Con số nợ công "đẹp" hơn, nhưng áp lực trả nợ lại gia tăng

ANTD.VN - Theo báo cáo của Bộ Tài chính, dự kiến nợ công năm 2018 là 58,4% GDP; nợ Chính phủ là 50% GDP. Tuy nhiên, áp lực trả nợ cũng gia tăng khi nhiều khoản nợ sắp "tới hạn".

Đây là thông tin được Bộ Tài chính công bố tại cuộc họp báo chuyên đề Tình hình nợ công 2018 chiều nay, 7/6. 

Nợ công dưới chỉ tiêu

Theo báo cáo của Bộ Tài chính, dự kiến nợ công năm 2018 là 58,4% GDP; nợ Chính phủ là 50% GDP; nghĩa vụ trả nợ trực tiếp của Chính phủ/Thu ngân sách là 15,9%; nợ nước ngoài quốc gia là 46% GDP (mục tiêu từ 50% trở xuống)...

Các chỉ tiêu nợ nói trên đảm bảo trong giới hạn được Quốc hội quyết định và thấp hơn mức dự kiến tại Nghị quyết 01 của Chính phủ. Nguyên nhân do nền tảng vĩ mô khởi sắc, tăng trưởng GDP vượt kế hoạch và đạt mức cao nhất trong 11 năm qua. 

Điều hành chính sách tài khóa đạt được nhiều thành quả khả quan, thu cân đối ngân sách ước vượt 7,8% so với dự toán, dự kiến bội chi NSNN thấp hơn so với dự toán là 3,7% GDP, qua đó giảm nhu cầu huy động vốn vay của Chính phủ. 

Bên cạnh đó, giải ngân vốn ODA, ưu đãi nước ngoài chậm hơn dự kiến và biến động tỷ giá được kiểm soát tốt đã góp phần giảm quy mô nợ nước ngoài của Chính phủ khi quy ra đồng Việt Nam. 

Kiểm soát chặt chẽ các khoản bảo lãnh của Chính phủ, không cấp bảo lãnh mới cho doanh nghiệp vay trong nước và khuyến khích người vay trả nợ trước hạn dẫn đến giảm dư nợ bảo lãnh nước ngoài.

Trong năm qua, Chính phủ đã huy động vốn vay trong nước 250,5 nghìn tỷ đồng để đáp ứng nhu cầu bù đắp bội chi ngân sách trung ương và trả nợ gốc, trong đó kênh phát hành trái phiếu Chính phủ (TPCP) vẫn tiếp tục đóng vai trò chủ đạo. 

Nợ công đã giảm khá xa so với chỉ tiêu, tuy nhiên áp lực trả nợ lại gia tăng (Ảnh minh họa)

Đối với vay nước ngoài, trong năm 2018, giải ngân vốn vay ODA, vay ưu đãi nước ngoài của Chính phủ khoảng 3.010 triệu USD, chiếm 21,4% cơ cấu huy động vốn của Chính phủ.

Áp lực trả nợ gia tăng

Mặc dù quy mô danh mục nợ Chính phủ đến cuối năm 2018 được kiểm soát tốt ở mức 50,0% GDP (so với mức 52,7% vào năm 2016; 51,7% vào năm 2017), tuy vậy, theo Bộ Tài chính, việc Việt Nam không được nhận các khoản vay ưu đãi từ Hiệp hội phát triển quốc tế (IDA) kể từ năm 2017, các chỉ tiêu chi phí - rủi ro danh mục nợ Chính phủ, đặc biệt là nợ nước ngoài, có xu hướng kém thuận lợi hơn trước đây. 

Ông Võ Hữu Hiển – Phó Cục trưởng Cục Quản lý nợ và Tài chính - Bộ Tài chính cho biết, một số vấn đề đang có tác động đến sự an toàn của nợ công tại Việt Nam. Trong đó, nhiều khoản vay trong nước cơ bản sẽ đến hạn sau 5 năm vay (9,3% danh mục nợ trong nước của Chính phủ sẽ đến hạn năm 2019; 32,7% sẽ đến hạn trong giai đoạn 2019-2021).

Một số khoản vay ODA, kể cả có lãi và không lãi cũng đến hạn phải trả nợ gốc vào năm 2020… Điều này làm gia tăng áp lực trả nợ vào thời gian tới. 

Bên cạnh đó, khi được công nhận là nước có thu nhập trung bình, Việt Nam không được hưởng các khoản vay ưu đãi nhiều nữa...