Bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp rủi ro cao

Quy định còn chung chung, sơ sài

(ANTĐ) - Trong những văn bản pháp lý hiện hành, quy định về bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp cho các nhà chuyên môn trước những khiếu nại về hậu quả của sai lệch hay thiếu sót trong khi thực hiện nghề nghiệp, còn sơ sài và chưa chi tiết những hành vi vi phạm trách nhiệm nghề nghiệp, do bất cẩn, do thông tin sai, do vi phạm tài sản, do lăng mạ (phỉ báng và vu khống), do gian lận và không trung thực…

Dù nhận rõ những ưu điểm của việc bảo hiểm trách nhiệm đối với một số nghề nghiệp rủi ro cao, song thực tế, đối với các công trình xây dựng, mức mua bảo hiểm và đền bù trách nhiệm dân sự do đơn vị thi công ẩu, sai thiết kế, hoặc do tư vấn, giám sát kém, mới chỉ dưới 500 triệu đồng, trong khi thiệt hại công trình có thể lên đến hàng chục tỷ đồng.

Doanh nghiệp thẩm định giá theo quy định, nếu không mua bảo hiểm trách nhiệm, bắt buộc phải lập quỹ dự phòng rủi ro nghề nghiệp tính vào chi phí kinh doanh với mức trích hàng năm từ 0,5 đến 1% trên doanh thu dịch vụ thẩm định giá. Tuy nhiên thực tế, các doanh nghiệp này chẳng mua, cũng ký quỹ số tiền không đáng kể, nên khi xảy sai sót về thẩm định, nhiều đơn vị… vỡ nợ vì không đủ tiền đền bù thiệt hại.

Ở lĩnh vực như y tế, ông Nguyễn Huy Quang, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế Bộ Y tế cho biết: Bảo hiểm trách nhiệm để chia sẻ những rủi ro cho cả người bệnh và bác sỹ là rất cần thiết. Bởi rủi ro nghề nghiệp bác sỹ là khá cao khi họ thường xuyên làm việc với cường độ cao, bị stress, không được cập nhật kiến thức hoặc thiếu kinh nghiệm.

Ví dụ Bệnh viện Việt Đức, mỗi năm Bộ giao chỉ tiêu mổ 8.000 ca nhưng thực tế đội ngũ phẫu thuật viên phải mổ đến 26.000 ca… Dẫn đến khi có rủi ro trong điều trị, gia đình bệnh nhân chỉ được hỗ trợ một phần kinh phí theo quy định; trường hợp gia đình bệnh nhân kiện ra tòa án, có thể nhiều bác sỹ trắng tay, mất nghề vì không có tiền đền...

Ông Nguyễn Văn Thảo, Vụ trưởng Vụ Quản lý luật sư tư vấn pháp luật Bộ Tư pháp trao đổi: Mua bảo hiểm phải xuất phát từ nhu cầu tự thân của luật sư, của các công chứng viên khi họ thấy nguy cơ rủi ro cao hoặc muốn nâng uy tín của mình bằng mác “bảo hiểm”.

Bản thân những nghề có độ rủi ro cao như bác sỹ, thẩm định xây dựng, kế toán… nhất thiết phải có những Nghị định, Thông tư hướng dẫn chi tiết để mỗi khi người được bảo hiểm gây thiệt hại cho khách hàng hoặc cá nhân, tập thể mà không do lỗi cố ý, công ty bảo hiểm sẽ đứng ra bồi thường. Người bị thiệt hại không phải mất nhiều thì giờ, công sức cho các vụ kiện cáo trực tiếp và kéo dài do người gây thiệt hại không đủ tài sản để thực hiện trách nhiệm vật chất.

Nhưng với nhiều điều quy định chung chung về bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp bệnh viện, bác sỹ, luật sư, kiến trúc sư và tư vấn, môi giới bảo hiểm, nhà báo… như hiện nay, các văn bản pháp quy cũng chưa đưa ra được một tiêu chuẩn về trình độ chuyên môn, kinh nghiệm, uy tín của người mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp; bản thân các công ty bảo hiểm vẫn e ngại khi triển khai loại hình bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp, chưa định giá đúng các mức độ bảo hiểm, thẩm định thiệt hại, cách thức thanh toán bảo hiểm khiến nhiều người khó mua hoặc không muốn mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp...

Dẫn đến công tác quản lý lỏng lẻo, trách nhiệm của người hành nghề đối với xã hội, cá nhân, tập thể cũng bị xem nhẹ. Chẳng đâu xa, ngay như việc bắt buộc mua bảo hiểm phương tiện tham gia giao thông ôtô, xe máy, rất nhiều người dân còn chẳng quan tâm, thì việc nâng cao ý thức trách nhiệm nghề nghiệp có độ rủi ro cao cho các luật sư, thi hành án, bác sỹ… còn là vấn đề lâu dài…           

Trường Giang