- Đề xuất bổ sung quy định khám sức khỏe định kỳ miễn phí mỗi năm
- Từ 2026, người dân được khám sức khỏe miễn phí ít nhất mỗi năm 1 lần, đến 2030 được miễn viện phí cơ bản
 |
Hướng tới mục tiêu người dân được miễn các chi phí khám bệnh, chữa bệnh ở mức cơ bản trong phạm vi quyền lợi BHYT theo lộ trình |
Tăng tỷ lệ bao phủ, có lộ trình tăng phí phù hợp
Dự kiến giữa tuần tới, ngày 11-11, Quốc hội sẽ thảo luận về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về các cơ chế, chính sách để thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 72-NQ/TW ngày 09/9/2025 của Bộ Chính trị về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe Nhân dân; chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển giai đoạn 2026 - 2035.
Trước đó, thông tin về nội dung này, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, chương trình hành động để triển khai thực hiện nghị quyết sẽ tập vào nhiều đề án quan trọng, bao gồm: miễn viện phí ở mức cơ bản trong phạm vi quyền lợi bảo hiểm y tế theo lộ trình cho người dân; triển khai khám sức khỏe định kỳ hoặc khám sàng lọc miễn phí cho người dân ít nhất mỗi năm một lần theo nhóm đối tượng và lộ trình ưu tiên ngay từ năm 2026. Mục tiêu đến năm 2030, người dân được miễn các chi phí khám bệnh, chữa bệnh ở mức cơ bản trong phạm vi quyền lợi BHYT theo lộ trình.
Về giải pháp, Nghị quyết số 72-NQ/TW của Bộ Chính trị đã xác định rõ yêu cầu “sử dụng tiết kiệm, hiệu quả quỹ BHYT; khuyến khích sản xuất, sử dụng thuốc trong nước bảo đảm chất lượng, giá thành hợp lý”.
Trả lời báo chí về nội dung này, ông Dương Tuấn Đức, Trưởng ban Thực hiện chính sách BHYT (BHXH Việt Nam) cho biết, trong bối cảnh nguồn lực quỹ BHYT có hạn, để hướng đến các mục tiêu giảm gánh nặng chi phí về bệnh tật cho người dân, không có cách nào khác là chúng ta phải sử dụng quỹ BHYT một cách hợp lý. Điều này bao gồm cả việc chống lạm dụng quỹ và “tiết kiệm những cái có thể tiết kiệm được” để có nguồn chi cho người dân nhiều hơn.
 |
Ông Dương Tuấn Đức |
Ông Tuấn Đức dẫn chứng, năm 2024, chi phí khám chữa bệnh BHYT chi trả khoảng 143.000 tỷ đồng; trong đó 33% chi trực tiếp cho thuốc. Đáng chú ý, thuốc biệt dược gốc nhập khẩu chiếm khoảng 41%, với khoảng 23.600 tỷ đồng, tương đương 50% tổng giá trị thuốc được chỉ định.
“Nếu thay thế biệt dược gốc bằng thuốc generic chất lượng tương đương có thể giúp tiết kiệm tới 45% chi phí, tương đương khoảng 350 tỷ đồng mỗi năm. Nguồn kinh phí tiết kiệm này có thể dành cho các mục tiêu chăm sóc sức khỏe khác, phù hợp tinh thần Nghị quyết số 72-NQ/TW” - ông Tuấn Đức nhấn mạnh.
Điều rất quan trọng nữa là phải tăng tỷ lệ bao phủ BHYT, hướng đến BHYT toàn dân. Ông Tuấn Đức cho rằng, điều này đòi hỏi trách nhiệm, sự tham gia của nhiều cấp nhiều ngành, chẳng hạn từ các trường học phải đảm bảo 100% học sinh sinh viên tham gia BHYT.
Bên cạnh đó phải có sự hỗ trợ từ ngân sách và các nguồn khác để hỗ trợ cho những đối tượng khó khăn tham gia BHYT. Mặt khác, cần có lộ trình tăng mức phí tham gia BHYT một cách phù hợp, song song với mở rộng quyền lợi BHYT trong khám sức khỏe, khám sàng lọc…
Kiểm soát chi phí, chống lạm dụng và trục lợi quỹ
Theo BHXH Việt Nam, tính đến hết tháng 9-2025, toàn quốc có hơn 144 triệu lượt khám chữa bệnh BHYT, tăng 6,9% so với cùng kỳ năm trước, với tổng số chi tăng 19,1% so với năm 2024.
Phân tích các số liệu cũng cho thấy, một số tỉnh, thành phố lớn ghi nhận số lượt khám chữa bệnh và mức chi rất cao như: Hà Nội, TP HCM, Thanh Hóa, Đồng Nai, Đà Nẵng, Nghệ An… Nhiều địa phương có số lượt khám chữa bệnh và số tiền thanh toán tăng rất cao so với tỷ lệ gia tăng bình quân của toàn quốc, thậm chí tăng đến 2,5 lần số gia tăng chung.
 |
Phó Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Đức Hòa chủ trì cuộc họp về công tác kiểm soát chi phí khám chữa bệnh BHYT hai tháng cuối năm 2025 |
Bên cạnh đó, thời gian qua ghi nhận tại các bệnh viện có rất nhiều bệnh nhân mắc các bệnh mãn tính, bệnh hiếm, ghép tạng. Các trường hợp này cần quá trình điều trị dài ngày và chi phí điều trị rất lớn để phục hồi, duy trì cuộc sống. Đây là gánh nặng với ngay cả những người có điều kiện kinh tế nếu không có BHYT…
Phó Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Đức Hòa đánh giá, việc sử dụng hiệu quả, tối ưu quỹ BHYT, tránh lãng phí, đảm bảo quyền lợi người tham gia BHYT là điều rất quan trọng trong bối cảnh nguồn lực quỹ có hạn. Đặc biệt, phải phòng tránh, hạn chế tối đa các chi phí bất hợp lý.
Phó Giám đốc BHXH Việt Nam đề nghị BHXH các địa phương cần thường xuyên làm việc, trao đổi để truyền tải đến đội ngũ lãnh đạo, các y, bác sĩ tại các cơ sở khám chữa bệnh cùng chung tay thực hiện mục tiêu chung vì quyền lợi của người bệnh.
Đặc biệt, phải thực hiện hiệu quả kiểm soát chi phí khám chữa bệnh BHYT trên cơ sở đảm bảo yếu tố phòng ngừa, cảnh báo từ sớm, từ xa và cương quyết với các chi phí bất hợp lý theo quy định; kết hợp giữa kiểm tra, kiểm toán và giám định BHYT.
Ông Hòa cũng yêu cầu các đơn vị chuyên môn của BHXH Việt Nam trong 2 tháng cuối năm khẩn trương điều chỉnh dự toán, kiểm soát chi phí, chủ động rà soát chi phí tăng cao nhằm thực hiện dự kiến chi năm 2025.
