Hạn mức giao dịch ví điện tử 100 triệu đồng/tháng là ít hay nhiều?

ANTD.VN - Nhiều ý kiến cho rằng nên nâng hạn mức giao dịch hàng tháng với ví điện tử lên 150 triệu hoặc 200 triệu đồng thay vì 100 triệu đồng như đề xuất của Ngân hàng Nhà nước.

Thị trường tiềm năng

Tính đến thời điểm hiện tại, Việt Nam có khoảng 20 ứng dụng ví điện tử như: Ví Việt, Zalo Pay, 123Pay, Bảo Kim, Bankplus, Momo, Payoo, Wepay. Ngoài ra, nhiều đơn vị nước ngoài như Samsung Pay, Alipay, Amazon… cũng đã “đặt chân” vào thị trường Việt Nam. Tuy nhiên, theo thông tin từ Ngân hàng Nhà nước, tính đến hết năm 2018, mới chỉ có khoảng 4,2 triệu ví trong tổng số hơn 20 triệu tài khoản đăng kí có liên kết với tài khoản ngân hàng. Điều này cho thấy, người dân Việt Nam vẫn còn nặng thói quen dùng tiền mặt.

Dù các trang thương mại điện tử lớn hiện nay tại Việt Nam đã liên kết với nhiều kênh thanh toán bằng ví điện tử, tuy nhiên việc thanh toán bằng hình thức này mới chỉ tập trung vào các hoạt động như chi trả tiền điện, nước, cước điện thoại, Internet… Với định hướng sử dụng các dịch vụ thanh toán phi tiền mặt để giảm tỷ lệ giao dịch tiền mặt xuống dưới 10% (giai đoạn 2016 - 2020), dịch vụ thanh toán thông qua ví điện tử được kỳ vọng sẽ phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới. Bởi vậy, thời gian gần đây, cuộc đua giành thị phần của các ứng dụng ví điện tử đã khá quyết liệt. Nhiều ứng dụng ví điện tử có sự hậu thuẫn từ công ty, quỹ đầu tư ngoại với tiềm lực tài chính mạnh đang tung ra hàng loạt ưu đãi, khuyến mãi nhằm thu hút khách hàng và thay đổi thói quen thanh toán. 

Cùng với đó, nhiều ví điện tử đã liên kết với các ứng dụng khác không chỉ giúp người dùng tiếp cận phương thức thanh toán mới mà còn giúp liên kết khách hàng thân thiết của doanh nghiệp. Có thể kể đến ví điện tử AirPay sau khi tích hợp vào Foody đã trở thành kênh đặt hàng và thanh toán chính thức của Foody cùng dịch vụ giao đồ ăn Now. Thông qua AirPay, khách hàng còn có thể đặt hàng, thanh toán hóa đơn, mua thẻ điện thoại, vé xem phim, vé máy bay, dịch vụ viễn thông, bảo hiểm, vay tiêu dùng... với nhiều ưu đãi. Tương tự, sau khi hợp tác với Grab năm 2018, ví điện tử Moca đang tích cực mở rộng dịch vụ trong hệ sinh thái có sẵn như đặt đồ ăn, giao hàng, thanh toán tiền điện nước, nạp thẻ điện thoại... 

Hạn mức 100 triệu có quá thấp?

Để tạo hành lang pháp lý cho hoạt động ví điện tử, Ngân hàng Nhà nước đang lấy ý kiến về Dự thảo Thông tư sửa đổi Thông tư 39/2014/TT- NHNN hướng dẫn về dịch vụ trung gian thanh toán. Dự thảo đang nhận được sự quan tâm của nhiều chuyên gia cũng như các đơn vị liên quan. Trong đó, một nội dung của dự thảo thông tư được nhiều người quan tâm là quy định về hạn mức giao dịch của ví điện tử. Theo đó, dự thảo quy định tổng hạn mức giao dịch của một ví điện tử của cá nhân (bao gồm giao dịch chuyển tiền từ ví điện tử sang ví điện tử khác và giao dịch thanh toán cho các hàng hóa, dịch vụ hợp pháp) tối đa là 20 triệu đồng/ngày và 100 triệu đồng/tháng. Tổng hạn mức giao dịch một ví điện tử của tổ chức tối đa là 100 triệu đồng/ngày và 500 triệu đồng/tháng.

Từ thực tế doanh nghiệp, ông Nguyễn Bá Diệp - Phó Chủ tịch Công ty thanh toán Momo cho biết, trước đây giao dịch qua ví Momo chưa nhiều, nhưng kể từ năm 2018 thì đã tăng gấp 3 lần. Bởi vậy, nếu áp dụng hạn mức 100 triệu đồng/tháng trong vài năm tới có thể sẽ không phù hợp. Theo ông Diệp, nên tăng hạn mức này lên 200 triệu đồng/tháng để chuẩn bị cho sự phát triển nhanh và mạnh của thị trường thanh toán. Đại diện Momo cũng đề xuất không áp dụng việc giới hạn hạn mức với ví điện tử của doanh nghiệp bởi có nhiều doanh nghiệp là khách hàng của Momo phải thực hiện chi trả hàng ngày cho rất nhiều đại lý, nhân viên, đối tác... 

Cũng cho rằng mức 100 triệu đồng/tháng là chưa hợp lý, chuyên gia kinh tế, Tiến sỹ Cấn Văn Lực cho rằng, hạn mức 20 triệu đồng/ví/ngày có thể là hợp lý. Tuy nhiên, nên cân nhắc giới hạn 100 triệu đồng/tháng bởi thu nhập bình quân đầu người của Việt Nam đang tăng nhanh, chi tiêu dùng rất lớn. Hơn nữa, ở mức 100 triệu đồng/tháng cũng chưa phải có nguy cơ cao về đánh bạc hay rửa tiền. Do đó, Tiến sỹ Cấn Văn Lực đề nghị nâng hạn mức tháng lên 150 triệu hoặc 200 triệu đồng. Một số ý kiến khác cũng cho rằng về bản chất ví điện tử là tài sản của người dùng, do đó họ cần có quyền định đoạt đối với tài sản của mình.

Tuy nhiên, theo ông Phạm Tiến Dũng, Vụ trưởng Vụ Thanh toán (Ngân hàng Nhà nước), mức 100 triệu đồng/tháng là ngưỡng cần thiết và phù hợp trong bối cảnh hiện nay. Theo ông Dũng, khi đưa ra hạn mức 20 triệu đồng/ngày có thể gặp phản ứng, tuy nhiên lý do giới hạn là nhằm tránh trường hợp mua bán, kinh doanh sau đó sử dụng ví để che giấu vì mục đích khác như không khai báo thuế. Theo đại diện Ngân hàng Nhà nước, các giao dịch qua ví điện tử thông thường chỉ xoay quanh con số 200.000 đồng trong khi giá trị bình quân lớn nhất cũng chỉ khoảng 5 triệu đồng. Rất ít cá nhân tiêu hết 100 triệu đồng/tháng qua ví nên ông Dũng cho rằng “doanh nghiệp trung gian thanh toán cũng đừng quá lo lắng”, đồng thời ông cũng cho rằng quy định có thể được sửa đổi sau đó nếu không phù hợp.

Thủ tục còn phiền hà

Ngoài các quy định trên, dự thảo còn đưa ra nhiều sửa đổi, bổ sung mới theo hướng kiểm soát việc mở tài khoản ví. Điển hình như cá nhân mở ví điện tử cần cung cấp thông tin, giấy tờ như căn cước công dân, CMND hoặc hộ chiếu còn thời hạn, giấy khai sinh. Tổ chức cung ứng dịch vụ ví điện tử phải kiểm tra, đối chiếu, đảm bảo hồ sơ mở ví của khách hàng đầy đủ, hợp pháp, hợp lệ theo quy định; đồng thời có biện pháp xác định khách hàng là người sử dụng số điện thoại đăng ký mở ví…

Theo ban soạn thảo, đây là những quy định cần thiết để đảm bảo an toàn cho thanh toán điện tử. Tuy nhiên, nhiều ý kiến đề nghị NHNN cân nhắc yêu cầu người dùng phải khai báo thông tin khi thực hiện hồ sơ mở ví, vì có thể sử dụng thông tin tài khoản ngân hàng và thuê bao điện thoại. Bà Nguyễn Thùy Dương - Phó Tổng Giám đốc phụ trách dịch vụ tài chính ngân hàng Công ty Ernst&Young Việt Nam cho biết, hiện nay chi phí bình quân để thu thập thông tin cho một tài khoản ngân hàng là 300.000 đồng. Đó là chưa kể các chi phí lưu trữ, quản lý… phát sinh theo thời gian. Do đó, việc NHNN buộc các tổ chức cung ứng dịch vụ ví điện tử phải thực hiện lại thủ tục xác minh khách hàng là không cần thiết, gây phát sinh chi phí cho doanh nghiệp và xã hội. Giải pháp cần có là xây dựng cơ chế kết nối để ngân hàng, nhà mạng và các doanh nghiệp có thể chia sẻ và cùng sử dụng thông tin khách hàng.

Trong khi đó, ngân hàng Techcombank cho rằng, dự thảo thông tư đang quy định yêu cầu tổ chức cung ứng dịch vụ ví điện tử phải thực hiện các thủ tục định danh khách hàng mở ví thông qua việc yêu cầu khách hàng xuất trình các tài liệu định danh/nhận biết khách hàng theo đúng quy định. Tuy nhiên, trong trường hợp tổ chức cung ứng dịch vụ ví và tổ chức mở tài khoản cho khách hàng là 2 đơn vị khác nhau sẽ phát sinh yêu cầu khách hàng phải thực hiện thủ tục cung cấp định danh nhiều lần trước khi hoàn tất việc mở ví. Điều này sẽ dẫn tới những thủ tục chồng chéo, gây phiền hà cho khách hàng. 

Nên cân nhắc giới hạn 100 triệu đồng/tháng bởi thu nhập bình quân đầu người của Việt Nam đang tăng nhanh, chi tiêu dùng rất lớn. Hơn nữa, ở mức 100 triệu đồng/tháng cũng chưa phải có nguy cơ cao về đánh bạc hay rửa tiền. 

Tiến sỹ Cấn Văn Lực