Dù dính “án” hóa chất, nhưng táo Trung Quốc vẫn được bày bán tràn ngập các nơi
Không ràng buộc về chất lượng
Ông Nguyễn Văn Chương - Chi cục trưởng Chi Cục Hải quan Tân Thanh (Cục Hải quan Lạng Sơn) cho biết, theo quy định hiện nay, hoa quả là mặt hàng có thuế nhập khẩu bằng 0%, chỉ phải chịu thuế VAT 5% nhưng được tính cho doanh nghiệp trong nước nhập hàng. Bởi vậy, gần như 100% hoa quả nhập khẩu từ bên kia biên giới là chính ngạch, không phải nhập lậu như trước đây.
Cũng theo ông Chương, các mặt hàng nông sản được nhập về qua cửa khẩu Tân Thanh có đỗ xanh, tỏi, gừng, hành… hoa quả có táo, lê, cam, quýt… Trung bình mỗi ngày nhập khoảng 100 xe, trong đó mặt hàng hoa quả chiếm khoảng 40%, tương đương khoảng 1.000 tấn mỗi ngày. Theo quy định nhập khẩu, tất cả các mặt hàng phải qua kiểm dịch thì hải quan mới cho phép làm thủ tục nhập. Tuy nhiên, hoa quả được nhập về theo hình thức biên mậu giữa tư thương hai nước mà không phải giữa các doanh nghiệp với nhau nên thiếu ràng buộc trách nhiệm và nguy cơ chất lượng sản phẩm không an toàn rất dễ xảy ra vì không có hợp đồng mua bán, chỉ là giao kèo miệng.
Bên cạnh đó, việc buôn bán, trao đổi giữa các cư dân biên giới đối với mặt hàng nông sản cũng đang khó kiểm soát hoặc thậm chí buông lỏng do các cơ quan chức năng cho rằng số lượng nhỏ. Chính từ những kẽ hở trong công tác nhập khẩu và kiểm dịch, một lượng không nhỏ các mặt hàng nông sản bao gồm hoa quả hàng ngày được đưa về nước mà không được kiểm dịch chất lượng, tiềm ẩn nguy cơ cao về ATVSTP.
Hoa quả trái vụ nhiều nguy cơ
Bà Bế Thị Thu Hiền - Trạm trưởng Trạm Bảo vệ thực vật Tân Thanh (Chi cục Bảo vệ thực vật vùng VII) cho biết, các mặt hàng hoa quả nhập khẩu từ Trung Quốc đều được lấy mẫu kiểm dịch với tỉ lệ 10%. Vừa qua với các thiết bị test nhanh, trạm đã phát hiện một mẫu mận tươi có dư lượng thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) vượt quá giới hạn tối đa cho phép. “Sau khi phát hiện một số loại hoa quả Trung Quốc có tồn dư thuốc BVTV, Cục BVTV đã chỉ đạo kiểm tra chặt mặt hàng nho, lấy mẫu 30%, đồng thời kiểm tra chặt chẽ mặt hàng khoai tây và một số mặt hàng hoa quả có nguy cơ cao mất ATVSTP”, bà Hiền nói.
Theo bà Hiền, mận của Trung Quốc hiện nay chủ yếu là mận trái vụ, nên từ đầu tháng 9 đến nay cũng chỉ có hơn 40 tấn mận được nhập về Việt Nam. Bà Nguyễn Thị Hà - Chi Cục trưởng Chi Cục BVTV vùng VII cung cấp, thông thường, các mặt hàng hoa quả trái vụ đều sử dụng các loại thuốc BVTV để bảo quản nên nguy cơ về tồn dư thuốc BVTV và tiềm ẩn mất ATVSTP cao hơn hoa quả chính vụ.
Ngay sau khi phát hiện mẫu mận có dư lượng thuốc BVTV vượt giới hạn cho phép, Chi cục đã có văn bản thông báo chính thức cho Cục Kiểm dịch kiểm nghiệm (Bằng Tường - Trung Quốc) để cùng phối hợp kiểm soát tốt hơn các mặt hàng hoa quả. Bà Hà cho biết: “Hiện, mận của Trung Quốc đều là mận trái vụ, được bảo quản từ tháng 5 đến nay, thậm chí có những mặt hàng còn được bảo quản tới 6 đến 8 tháng”. Bởi vậy, bà Hà khuyến cáo người tiêu dùng không nên ăn các loại quả trái vụ, không chỉ độ ngon giảm mà nguy cơ mất ATVSTP luôn cao hơn rất nhiều.
Trước đó, ông Nguyễn Xuân Hồng, Cục trưởng Cục BVTV cho biết, kết quả giám sát chất lượng ATTP nông sản nhập khẩu cho thấy, từ ngày 10-8 đến 10-9 đã phát hiện 4 mẫu hoa quả vi phạm quy định về ATTP. Trong đó, qua cửa khẩu Lạng Sơn 1 mẫu quả mận tươi; qua cửa khẩu Lào Cai 2 mẫu nho và 1 mẫu quả lựu.
