- Tăng thuế sẽ ảnh hưởng tiêu cực tới người tiêu dùng
- Tăng thuế VAT 2% tác động đến tiêu dùng không đáng kể
- Nói tăng thuế không ảnh hưởng đến người nghèo là "vòng vo"
Đồng thời, Bộ Tài chính cho rằng, việc tăng thuế suất thuế giá trị gia tăng từ mức 10% lên 12% tác động không lớn đến chi tiêu của hộ gia đình có thu nhập thấp; đồng thời có thể khiến CPI tăng thêm chỉ 0,06-0,39%.
Đánh giá về những số liệu và nhận định của Bộ Tài chính, nhóm chuyên gia của Công ty cổ phần Chứng khoán Rồng Việt cho rằng, việc tăng thuế VAT không phải là một tác động đáng kể lên lạm phát, tuy nhiên, nhóm nghiên cứu cho biết do thiếu tính minh bạch trong phương pháp tính toán nên vẫn nghi ngờ về tác động này. Về tác động đến kinh tế vĩ mô, báo cáo cho thấy việc tăng thuế giá trị gia tăng có thể gây ra lạm phát cao hơn, giảm tổng cầu và gia tăng bất bình đẳng về thu nhập. Ngược lại, thu ngân sách nhà nước được cải thiện.
“Chúng tôi ước tính, việc tăng thuế giá trị gia tăng có thể tạo ra lợi ích trung hạn trong việc giảm thâm hụt ngân sách. Năm 2016, thuế giá trị gia tăng đóng góp 24,5% vào thu ngân sách. Nếu chính sách thuế mới được áp dụng vào năm 2019, thu ngân sách có thể được thêm vào khoảng 70.000 tỷ đồng. Đây là con số khổng lồ so với quy mô của mục tiêu thâm hụt ngân sách trong giai đoạn 2016-2018”, nhóm nghiên cứu nhận định.
Về tác động đến chi tiêu của người dân, nhóm nghiên cứu dẫn số liệu của Euromonitor, mặc dù Việt Nam có mức tăng trưởng kinh tế khá, nhưng dự báo phần lớn người tiêu dùng Việt Nam vẫn thuộc phân khúc thu nhập thấp đến năm 2030. Do đó, việc tăng thuế giá trị gia tăng có thể khiến chi tiêu dùng yếu đi. “Tuy nhiên, bởi vì không phải tất cả các sản phẩm đều phải chịu thuế VAT (ví dụ như các nhu yếu phẩm); tăng trưởng về thu nhập vẫn tiếp tục diễn ra ở Việt Nam và kỳ vọng sẽ có các hỗ trợ bổ sung về mặt chính sách, chúng tôi cho rằng những ảnh hưởng tiêu cực của thuế giá trị gia tăng đối với tổng cầu và sự phân phối thu nhập có thể bị giảm đi một phần”, báo cáo của Công ty cổ phần Chứng khoán Rồng Việt nhận định.
Nhóm nghiên cứu cho biết, dựa trên các quan sát thực tế, việc tăng thuế VAT sẽ khiến quy mô của nền kinh tế phi chính thức ở Việt Nam tăng lên. Theo nghiên cứu gần đây nhất, nền kinh tế ngầm của Việt Nam chiếm trung bình khoảng 15,1% GDP trong giai đoạn 1991-2015. Nếu nền kinh tế phi chính thức phát triển, thì tăng trưởng GDP sẽ bị ảnh hưởng.
