Lạm phát thấp kỷ lục - tốt cho nền kinh tế

ANTĐ - So với tháng 12-2014, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) năm 2015 chỉ tăng 0,63%, đây là mức tăng thấp nhất trong vòng 14 năm qua. Tổng cục Thống kê công bố thông tin trên vào sáng 24-12.

Lạm phát thấp kỷ lục - tốt cho nền kinh tế ảnh 1Lạm phát thấp tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất, kinh doanh

Giá nhiều nhóm hàng đã giảm

Theo Tổng cục Thống kê, trong tháng 12-2015, CPI chỉ tăng nhẹ 0,02% so với tháng trước, tăng 0,6% so với cùng kỳ năm trước và CPI cả năm 2015 so với năm 2014 tăng 0,63% - đánh dấu mức thấp nhất trong vòng 14 năm qua. 

Trong 11 nhóm hàng hóa và dịch vụ chính, có 7 nhóm tăng với mức không đáng kể, trong đó hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng 0,16%. Chỉ số giá nhóm này tăng nhẹ so với tháng trước chủ yếu do các thương nhân thu gom lúa gạo để xuất khẩu sang Indonesia và Philippines. Bên cạnh đó, nhu cầu về nhóm này cũng tăng vào dịp lễ Tết cuối năm. 

Nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng tăng 0,5% so với tháng trước, do tác động của việc tăng giá gas thêm 16.500 đồng/bình từ 1-12. Nhóm may mặc, mũ nón, giày dép tăng 0,32% vì thời tiết bước vào mùa lạnh. Ngoài ra, nhóm đồ uống và thuốc lá tăng 0,16%; thuốc và dịch vụ y tế tăng 0,14%; giáo dục tăng 0,04%; hàng hóa và dịch vụ khác tăng 0,15%. Ở chiều ngược lại, CPI tháng 12 có 4 nhóm hàng hóa, dịch vụ giảm giá là: bưu chính viễn thông giảm 0,03%; giao thông giảm 1,57%, văn hóa, giải trí và du lịch giảm 0,05%; thiết bị và đồ dùng gia đình giảm 0,1%. 

Lý giải nguyên nhân CPI cả năm 2015 thấp nhất trong vòng 14 năm qua, bà Đỗ Thị Ngọc - Phó Vụ trưởng Vụ Thống kê giá (Tổng cục Thống kê) cho biết, có 5 nguyên nhân khiến CPI năm 2015 tăng thấp hơn nhiều so với mục tiêu 5% mà Quốc hội đề ra.

Một là do nguồn cung về lương thực, thực phẩm trong nước dồi dào; sản lượng lương thực thế giới tăng với sự cạnh tranh từ các nước như Thái Lan, Ấn Độ nên giá lương thực của Việt Nam ở mức thấp.

Hai là do giá nhiên liệu trên thị trường thế giới giảm mạnh, khiến giá xăng dầu trong nước giảm khoảng 24,77%, giá gas giảm 18,6% so với năm trước. Ba là so với năm 2014, năm nay, mức điều chỉnh giá các dịch vụ y tế, giáo dục thấp hơn. Ngoài ra, bên cạnh sự điều hành nhất quán, hiệu quả của Chính phủ và các bộ, ngành để kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô thì sức mua của người dân cũng giảm nhẹ, nên đã hạn chế tình trạng tăng giá “té nước theo mưa” vào mỗi đợt lễ, Tết như trước đây. 

Ông Nguyễn Bích Lâm - Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê cho rằng: “CPI được giữ ở mức thấp và ổn định sẽ tạo điều kiện cho các chính sách tiền tệ tích cực, kích thích sản xuất kinh doanh phát triển và tạo điều kiện cho giá một số mặt hàng do Nhà nước quản lý được tính đầy đủ các chi phí theo giá thị trường”. 

Giá cả năm 2016 vẫn tăng

Theo bà Đỗ Thị Ngọc, trong 2 năm qua (2014-2015), lạm phát của Việt Nam thấp nhưng mức tăng trưởng vẫn rất cao. Đến hết tháng 6-2015, GDP tăng khoảng 6,28%, đây là mức cao nhất trong vòng 5 năm qua. Vì vậy, bà Đỗ Thị Ngọc khẳng định: “Chúng ta không cần đánh đổi tăng giá để lấy tăng trưởng. Theo tôi đây là một thành công rất lớn cho nền kinh tế Việt Nam trong năm 2015”.

Theo ông Nguyễn Bích Lâm, từ năm 2012 đến nay, Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã điều hành chủ động và linh hoạt các công cụ chính sách tiền tệ, tổng phương tiện thanh toán  giữ tốc độ tăng ở mức hợp lý hơn giai đoạn trước, nhờ vậy chỉ số lạm phát cơ bản có xu hướng giảm dần và ổn định.  

Dự báo về năm 2016, bà Vũ Thị Thu Thủy - Vụ trưởng Vụ Thống kê giá (Tổng cục Thống kê) cho hay, CPI năm 2016 tiếp tục tăng so với năm 2015 bởi một số yếu tố như: điều chỉnh học phí theo Nghị định số 86/2015 của Chính phủ (ngày 2-10-2015) về cơ chế thu, quản lý học phí đối với cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân và chính sách miễn giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập từ năm học 2015-2016 đến năm học 2020-2021; Giá dịch vụ y tế có nhiều khả năng sẽ được điều chỉnh tăng giá từ quý II-2016; Giá điện sẽ tiếp tục được cân nhắc và điều chỉnh tăng do đầu năm 2015 mới chỉ điều chỉnh 7,5% (là phương án thấp nhất mà Bộ Công Thương đề nghị); Tăng lương cơ bản từ ngày 1-5-2016 thêm khoảng 5%.

Nguy cơ lạm phát cao vẫn luôn tiềm ẩn nên theo bà Vũ Thị Thu Thủy, cần chủ động kiểm soát lạm phát để nền kinh tế phát triển bền vững.