biết của doanh nghiệp và người lao động về TPP chưa đầy đủ, rõ ràng.

Có thể nói, doanh nghiệp nhỏ và vừa là loại hình yếu thế nhất trong các lĩnh vực, thành phần kinh tế khi gia nhập TPP, chịu ảnh hưởng mạnh mẽ nhất khi hội nhập sâu rộng với kinh tế thị trường thế giới, từ hạn chế về vốn, khoa học kỹ thuật, đến khâu quản lý, phát triển thị trường.