- Kỳ vọng vào thuốc điều trị Covid-19 làm thay đổi cuộc chiến chống đại dịch
- Thế giới thử nghiệm thuốc uống ngăn ngừa Covid-19
- Những tác động tích cực không ngờ của virus SARS-CoV-2
 |
Giới chuyên môn cho rằng việc bào chế ra thuốc kháng virus SARS-CoV-2 dạng uống được xem là bước ngoặt trong cuộc chiến với đại dịch Covid-19 |
Những tín hiệu tích cực từ thuốc điều trị Covid-19 giá rẻ
Hãng dược Pfizer (Mỹ) mới đây đã công bố một thỏa thuận với Quỹ Sáng chế dược phẩm chung (MPP) về việc cung ứng thuốc điều trị Covid-19 dạng uống với giá hợp lý cho các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình trên thế giới. Theo đó, Pfier sẽ cấp quyền sản xuất thuốc generic, một loại thuốc điều trị Covid-19 có tên PF-07321332 của hãng này, cho MPP để được tổ chức Liên hợp quốc hậu thuẫn này cấp phép cho các hãng dược ở 95 quốc gia có thu nhập thấp và trung bình, chiếm tới 53% dân số thế giới, tiếp cận được với thuốc điều trị Covid-19 với giá rẻ.
Cùng với thuốc generic, Hãng Pfizer sẽ bán thuốc trị Covid-19 với tên gọi Paxlovid tại các nước phát triển giàu có. Thuốc generic là thuốc tương đương sinh học với biệt dược có thành phần hoạt chất tương tự nhau, thường được sản xuất khi biệt dược hết hạn bản quyền nên giá rẻ, tuy nhiên để đáp ứng nhu cầu cấp bách ứng phó với đại dịch Covid-19 nên Hãng Pfizer đã chấp thuận chia sẻ bản quyền ngay khi biệt dược mới đi vào sản xuất.
Giám đốc Điều hành MPP Charles Gore cho biết, hiện có hơn 20 công ty đã liên hệ với tổ chức này liên quan tới giấy phép của Pfizer và việc sản xuất thuốc generic của biệt dược điều trị Coivd-19 có thể bắt đầu trong quý I-2022 để cung ứng cho các nước có thu nhập thấp và trung bình. Trong thông báo phát hồi đầu tháng 11-2021 về kết quả thử nghiệm tạm thời, Pfizer cho biết loại thuốc kháng virus SARS-CoV-2 gây bệnh Covid-19 dạng viên đang thử nghiệm của công ty này đã chứng minh giảm tới 89% nguy cơ nhập viện hoặc tử vong đối với những người trưởng thành có nguy cơ mắc Covid-19 nặng.
Cụ thể, trong vòng 3 ngày kể từ khi khởi phát triệu chứng, nhóm bệnh nhân sử dụng thuốc Paxlovid có tỷ lệ nhập viện hoặc tử vong do Covid-19 giảm 89% so với nhóm sử dụng giả dược. Suốt quá trình theo dõi 28 ngày, chỉ có 0,8% bệnh nhân (tức 3 trong số 389 người sử dụng thuốc Paxlovid) nhập viện và không có tử vong. Trong khi đó, tỷ lệ này đối với nhóm sử dụng giả dược là 7% với 27/385 người nhập viện và 7 người chết sau đó. Hiệu quả tương tự của thuốc này cũng được ghi nhận trên nhóm bệnh nhân được điều trị trong vòng 5 ngày kể từ khi phát hiện triệu chứng.
Với kết quả thử nghiệm, Hãng Pfizer tin tưởng có thể giúp làm thay đổi cục diện trong cuộc chiến toàn cầu nhằm ngăn chặn sự tàn phá khốc liệt của đại dịch Covid-19. Bởi có đến 9 trong số 10 ca nhiễm virus SARS-CoV-2 có thể không phải nhập viện khi sử dụng thuốc Paxlovid.
Ngoài Pfizer, Hãng dược Merck&Co của Mỹ cũng đạt được thỏa thuận tương tự với MPP, cho phép các nước thu nhập thấp trên thế giới được tiếp cận với thuốc kháng virus SARS-CoV-2 mang tên Molnupiravir đang được hãng này thử nghiệm. Các dữ liệu từ thử nghiệm lâm sàng cho thấy thuốc Molnupiravir giảm gần 50% nguy cơ nhập viện và tử vong nếu bệnh nhân Covid-19 dùng thuốc đủ sớm. Theo nghiên cứu, thuốc Molnupiravir uống ngày 2 lần trong một liệu trình 5 ngày, trong khi Paxlovid uống 30 viên trong một liệu trình 5 ngày.
Nhân tố quan trọng là “thay đổi cuộc chơi”
Kết quả thử nghiệm cũng như việc các Hãng dược phẩm Pfizer và Merck&Co chấp thuận chia sẻ bản quyền sản xuất với các nước nghèo được cho sẽ tạo bước ngoặt rất quan trọng, mở ra hy vọng đẩy lùi đại dịch trên thế giới. Cùng với vaccine phòng Covid-19 đang được cung ứng ngày càng nhiều trên toàn cầu, các loại biệt dược, thuốc đặc trị căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm này sẽ là thứ “vũ khí” hiệu quả giúp đẩy lùi đại dịch.
Các chuyên gia y tế cho biết, với tác dụng của 2 loại thuốc của Pfizer và Merck&Co trong điều trị Covid-19 cùng với việc tiêm vaccine, các quốc gia sẽ có khả năng sống chung lâu dài với dịch bệnh. Hiện việc tiêm vaccine phòng Covid-19 vẫn là biện pháp bảo vệ tốt nhất nhằm giảm nguy cơ bệnh chuyển nặng và nhập viện, trong khi những loại thuốc điều trị dạng uống củng cố “kho vũ khí” của thế giới trong cuộc chiến chống đại dịch. Theo đó, các loại thuốc điều trị sẽ giảm nguy cơ nhập viện hoặc tử vong ở những người không thể tiêm vaccine hoặc những người mắc Covid-19 dù đã tiêm đủ liều.
Giới chuyên môn cho rằng, việc bào chế ra thuốc kháng virus SARS-CoV-2 dạng uống được xem là “bước ngoặt” trong cuộc chiến với đại dịch Covid-19, bởi những loại thuốc này sẽ sẵn có để cung ứng rộng rãi cho mọi người dân. Người mắc Covid-19 có thể tiếp cận với thuốc điều trị dạng uống trong thời gian đầu của bệnh hoặc sau khi tiếp xúc với người bệnh, qua đó người này có thể tránh nguy cơ bệnh chuyển nặng.
Tuy nhiên, giới chuyên môn hiện cũng bày tỏ quan ngại về khả năng virus SARS-CoV-2 trong cơ thể người bệnh có thể kháng thuốc. Đây cũng là mối quan ngại đặt ra đối với việc phát triển các phác đồ điều trị các bệnh do virus mãn tính gây ra, trong đó có cả thuốc kháng virus của Hãng Pfizer. Do vậy, chuyên gia y tế cho rằng, các hãng dược cần nghiên cứu các loại thuốc mới để có thể sử dụng cùng với các loại thuốc điều trị Covid-19 dạng viên hiện có, qua đó ngăn chặn tình trạng kháng thuốc.
Với Việt Nam, chúng ta hy vọng sẽ sớm tiếp nhận công nghệ và tự chủ sản xuất các loại thuốc generic của thuốc điều trị Covid-19 trong tương lai gần. Hiện một số hãng dược lớn trong nước có đủ năng lực sản xuất thuốc điều trị Covid-19 đã sẵn sang khi được chuyển giao công nghệ vì công nghệ sản xuất thuốc đơn giản hơn rất nhiều so với sản xuất vaccine.
Trong khi đó, Bộ Y tế vào ngày 6-11 vừa qua đã thông tin về Chương trình thí điểm điều trị có kiểm soát thuốc Molnupiravir cho các trường hợp mắc Covid-19 thể nhẹ tại nước ta, cho thấy thuốc có tính an toàn cao, dung nạp tốt, hiệu quả rõ rệt về giảm tải lượng virus, giảm lây lan, giảm chuyển nặng, rút ngắn thời gian điều trị. Cụ thể, sau 5 ngày dùng thuốc, có từ 72,1-99,1% bệnh nhân có kết quả xét nghiệm RT-PCR chuyển âm tính hoặc dương tính nhưng tải lượng virus thấp; sau 14 ngày, tỷ lệ này là gần 100%. Ngoài ra, tỷ lệ chuyển nặng rất thấp từ 0,02-0,06% và không có ca nào dẫn đến tử vong.
Theo Bộ Y tế đánh giá, các kết quả rất khả quan của Chương trình đã đóng góp hiệu quả vào công tác phòng, chống dịch của TP.HCM và các địa phương có dịch. Cùng với việc có thể đạt tỷ lệ tiêm phủ 2 mũi vaccine phòng Covid-19 cho 70% số dân từ 18 tuổi trở lên vào cuối năm 2021 này, việc sớm đưa thuốc vào phác đồ điều trị Covid-19 sẽ giúp chúng ta thực hiện thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát tốt dịch bệnh, khôi phục và phát triển sản xuất-kinh doanh, đưa cuộc sống trở lại trạng thái bình thường mới.
