Ấy thế mà gần đây, trong sự loay hoay, thậm chí là sự loay hoay đến khốn cùng để chỉ ra nguyên nhân về tai nạn giao thông, về ùn tắc giao thông của nước nhà: Nào hạ tầng, nào phương tiện, nào ý thức, nào luật pháp… mọi lý giải đều chạm đến sự thật hoặc gần chạm đến sự thật, dù kết quả đã phần nào nhúc nhắc… Nhưng chẳng có kết quả nào làm yên lòng người.
Thế rồi một ông người nước ngoài từng hoặc đang sinh sống ở Việt Nam phát hiện ra, một phát hiện quen thuộc nhưng lại là một phát hiện động trời - khoảng cách, cái khoảng cách của người, của phương tiện giao thông không ở đâu giống như ở cái nước Nam mình.
Đường sá thì không đến nỗi nào. Luật pháp thì có cả một rừng luật. Phương tiện thì còn ở nơi kia xa lắm mới bằng tổng số hoặc bình quân của số phương tiện cơ giới tính trên đầu người của các nước văn minh. Thế mà ùn tắc như cơm bữa, tai nạn, đặc biệt là tai nạn chết người, thương vong… không chiếm ngôi vương thì cũng chiếm ngôi hậu thế giới. Ông đã ôn tồn chỉ ra cái khoảng cách chết người. Mà như ông nói, người Việt Nam mình không biết tạo ra, không biết tôn trọng cái khoảng cách tối thiểu cho sự an toàn, cho sự thông thoáng lưu thông khi ở trên đường. Đó là khoảng cách trên đường đi thẳng, khoảng cách lúc dừng xe, lúc đỗ xe, khoảng cách lúc rẽ phải, lúc rẽ trái… Khoảng cách là cái ghi bằng giấy trắng mực đen trong luật. Nhưng khoảng cách chả là cái gì cả với cả người tham gia giao thông và người giám sát thi hành Luật Giao thông.
Thế là, vì không còn khoảng cách nên ùn tắc, vón cục vào mà không có lối ra. Phương tiện đụng trước đụng sau khi phanh gấp. Rẽ phải, rẽ trái, vượt trái, vượt phải không có khoảng cách an toàn… thì sao mà tránh được thảm họa.
Khoảng cách là sự khác biệt, an toàn và không an toàn, ùn tắc và không ùn tắc.
Và hình như còn hơn thế nữa khoảng cách phân biệt ngay gian, chính tà, yêu nước hay bán nước, dân chủ hay chưa dân chủ… Khoảng cách vừa như quen, vừa như lạ, vừa như cũ, vừa như mới. Ơi! Khoảng cách! Ơi! Sự khác biệt.
