Mê cung thuốc bảo vệ thực vật

ANTĐ - Thị trường thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) có đến hàng nghìn loại, bản thân cán bộ chuyên ngành cũng khó có thể nhớ hết. Chưa kể, thuốc nhập lậu, thuốc ngoài luồng ồ ạt tràn về nằm ngoài tầm kiểm soát của cơ quan chức năng.

Mê hồn trận thuốc trừ sâu đang được lưu thông trên thị trường

Cơ quan quản lý bó tay

Thống kê sơ bộ của Cục BVTV cho thấy, hiện có hơn 1.100 loại thuốc trừ sâu với đủ loại giá cả, tên thương mại. Đó còn chưa kể, ở nhiều nơi trên phạm vi cả nước tình trạng thuốc BVTV ngoài danh mục cho phép, nhập lậu tràn lan, khó kiểm soát. Riêng khu vực đồng bằng sông Hồng có khoảng 1.000 đại lý thuốc BVTV đăng ký và các đại lý trôi nổi. Cùng một hoạt chất nhưng có nhiều tên thương mại khác nhau khiến nông dân như lạc vào mê hồn trận. 

Ghi nhận thực tế tình trạng buôn bán thuốc BVTV trên địa bàn Hà Nội tại các huyện ngoại thành cho thấy, việc kinh doanh còn dễ  dãi, hàng trăm loại thuốc với những tên gọi khác nhau, nông dân không biết đâu mà lần. Tại cửa hàng kinh doanh thuốc BVTV Dũng Hà ở thị trấn Quảng Oai, Tây Đằng, Ba Vì, hàng trăm loại thuốc được bày la liệt từ ngoài vỉa hè vào sân trong cửa hàng. Qua kiểm tra, thanh tra Sở NN&PTNT phát hiện 13 loại thuốc đã hết hạn sử dụng với hàng trăm gói, nhưng vẫn được bày bán ở cửa hàng. 

Dù là một cửa hàng kinh doanh tại thị trấn nhỏ nhưng quy mô của đại lý Dũng Hà rất lớn, 3 kho chứa đủ các loại thuốc, từ loại đóng gói đến đóng chai, từ thuốc sinh học đến các loại thuốc cực độc. Ông Nguyễn Đức Toàn trú tại Tây Đằng cho hay: “Tôi đến mua thuốc trừ bọ rầy, cũng không biết loại nào với loại nào, đều phải nhờ chủ đại lý tư vấn”. Không chỉ nông dân, mà ngay lãnh đạo Cục BVTV (đơn vị trực tiếp quản lý về thuốc) cũng thừa nhận, các công ty, tập đoàn sản xuất thuốc BVTV hiện quá nhiều, vì vậy, lực lượng chức năng khó lòng quản lý hết được, nên rất bị động trong xử lý. Trong tháng 9-2013, Cục BVTV đã thành lập 6 đoàn thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật trong sản xuất và kinh doanh thuốc BVTV tại 6 công ty sản xuất, gia công, sang chai, đóng gói, tuy nhiên, chỉ phát hiện 6/68  trường hợp vi phạm.

Phát hiện cả bao tải thuốc thúc quả chín 

Đặc biệt, tại kho hàng phía sau của cửa hàng Dũng Hà, lực lượng thanh tra đã phát hiện một bao tải đựng thuốc thúc chín hoa quả xuất xứ từ Trung Quốc. Một cán bộ trong Đoàn kiểm tra cho hay: “Đây là thuốc ngoài luồng, vì Cục BVTV chưa cấp phép cho bất kỳ loại thuốc bảo quản hoa quả nào được sử dụng ở Việt Nam”. Kiểm đếm số thuốc trên lên tới 1.500 ống.

Bà Lê Thị Thu Hà, chủ đại lý, khi được hỏi về nguồn gốc số thuốc trên đã cho biết chỉ mua hộ cho một khách hàng và mua của người đi đường. Song, khi được hỏi người khách đặt mua lượng lớn số thuốc thúc chín hoa quả này là ai, bà Hà cũng lắc đầu, nói không biết!

Đáng nói, vào tháng 7-2013, một số phương tiện thông tin đại chúng trong đó có Báo An ninh Thủ đô đã phản ánh về tình trạng nông dân một số huyện ngoại thành sử dụng loại thuốc ngoài luồng để “ép” chín hoa quả, nhưng, Chi cục Quản lý chất lượng nông lâm sản Hà Nội đã báo cáo Bộ NN&PTNT, rằng qua kiểm tra, không phát hiện tình trạng trên!? 

Ông Phùng Hữu Hào, Phó cục trưởng Cục Quản lý chất lượng nông lâm và thủy sản cho rằng, thuốc thúc chín tố hiện nay chủ yếu là Ethephon, không độc, không gây ung thư, về bản chất gây nguy hại với sức khỏe con người không cao. Song, ông Phùng Hữu Hào cũng thừa nhận, loại thuốc này vẫn chưa được đăng ký, chưa được phép sử dụng ở Việt Nam.

Trên bao bì của loại thuốc thúc chín tố vừa được  Thanh tra Sở NN&PTNT tại Ba Vì có in nhãn mác phụ bằng tiếng Việt ghi rõ: “Loại thuốc này có khả năng ăn mòn kim loại, có chất kích thích đối với mắt và da”. Ngoài ra, hướng dẫn sử dụng nêu rõ, pha một ống thuốc với 4-5 lít nước rồi phun hoặc nhúng trái cây vào, trái cây sẽ chín đều, đẹp. Thuốc được dùng với nhiều loại trái cây như mít, hồng, chuối, đu đủ, lê, cam, cà chua… Như vậy, với tính năng ăn mòn kim loại thì liệu sẽ không gây độc cho người tiêu dùng như lãnh đạo Cục Quản lý chất lượng nông lâm và thủy sản nói.