Có xử phạt được hành vi trao đổi Bitcoin?

ANTD.VN - Ngân hàng Nhà nước vừa thêm một lần nữa nhấn mạnh về việc sử dụng các phương tiện thanh toán không hợp pháp như Bitcoin có thể bị xử phạt hành chính đến vài trăm triệu đồng, thậm chí phạt tù. Dù vậy, các hoạt động trao đổi Bitcoin vẫn diễn ra và không dễ xử phạt.

Có xử phạt được hành vi trao đổi Bitcoin? ảnh 1Thị trường Bitcoin vẫn đang ngày càng sôi động

Thị trường Bitcoin vẫn sôi động

Trong thông báo mới nhất liên quan đến việc sử dụng tiền ảo làm phương tiện thanh toán, Ngân hàng Nhà nước cho biết, Bộ luật Hình sự đã bổ sung chế tài xử lý đối với hành vi phát hành, cung ứng và sử dụng phương tiện thanh toán không hợp pháp.

Theo đó, Ngân hàng Nhà nước khẳng định, Bitcoin và các loại tiền ảo tương tự khác không phải là phương tiện thanh toán hợp pháp tại Việt Nam. Việc phát hành, cung ứng, sử dụng Bitcoin và các loại tiền ảo tương tự khác làm phương tiện thanh toán là hành vi bị cấm tại Việt Nam.

Về chế tài xử lý vi phạm, hành vi phát hành, cung ứng, sử dụng các phương tiện thanh toán không hợp pháp (bao gồm cả Bitcoin và các loại tiền ảo tương tự khác) sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính ở mức phạt tiền từ 150 triệu đến 200 triệu đồng. Đồng thời, từ ngày 1-1-2018, hành vi này có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại Bộ luật Hình sự.

Tuy nhiên, thời điểm này, theo khảo sát của phóng viên, không ít doanh nghiệp, nhất là trong lĩnh vực lữ hành, khách sạn, nhà hàng vẫn chấp nhận thanh toán bằng Bitcoin. 

Trong khi đó, tại TP.HCM, một doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh, trao đổi và mua bán Bitcoin đã đặt cả máy giao dịch Bitcoin tự động (BTM). BTM trông giống như một máy ATM, trên màn hình liên tục hiển thị tỷ giá quy đổi giữa Bitcoin và tiền VND. Người dùng có thể bỏ tiền vào qua khe của máy BTM để hệ thống tự động quy đổi sang Bitcoin để gửi vào “ví ảo” của họ. Ngược lại, cũng có thể gửi Bitcoin từ “ví ảo” của mình sang “ví ảo” của hệ thống để được đổi lại tiền Việt.

Không dễ xử phạt

Trao đổi với phóng viên về những quy định mới trong Bộ luật Hình sự nêu trên có ảnh hưởng gì đến hoạt động trao đổi Bitcoin hay không, bà Nguyễn Trần Bảo Phương, Giám đốc Công ty TNHH Bitcoin Việt Nam khẳng định, không ảnh hưởng gì. Toàn bộ hệ thống Bitcoin Việt Nam, sàn giao dịch Bitcoin và các máy BTM của doanh nghiệp này vẫn sẽ hoạt động bình thường.

“Thật ra những quy định này không mới, trước nay, Ngân hàng Nhà nước vẫn quy định không được sử dụng các phương tiện thanh toán không hợp pháp. Phương tiện thanh toán tiền mặt duy nhất được sử dụng tại Việt Nam là VND. Điều này có nghĩa, tất cả giá sản phẩm hàng hóa đều niêm yết bằng VND.  Bitcoin cũng thế, bạn không được niêm yết giá bằng Bitcoin...” - bà Phương nói.

Tuy nhiên, theo bà Phương, hiện nay, Chính phủ chưa có quy định Bitcoin là hàng hóa hay dịch vụ, cũng không nói nó vi phạm pháp luật. “Ngân hàng Nhà nước chỉ nhấn mạnh không được sử dụng Bitcoin làm phương tiện thanh toán mà thôi” - bà Phương nhấn mạnh.

Do đó, bà Phương cho rằng, tất cả các giao dịch Bitcoin hiện nay là trao đổi hàng hóa đơn thuần. “Giống như khi khách nước ngoài đến Việt Nam, họ dùng thẻ visa, master, trong đó không phải tiền VND nhưng khi họ thanh toán ở Việt Nam thì đầu cuối người ta nhận vẫn là VND. Bitcoin cũng vậy, nó giống như một trung gian thanh toán”. 

Về các máy BTM, bà Phương khẳng định  “giống như máy bán hàng hơn”. Khi người dân đưa tiền vào sẽ nhận được Bitcoin, ngược lại, đổi từ Bitcoin ra tiền Việt.

Đánh giá về thông báo của Ngân hàng Nhà nước, một luật sư cho biết, trên thực tế, việc xử lý hành vi giao dịch Bitcoin hiện nay không dễ. “Giống như bạn đem một 1 con gà để đổi lấy 10 cân gạo, dù tất cả đều không phải phương tiện thanh toán nhưng không thể xử phạt được” - vị luật sư nói.