Báo cáo là kết quả hợp tác giữa Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Tổng cục Hải quan và Dự án Quản trị Nhà nước nhằm tăng trưởng toàn diện của Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ, thực hiện trong bối cảnh ngành hải quan đã và đang thực hiện nhiều biện pháp cải cách hoạt động.
Cuộc khảo sát được tiến hành từ tháng 4 đến tháng 6 năm 2015 trên các phương diện là tiếp cận thông tin pháp luật về thủ tục hành chính, thực hiện thủ tục hành chính, sự phục vụ của công chức hải quan, kết quả giải quyết công việc của cơ quan hải quan và đánh giá chung về pháp luật hải quan.
Khảo sát cho thấy, có 28% doanh nghiệp có chi trả các chi phí ngoài quy định
Đối tượng khảo sát năm 2015 tập trung vào các doanh nghiệp có tần suất làm thủ tục hải quan cao. Trong số hơn 10.000 phiếu khảo sát được phát đi, đã có hơn 3.100 phiếu được các doanh nghiệp phản hồi.
Theo đó, đánh giá chung về thực hiện các thủ tục hành chính trong lĩnh vực hải quan, phần lớn doanh nghiệp cho rằng việc thực hiện các thủ tục trong nhóm 6 thủ tục hành chính hải quan là bình thường. Tuy nhiên, có một số thủ tục doanh nghiệp đánh giá là khó và rất khó thực hiện là thủ tục hoàn thuế, không thu thuế (31%) và thủ tục xem xét miến thuế (26%).
Trong quá trình thực hiện thủ tục thông quan, có 58% doanh nghiệp đã từng gặp khó khăn nhất định, trong số này, có 83% doanh nghiệp gặp phải vấn đề biểu mẫu khó khai báo và hay thay đổi. 48% doanh nghiệp phản ánh về việc bị yêu cầu cung cấp thông tin, giấy tờ ngoài quy định.
Khảo sát cũng cho thấy, có 28% doanh nghiệp phản hồi cho biết có chi trả các chi phí ngoài quy định trong quá trình thực hiện thủ tục hải quan. Bên cạnh đó, 35% doanh nghiệp được khảo sát từ chối trả lời câu hỏi về việc trả phí ngoài quy định.
So sánh giữa các Cục Hải quan địa phương, trung bình có 36% doanh nghiệp cho biết nếu không trả chi phí ngoài quy định có thể sẽ bị phân biệt đối xử. Nơi cao nhất có tới 80% doanh nghiệp cho biết bị phân biệt đối xử khi không chi trả “chi phí”.
Các doanh nghiệp không trả chi phí ngoài quy định thường bị kéo dài thời gian làm thủ tục, bị yêu cầu bổ sung, giải trình các chứng từ không theo quy định và phải đối mặt với thái độ không văn minh lịch sự của cán bộ công chức hải quan.
